Μενού
BELOS
Το πλήρωμα του «Βέλους» στην Ιταλία | Δημοσίευμα Ιταλική εφημερίδας
  • Α-
  • Α+

Το 1973 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την χούντα. Είχε γίνει ξεκάθαρο, πλέον, πως η πτώση της δεν θα αργήσει και με αυτό ως δεδομένο οι οργανωμένες αντιδράσεις εναντίον της είχαν πολλαπλασιαστεί. Η πρώτη ήταν τον Φεβρουάριο με την κατάληψη της Νομικής από περίπου 4.000 φοιτητές. Ακολούθησε, μια ημέρα σαν σήμερα, το ξέσπασμα του Κινήματος του Ναυτικού και, βέβαια, τον Νοέμβριο πραγματοποιήθηκε η εξέγερση του Πολυτεχνείου. Για πολλούς, από τα τρία αυτά ιστορικά γεγονότα, τη μεγαλύτερη ζημιά στην «εικόνα» του δικτατορικού καθεστώτος, την έκανε το Κίνημα του Ναυτικού και αυτό γιατί αφενός διεθνοποίησε το πρόβλημα και εφετέρου γιατί έγινε από ανθρώπους που υπηρετούσαν στις Ένοπλες Δυνάμεις που υποτίθεται πως ήλεγχαν απόλυτα οι «Απριλιανοί». 

Ένα Κίνημα που προδόθηκε

Αντίθετα με τα όσα θρυλούνται δεν ήταν σύσσωμες οι Ένοπλες Δυνάμεις στο πλευρό των χουντικών. Το Ναυτικό, στρατιωτικό σώμα με φιλελεύθερη παράδοση, δεν έλαβε ενεργά μέρος στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Η πρώτη αντίδραση του Ναυτικού στη χούντα εκδηλώθηκε στο αποτυχόν κίνημα του βασιλιά Κωνσταντίνου (13 Δεκεμβρίου 1967), όταν ο Στόλος εξήλθε στο Αιγαίο.

Όταν ο βασιλιάς απέτυχε, οι αξιωματικοί δεν έκατσαν με σταυρωμένα χέρια. Στελέχη του Ναυτικού της τάξεως του 1940, όπως οι πλωτάρχες Παππάς, Σέκερης και Μάλιαρης, άρχισαν να οργανώνουν ένα συνωμοτικό πυρήνα εντός του στρατεύματος, με στόχο την ανατροπή της δικτατορίας. Το Κινημα του Ναυτικού δεν ήταν μια απόφαση της στιγμής. Ουσιαστικά προετοιμαζόταν ήδη από το 1969!

Στην αρχή, μάλιστα, όσοι συμμετείχαν σε αυτή τη συνωμοτική ομάδα είχαν εκπονήσει διάφορα σχέδια. Από την απαγωγή του Παπαδόπουλου κατά τη διάρκεια της άσκησης του Στόλου με την επωνυμία «Θρίαμβος» (Αύγουστος 1969) μέχρι την κατάληψη της Κρήτης, της Μήλου και άλλων νησιών και το σχηματισμό εκεί κυβέρνησης υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, με την επάνοδο και του βασιλιά Κωνσταντίνου (Ιούνιος 1969). Τίποτα από αυτά δεν έγιναν.

Με την πάροδο των ετών η ιδέα δεν εγκαταλείφθηκε. Ίσα – ίσα, ενισχύθηκε από ανθρώπους που είτε βρίσκονταν σε καίριες θέσεις (όπως διοικητές πολεμικών πλοίων) είτε είχαν δύναμη στα χέρια τους όπως ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, που θα προμήθευε με καύσιμα τους κινηματίες από την οικογενειακή επιχείρηση.

