«Η ευημερία των λαών υπήρξε ανέκαθεν το άλλοθι των τυράννων», είχε πει ο νομπελίστας Αλμπέρ Καμύ και η φράση αυτή βρίσκει την εφαρμογή της σε πολλές περιπτώσεις.
Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι και του Νικολάε Τσαουσέσκου, του ανθρώπου που με σιδηρά πυγμή κυβέρνησε τη Ρουμανία.
Στα μάτια των περισσότερων ο Τσαουσέσκου ήταν ένας άτρωτος ηγέτης που δεν χρειαζόταν να πει κάτι δεύτερη φορά προκειμένου αυτό να γίνει πραγματικότητα.
Όσο άτρωτος, ωστόσο, και να έδειχνε, ωστόσο, όταν το πρώην ανατολικό μπλοκ κατέρρευσε βρέθηκε αντιμέτωπος με την οργή του λαού. Το τέλος του ήρθε με τρόπο σκληρό και ήταν ανάλογο του τρόπου που κυβερνούσε.
Η άνοδος του Τσαουσέσκου
Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην, κατεχόμενη από τους Ναζί, Ευρώπη αναπτύχθηκαν πολλά αντάρτικα κινήματα. Οι Παρτιζάνοι της Γιουγκοσλαβίας και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην Ελλάδα ήταν ίσως τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Υπήρχαν, ωστόσο, και χώρες όπου δεν υπήρξε αντίσταση στον εχθρό. Μια από αυτές ήταν η Ρουμανία. Αν κάποιος ερευνήσει τον λόγο για τον οποίο έγινε αυτό θα διαπιστώσει πως στη συντριπτική τους πλειονότητα οι Ρουμάνοι ήταν υπέρ του Άξονα επειδή τους έδωσε πίσω εδάφη που πρόσφατα είχαν χάσει εξαιτίας (κυρίως) της επεκτατικής πολιτικής της Ρωσίας.
Τον Αύγουστο του 1944, ωστόσο, ο Κόκκινος Στρατός ήταν αυτός που απελευθέρωσε τη χώρα από τις δυνάμεις κατοχής. Έτσι, οι ντόπιοι κομμουνιστές ήταν αυτοί που ανέλαβαν τις τύχες της χώρας.
Κάπως έτσι φούντωσε ξανά το προπολεμικό αντιρωσικό μένος των Ρουμάνων το οποίο, πλέον, ήταν αντισοβιετικό μένος.
Η Ρουμανία, με ηγέτη τότε τον Γκεόργκε Γκεοργκίου – Ντεζ, έγινε μέλος του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Οι σχέσεις μεταξύ Ντεζ και Μόσχας ήταν καλές μέχρι που η ηγεσία της ΕΣΣΔ αποφάσισε να «μοιράσει» τις χώρες του Συμφώνου σε αυτές που θα παρήγαγαν αγροτικά προϊόντα και σε αυτές που στήριζαν τη βιομηχανική ανάπτυξη.
Η Ρουμανία θα έμπαινε στην πρώτη «ομάδα» και αυτό ήταν κάτι που έβρισκε αντίθετο τον Ντεζ ο οποίος ήταν αναγκασμένος να εγκαταλείψει τα σχέδια που είχε για τη βιομηχανία της χώρας. Ο ηγέτης της Ρουμανίας στράφηκε κατά της ΕΣΣΔ και το 1964 το Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας προέβη στη «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας» του. Την επόμενη χρονιά ο Ντέζ διαγνώστηκε με μια εξαιρετικά επιθετική μορφή καρκίνου.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η μάχη της διαδοχής. Από τη μια ο Γκεόργκε Απόστολ ο οποίος ήταν η επιλογή του Ντεζ και από την άλλη ο Νικολάε Τσαουσέσκου ο οποίος κατάφερε και εξελέγη νέος Γενικός Γραμματέας του ΚΚΡ στις 22 Μαρτίου 1965.
Ο Νικολάε Τσαουσέσκου γεννήθηκε στο χωριό Σκορνιτσέστι της επαρχίας Όλτ στις 26 Ιανουαρίου 1918. Σε μικρή ηλικία πήγε στο Βουκουρέστι προκειμένου να μάθει την τέχνη του υποδηματοποιού. Εκεί ήρθε σε επαφή με την κομμουνιστική ιδεολογία και πολύ γρήγορα ανέπτυξε έντονη δράση.