Η κατάληψη της Νομικής λειτούργησε σαν πυροδοτικός μηχανισμός και οι μυημένοι αποφάσισαν να δράσουν. Ενημέρωσαν μάλιστα για τις προθέσεις του τον Ευάγγελο Αβέρωφ και αυτός το μετέφερε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον τότε Βασιλιά Κωνσταντίνο. Η ημερομηνία εκδήλωσης του Κινήματος θα ήταν η 22α Μαΐουκαι μεταξύ άλλων προέβλεπε ακόμα και την κατάληψη της Σύρου η οποία θα χρησιμοποιούταν σαν ναυτική βάση. Η Σύρος, ωστόσο, επιλέχθηκε για έναν ακόμα λόγο. Εκεί υπήρχε η η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Στρατού, την οποία αφού καταλάμβαναν θα τοποθετούσαν διοικητή τον απόστρατο ταγματάρχη Σπύρο Μουστακλή, που ήταν μυημένος στο Κίνημα.

Την παραμονή της εκδήλωσης, ωστόσο, το Κίνημα προδόθηκε. Η χούντα προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις και βέβαια στη συνέχεια ακολούθησαν ανακρίσεις και βασανιστήρια.

Ο ηρωικός Σπύρος Μουστακλής

Το απόγευμα της 22ας Μαΐου συνελήφθη και ο Μουστακλής. Τα όργανα της χούντας τον συλλαμβάνουν έξω από το σπίτι του. Μεταφέρεται στα κολαστήρια της ΕΑΤ – ΕΣΑ (εκεί που σήμερα βρίσκεται το πάρκο Ελευθερίας). Εκεί τον «υποδέχονται» οι Σπανός, Χατζηζήσης και Θεοφιλογιαννάκος. Λέγεται πως ο Αναστάσιος Σπανός όταν μπήκε στο μικρό κελί του Μουστακλή του είπε: «Θα σε κάνω να ακούς ΕΣΑ και να τρέμεις»! Ο Σπανός έκανε πράξη την απειλή του. Για 47 ολόκληρες ημέρες ο Μουστακλής δέχεται δίχως κανένα έλεος και χωρίς σταματημό τα φρικτά βασανιστήρια των οργάνων της χούντας που στο πρόσωπό του έβλεπαν έναν προδότη του στρατού ξηράς και του συμπεριφέρθηκαν ανάλογα.

Οι χουντικοί ζητάνε ονόματα και διευθύνσεις αλλά ο Μουστακλής δεν ανοίγει το στόμα του. Αυτό εξοργίζει τους βασανιστές του.  Μέσα στο ανελέητο ξύλο κάποιος από τους βασανιστές του, του χτύπησε στην καρωτίδα. Το χτύπημα αυτό του προκάλεσε εγκεφαλικό με αποτέλεσμα να διακομιστεί (με καθυστέρηση πολλών ωρών) στο 401 Γ.Σ.Ν.Α., όπου εισήλθε με το ψευδώνυμο «Μιχαηλίδης» και αιτιολογία εισαγωγής «τρακάρισμα στον Ιππόδρομο».

Το εγκεφαλικό τού προκάλεσε ολική παράλυση των δεξιών του άνω και κάτω άκρων. Η αρχική διάγνωση ήταν «αφασία κινητικού τύπου, με μπλοκαρισμένο το κέντρο της κίνησης και της ομιλίας, εξαιτίας του εγκεφαλικού που προκλήθηκε από βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα». Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Πολυκλινική Αθηνών και ακολούθως στο ΚΑΤ, όπου παρέμεινε για δυο χρόνια, υποβαλλόμενος σε εντατικές φυσικοθεραπείες. Ύστερα από προσπάθειες πολλών μηνών, ο Μουστακλής κατάφερε να σταθεί όρθιος και να περπατήσει, αλλά δεν μπόρεσε να ξαναμιλήσει.  Ο Σπύρος Μουστακλής έφυγε από τη ζωή στις 28 Απριλίου 1986. Έδωσε μια σκληρή μάχη με την τετραπληγία επί 13 ολόκληρα χρόνια. Και την έδωσε με το κεφάλι ψηλά. 

Το «Βέλος» στην «καρδιά» της χούντας

Ακόμα και αν το Κίνημα προδόθηκε και δεν έγιναν τα πράγματα όπως είχαν συμφωνηθεί, μια ημέρα σαν σήμερα, στις 25 Μαΐου του 1973, η χούντα δέχθηκε ένα ηχηρό χαστούκι. Το πολεμικό πλοίο «Βέλος», με κυβερνήτη τον Νίκο Παππά, έναν από τους πρωτεργάτες του κινήματος, αποχώρησε από την άσκηση του ΝΑΤΟ, που διεξαγόταν στα ανοικτά της Σαρδηνίας και κατέπλευσε στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, όπου κυβερνήτης και πλήρωμα ζήτησαν πολιτικό άσυλο. Έστω και με τον τρόπο αυτό το Κίνημα του Ναυτικού ξέσπασε αλλά ολοκληρώθηκε κιόλας την ίδια ημέρα.  Μπορεί να απέτυχε οργανωτικά, αλλά πέτυχε πολιτικά. 

Στην πραγματικότητα ο Παππάς περίμενε το σύνθημα για να ακολουθήσει το σχέδιο όπως αυτό είχε εκπονηθεί. Όταν αυτό το σύνθημα δεν ήρθε ποτέ και όταν έμαθε για τις συλλήψεις αποφάσισε να δράσει μόνος του. Ο κυβερνήτης ζυγίζει την κατάσταση και δίνει εντολή στη γέφυρα να αλλάξει ρότα, να υψώσει σημαία ανεξαρτήτου και να θέσει το πλοίο σε κατάσταση μάχης! Η απόφαση είναι πρωτοφανής! Πολεμικό πλοίο θα μπει απροειδοποίητα και χωρίς άδεια στα ύδατα ξένης χώρας!  Αλλα δεν είχε κανένα περιθώριο να κάνει έστω και μισό βήμα πίσω.

Έτσι, μέσω ασυρμάτου, στέλνει μήνυμα προς όλους τους διοικητές των συμμετεχόντων ΝΑΤΟικών δυνάμεων, αλλά και στον επικεφαλής της Συμμαχίας:
«Πιστοί στον πολιτισμό των λαών της Συμμαχίας που έχει θεμελιωθεί πάνω στις αρχές της Δημοκρατίας, της προσωπικής ελευθερίας και του σεβασμού προς τους νόμους, όλοι οι αξιωματικοί και το πλήρωμα του πλοίου μου, ως ένας άνθρωπος πιστός στον δοθέντα όρκο μας, με βαθύτατη λύπη, εγκαταλείπουμε τις ασκήσεις. Με τη συμπάθεια ολόκληρου του ελεύθερου κόσμου θα παλέψουμε για να επαναφέρουμε τη Δημοκρατία στην Ελλάδα.

Σας είναι πολύ καλά γνωστό και ιδιαιτέρως στους φίλους Αμερικανούς, ότι μία συμμορία ιδιοτελών αξιωματικών επέβαλε στην Ελλάδα μία απάνθρωπη και μισητή δικτατορία προ έξι και πλέον ετών. Η σημερινή εξέγερση του Ναυτικού ανταποκρίνεται στα αισθήματα ολόκληρου του λαού της χώρας μας. Ο ελεύθερος κόσμος και ιδιαιτέρως οι χώρες του ΝΑΤΟ πρέπει να αντιληφθούν τη διάβρωση και την καταστροφή των Ενόπλων Δυνάμεων, στις οποίες στηρίζεται η άμυνα της νοτιοανατολικής πτέρυγας. Σκεφθείτε ότι αυτή τη στιγμή, αξιωματικοί εν ενεργεία έχουν συλληφθεί και υφίστανται ταπεινώσεις και κακομεταχείριση από άλλους αξιωματικούς και στρατιώτες της στρατιωτικής αστυνομίας» αναφέρει και ταυτόχρονα «δίνει» την είδηση στο Radio Roma προκειμένου να είναι σίγουρος πως κάθε ΝΑΤΟϊκη προσπάθεια «θαψίματος» θα έπεφτε στο κενό. Επιπλέν, όταν το «Βέλος» έπιασε λιμάνι, ειδοποιήθηκε και το Assosciated Press και μέσα σε λίγες ώρες η είδηση κάνει τον γύρο του κόσμου.