Η αστυνομία τον περιέγραφε ως «επικίνδυνο κομμουνιστή ακτιβιστή». Το 1936 ο Τσαουσέσκου συνελήφθη και φυλακίστηκε για αντιφασιστική δράση. Όταν αποφυλακίστηκε γνώρισε και παντρεύτηκε την σύντροφο της ζωής του, την Έλενα Πετρέσκου.
Δεν σταμάτησε τη δράση του, ούτε, φυσικά, σταμάτησαν οι σε βάρος του διώξεις. Το 1943 φυλακίστηκε ξανά και τότε ήταν που γνώρισε τον Ντεζ που έγινε ο άνθρωπος που τον βοήθησε να αποκτήσει πρόσβαση και γνωριμίες στο ΚΚΡ.
Χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση και με πλήρη απώλεια χιούμορ αλλά έξυπνος και ετοιμόλογος, ο Τσαουσέσκου βάσισε τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής του σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος ήταν η προσέγγιση με τη Δύση και μια «αύρα» φιλελευθερισμού στις πολιτικές που εφάρμοζε. Ο δεύτερος πυλώνας ήταν η πειθαρχία στις αποφάσεις του Κόμματος και κυρίως η μη ανοχή της κριτικής σε ότι αφορούσε τη διακύβερνηση.
Το 1974 αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ρουμανίας. Από εκείνο το σημείο και έπειτα άλλαξε και πρόσωπο. Η ενεργειακή κρίση του 1970 επηρέασε και τη Ρουμανία. Το ΔΝΤ επέβαλε σκληρούς όρους για την αποπληρωμή των δανείων που είχε πάρει ο Τσαουσέσκου επέβαλε σκληρότατα μέτρα λιτότητας που «γονάτισαν» τον λαό.
Ο κόσμος βλέποντας τον Τσαουσέσκου και ιδιαίτερα τη σύζυγό του να ζουν μία... χλιδάτη ζωή αντέδρασε και τότε ανέλαβε δράση η περίφημη «Σεκουριτάτε», η Κρατική Ασφάλεια της Ρουμανίας που έκανε τον τρόμο συνώνυμο της καθημερινότητας των πολιτών. Οι παρακολουθήσεις, τα βασανιστήρια και η λογοκρισία του Τύπου ήταν στην ημερήσια διάταξη.
Η πτώση και η εκτέλεση ενός σκληρού δικτάτορα
Από τις αρχές του 1989, με τον κόσμο να βρίσκεται στο κατώφλι κοσμοϊστορικών αλλαγών, ο Τσαουσέσκου άρχισε να απομονώνεται από τα υπόλοιπα κομμουνιστικά καθεστώτα. Ο ηγέτης της Ρουμανίας δεν έδειχνε να αντιλαμβάνεται τη νέα πραγματικότητα.
Την ώρα που το πρώην ανατολικό μπλοκ εμφάνιζε σημάδια αποσύνθεσης και ο λαός πεινούσε, ο Τσαουσέσκου ζητούσε από την κρατική τηλεόραση να μεταδίδει εικόνες από γεμάτα σούπερ μάρκετ όπου χαρούμενοι πολίτες ψώνιζαν όποιο αγαθό ήθελαν.
Σταδιακά άρχισαν να διοργανώνονται μεγάλες αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις οι οποίες ολοένα και έπαιρναν πιο βίαιη μορφή. Η επανάσταση που τελικά έριξε τον Τσαουσέσκου ξεκίνησε από την Τιμισοάρα. Εκεί φάνηκε πως οι οργισμένοι πολίτες δεν είχαν καμία διάθεση να υποχωρήσουν παρά τη σκληρή καταστολή.
Βλέποντας την κατάσταση να ξεφεύγει, ο Τσαουσέσκου θεώρησε πως αν έβγαινε ο ίδιος να μιλήσει στον λαό θα υπήρχε μια εκτόνωση. Έγινε, όμως, ακριβώς το αντίθετο. Στις 21 Δεκεμβρίου 1989, ο Τσαουσέσκου, επιχείρησε να μιλήσει στο κέντρο του Βουκουρεστίου.
Στην Πλατεία Ανακτόρων (σημερινή Πλατεία της Επανάστασης) είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι, οκτώ λεπτά μετά την έναρξη της ομιλίας του Τσαουσέσκου άρχισαν να φωνάζουν αντικαθεστωτικά συνθήματα. Μέσα στον γενικό χαμό ακούστηκε ένας πυροβολισμός και οι άνδρες της ασφάλειας, φυγάδευσαν τον Τσαουσέσκου ο οποίος φαινόταν να τα έχει χαμένα.
Οι άνθρωποι που ήταν στο κοντινό του περιβάλλον, τον συμβούλεψαν να εγκαταλείψει τη χώρα. Εκείνος, όμως, θέλησε να κάνει μια ακόμα ομιλία προκειμένου να «γυρίσει» την κατάσταση. Την επόμενη ημέρα επιχείρησε ξανά να μιλήσει στο συγκεντρωμένο πλήθος αλλά η κατάσταση έγινε ακόμα χειρότερη και ο Τσαουσέσκου με την Έλενα πρόλαβαν και έφυγαν τελευταία στιγμή με ελικόπτερο.
Στη διάρκεια της πτήσης ο Τσαουσέσκου τηλεφώνησε το αρχηγείο του στρατού και ζήτησε να στείλουν στο Βουκουρέστι ισχυρές δυνάμεις προκειμένου να καταστείλουν τις διαδηλώσεις. «Έγινε επανάσταση. Είστε μόνος. Καλή τύχη», ήταν η απάντηση που έλαβε!
Λίγες ώρες αργότερα ο Τσαουσέσκου και η σύζυγός του, συνελήφθησαν. Δικάστηκαν από έκτακτο στρατοδικείο σε μια διαδικασία που περισσότερο θύμιζε φάρσα παρά οτιδήποτε άλλο. Είναι ενδεικτικό πως οι Τσαουσέσκου δεν είχαν καν δικηγόρο. Ο εξέχων δικηγόρος Νίκου Τεοντορέσκου που ορίστηκε να τους αναλάβει απλά τους είπε πως ο μόνος τρόπος για να γλιτώσουν την εκτέλεση θα ήταν να δηλώσουν ψυχικά ασθενείς αλλά οι Τσαουσέσκου αρνήθηκαν.
Η δίκη ολοκληρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες μέσα σε περίπου μια ώρα! Το προεδρικό ζεύγος καταδικάστηκε σε θάνατο με τη βασική κατηγορία να είναι η γενοκτονία σε βάρος του λαού της Ρουμανίας καθώς ο Τσαουσέσκου θεωρήθηκε υπεύθυνος για το θάνατο 60.000 ανθρώπων στη διάρκεια των 24 ετών της διακυβέρνησής του!
Η θανατική ποινή εκτελέστηκε, μια ημέρα σαν σήμερα, ανήμερα των Χριστουγέννων του 1989. Το εκτελεστικό απόσπασμα αποτελούνταν από οκτώ στρατιώτες του συντάγματος αλεξιπτωτιστών. Η εκτέλεση έγινε στη Στρατιωτική Μονάδα UM 01417, στο Τιργκοβίστε.
Ορίστηκε να εκτελεστούν ξεχωριστά αλλά είπαν πως τελευταία τους επιθυμία ήταν να πεθάνουν μαζί κάτι που σεβάστηκε ο επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος Ιονέλ Μποέρου.
«Σταμάτησε τους Νίκου, θα μας σκοτώσουν σαν τα σκυλιά», είπε η Έλενα στον σύζυγό της ενώ τα τελευταία λόγια της σκληρής Έλενας ήταν κάτι βρισιές προς έναν από τους στρατιώτες. Ο Τσαουσέσκου τραγουδούσε τη «Διεθνή». Λίγο πριν ανοίξουν πυρ, φώναξε: «Να ζήσει η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ρουμανίας. Ανεξάρτητη και ελεύθερη».
Ο τελευταίος γύρος των πυρών μαγνητοσκοπήθηκε. Λέγεται πως στο σώμα του Νικολάε και της Έλενας Τσαουσέσκου βρέθηκαν 120 σφαίρες αφού όσοι στρατιώτες ήταν παρόντες, όταν το απόσπασμα αποχώρησε, άδειασαν πάνω τους όσες γεμιστήρες είχαν διαθέσιμες!
Τα πτώματα των Τσαουσέσκου μεταφέρθηκαν στο Βουκουρέστι και ενταφιάστηκαν στο νεκροταφείο Γκέντσεα την ίδια ημέρα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.