Ποιος ήταν αυτός που πρόδωσε το Κίνημα του Ναυτικού

Τον Νέμβριο του 2019, ο Μίμης Ανδρουλάκης, κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο «Αγάπη μέδουσας». Μπορεί το βιβλίο αυτό να είναι μυθιστόρημα, εκεί μέσα, ωστόσο, ο Ανρουλάκης αποκάλυψε κάτι που λίγοι ήξεραν: Το ποιος ήταν ο άνθρωπος που πρόδωσε το Κίνημα του Ναυτικού. Ο συγγραφέας αποκάλυψε πως 25-30 αντιτορπιλικά, τορπιλάκατοι, αρματαγωγά είχαν αποφασίσει να προχωρήσουν σε ανταρσία, καταλαμβάνοντας τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, το αεροδρόμιο του Ελληνικού, ενώ θα βομβάρδιζαν και τις κεραίες της τηλεόρασης.

Στο βιβλίο πρωταγωνιστούν δύο ζευγάρια. Ζευγάρια που κινούνται μεταξύ μύθου και ιστορίας αφού τα μυθοπλαστικά πρόσωπα ανασυνθέτουν και αναμιγνύουν εμπειρίες του συγγραφέα από τα χρόνια της δικτατορίας. Τον καθοριστικό ρόλο αναλαμβάνουν δυο γυναίκες, η Έλλη και η Μαρίνα, που έχουν ερωτευτεί και παντρευτεί δύο δημοκρατικούς αξιωματικούς, έναν πλωτάρχη κι έναν πιλότο. Στην ιστορία εμπλέκονται δύο ακόμα ήρωες, που είναι οι παράνομοι εραστές της Έλλης και της Μαρίνας και αποτελούν το κλειδί για να απαντήσει ο Ανδρουλάκης στο κεντρικό ερώτημα του βιβλίου, το οποίο έχει να κάνει με το ποιος πρόδωσε στην ηγεσία της χούντας το κίνημα του Πολεμικού Ναυτικού. Ο προδότης ήταν ένας μεγαλοβιομήχανος, που συνεργαζόταν στενά με τους δικτάτορες, πρόθυμους να τον εξυπηρετήσουν και να στηρίξουν σε όλη τους την έκταση τα συμφέροντά του. Ο βιομήχανος, που μυθιστορηματικά είναι ο εραστής της Έλλης, θα σπεύσει να μεταδώσει την πληροφορία για το κίνημα του Ναυτικού (περιέρχεται εκ των πραγμάτων εις γνώσιν του) στον ταξίαρχο Δημήτριο Ιωαννίδη, τον άνθρωπο ο οποίος έριξε τον Γεώργιο Παπαδόπουλο τις ημέρες του Πολυτεχνείου για να οδηγήσει το καλοκαίρι του 1974 στην τραγωδία της Κύπρου.

Ο πραγματικός καταδότης, λοιπόν, φέρεται να ήταν ο συγκεριμένος βιομήχανος, με δραστηριότητα αργότερα στο εσωτερικό, ο οποίος, μάλιστα, σήμερα είναι εν ζωή! Καθοριστικό ρόλο παίζει ο ισραηλίτης γαμπρός του Ιωαννίδη, ο Ζακ Αλαζάρκης, κλινικάρχης, ενώ αποκαλύπτεται ότι εβραϊκής καταγωγής ήταν και ο ίδιος ο Ιωαννίδης, από το Ρωμανιώτη Ιωαννίνων - ο πατέρας του, μάλιστα, ήταν «βενιζελικός» συμμετέχοντας στο Κίνημα του ‘35!

«''Ο προδότης είσαι εσύ''! Αιφνιδιάζει ο καταδότης τον ηρωικό πλωτάρχη. Αυτόν που είχε τάξει σκοπό της ζωής του να ρίξει φως στο σκοτεινό, μέχρι σήμερα, μυστικό της προδοσίας του Κινήματος του Ναυτικού. Δίχως αυτή δεν θα φτάναμε στους νεκρούς του Πολυτεχνείου, στην τραγωδία της Κύπρου και στα επακόλουθά της στις μέρες μας. Δεκάδες εξεγερμένα πολεμικά πλοία, όπως το ''Βέλος'', θα εξανάγκαζαν τη χούντα σε παραίτηση», αναφέρει ο συγγραφέας, στο οπισθόφυλλο του βιβλίου.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA