Η Μπεναζίρ Μπούτο δεν ήταν μια συνηθισμένη γυναίκα. Ήταν γεννημένη πολιτικός. Δε θα μπορούσε να κάνει τίποτε άλλο στη ζωή της. Αγαπήθηκε και (κυρίως) μισήθηκε όσο λίγοι πολιτικοί στη χώρα της. Πολλοί προέβλεπαν πως το τέλος της θα είναι άγριο. Και την είχαν προειδοποιήσει. Εκείνη, ωστόσο, είχε την πολιτική μέσα στο αίμα της. Αντί να ιδιωτεύσει και να μείνει μακριά από τα δημόσια πράγματα του Πακιστάν, επέλεξε να έρθει αντιμέτωπη με όλους τους κινδύνους. Και τελικά μια ημέρα σαν σήμερα πριν από 16 χρόνια το πλήρωσε με την ίδια της τη ζωή.
Η ζωή και η δράση της Μπεναζίρ Μπούτο
Καθόλου τυχαία, στην αρχή του αφιερώματος αναφέρθηκε πως η Μπεναζίρ Μπούτο δε θα μπορούσε να κάνει τίποτε άλλο στη ζωή της πέρα από την πολιτική. Αυτό δεν είναι υποτιμητικό. Είναι η αλήθεια. Η Μπεναζίρ γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου 1953 στο Καράτσι.
Ο πατέρας της ήταν ο πρώην πρωθυπουργού της χώρας Ζουλφικάρ Αλί Μπούτο, εμπνευστή του Λαϊκού Κόμματος του Πακιστάν (PPP) και ηγέτης της χώρας από το 1971-1977, ο οποίος εκτελέστηκε το 1979. Η μητέρα της, η Νουσράτ Μπούτο, υπήρξε επίσης αρκετά ενεργή πολιτικά, τόσο κατά τη θητεία της ως πρώτη κυρία του Πακιστάν, όσο και μετά τη φυλάκιση και το θάνατο του συζύγου της.
Όταν τελείωσε το σχολείο στο Πακιστάν, η Μπεναζίρ Μπούτο, πήγε στις ΗΠΑ προκειμένου να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, απ' όπου πήρε το πτυχίο της στις Πολιτικές Επιστήμες. Πριν επιστρέψει στο Πακιστάν, σπούδασε και στην Οξφόρδη Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματία. Εκείνη την περίοδο, μάλιστα, έγινε και η πρώτη γυναίκα από την Ασία που ανακηρύχθηκε πρόεδρος του φημισμένου Oxford Union, της περιβόητης φοιτητικής λέσχης του βρετανικού πανεπιστημίου.
Όταν ήταν έτοιμη επέστρεψε στο Πακιστάν, ωστόσο, «έπεσε» πάνω σε μια μαύρη περίοδο τόσο για τη χώρα όσο και για την οικογένειά της. Η κυβέρνηση του πατέρα της είχε ανατραπεί μετά από στρατιωτικό πραξικόπημα και ο ίδιος βρισκόταν στη φυλακή κατηγορούμενος για τη δολοφονία ενός πολιτικού του αντιπάλου.
Η χούντα συλλαμβάνει και την Μπεναζίρ Μπούτο και τη θέτει σε κατ' οίκον περιορισμό. Λίγες ημέρες μετά την εκτέλεση του πατέρα της, το καθεστώς άρει τον περιορισμό που είχε θέσει στην Μπούτο και εκείνη αναλαμβάνει αμέσως δράση.
Τίθεται επικεφαλής του κόμματος που είχε ιδρύσει ο πατέρας της με δυο στόχους: Την αποκατάσταση του ονόματος του Ζουλφικάρ Αλί Μπούτο και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στο Πακιστάν. Ο αγώνας της ήταν σκληρός και η ίδια μέσα σε δυο χρόνια μπήκε και βγήκε πολλές φορές στη φυλακή. Το στρατιωτικό καθεστώς της έστειλε «μήνυμα» με τη δολοφονία του αδερφού της (πολιτικός ακτιβιστής και ο ίδιος) αλλά η Μπεναζίρ Μπούτο δεν κάνει ούτε μισό βήμα πίσω. Συνεχίζει τον αγώνα της για ανατροπή της χούντας τόσο στο εσωτερικό του Πακιστάν όσο και στο εξωτερικό. Η Μπεναζίρ δουλεύει ασταμάτητα προκειμένου να πέσει το καθεστώς αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Το 1988 είναι μια χρονιά κομβική. Ο δικτάτορας του Πακιστάν σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα, το καθεστώς που είχε εγκαθιδρύσει καταρρέει σαν χάρτινος πύργος και η χώρα οδηγείται σε εκλογές (16 Νοεμβρίου) τις οποίες κερδίζει με άνεση η Μπεναζίρ Μπούτο που γίνεται η πρώτη γυναίκα επικεφαλής μουσουλμανικού κράτους. Ως πρωθυπουργός του Πακιστάν, η Μπούτο επιχειρεί να κάνει μια σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις αλλά συγκρούεται με το συντηρητικό μπλοκ της αντιπολίτευσης. Επιχειρεί να φτιάξει τις (πάντα εύθραυστες) σχέσεις της χώρας της με τη γειτονική Ινδία, ενώ κάνει και ένα άνοιγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες στις οποίες, ωστόσο, ασκεί σκληρή κριτική για την πολιτική που εφαρμόζουν στο Αφγανιστάν.
Ταυτόχρονα, όμως, ο λαός του Πακιστάν πεινάει. Η ανεργία έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ύψη, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και η ίδια η Μπούτο κατηγορείται για διαφθορά και νεποτισμό. Όταν η λαϊκή οργή ξέσπασε με διαδηλώσεις και συγκρούσεις η Μπεναζίρ Μπούτο εγκατέλειψε την εξουσία. Όχι, όμως, για πολύ.
Ποιος σκότωσε τη «σιδηρά κυρία» του Πακιστάν
Η Μπεναζίρ Μπούτο χάνει τις εκλογές του 1990 αλλά κερδίζει τις πρόωρες εκλογές του 1993. Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μάλιστα, πέφτει θύμα δολοφονικής απόπειρας και γλιτώνει σαν από θαύμα. Η Μπούτο σε αυτή τη δεύτερη θητεία της θέλει να προχωρήσει όλες τις μεταρρυθμίσεις που έχει στο μυαλό της. Είναι η εποχή που το υπουργικό της συμβούλιο συνεδριάζει επί 12-14 ώρες την ημέρα και η ίδια κοιμάται το πολύ τέσσερις ώρες.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, αυτό που κατάφερε ήταν να ενισχύσει τις φωνές περί διαφθοράς και οι κατηγορίες πως δεν υπήρχε καμία δημοκρατία στο Πακιστάν αλλά, μάλλον, ένα υβριδικό πολιτικό σύστημα που θυμίζει «αιρετό φεουδαρχισμό»!
Η δημοτικότητά της έχει φτάσει στα τάρταρα και ο αδερφός της Μουρτάζα θέλει εκείνος να ηγηθεί του κυβερνώντος κόμματος, η Μπεναζίρ αυτοανακηρύσσεται ισόβια πρόεδρος! Λίγο καιρό αργότερα ο Μουρτάζα δολοφονείται έξω από το σπίτι της οικογένειας χωρίς ποτέ να συλληφθεί ο δράστης. Η χήρα και η κόρη του Μουρτάζα αλλά και η ίδια η μητέρα της Μπεναζίρ πάντα έλεγαν πως εκείνη έδωσε την εντολή της εκτέλεσης. Προφανέστατα και δεν αποδείχθηκε τίποτα.
Το 1995 ο στρατός προσπάθησε να ρίξει την Μπούτο με πραξικόπημα, ωστόσο, απέτυχε. Τους επόμενους μήνες όσοι συμμετείχαν στο «κίνημα» είτε βρίσκονταν στις φυλακές είτε είχαν δολοφονηθεί «μυστηριωδώς».
Η κατακραυγή για την Μπεναζίρ Μπούτο είναι τεράστια και γίνεται ακόμα μεγαλύτερη όταν, την ώρα που ο λαός λιμοκτονεί, εκείνη χτίζει την πρωθυπουργική κατοικία στο κέντρο του Ισλαμαμπάντ. Ένα μικρό παλάτι, πλημμυρισμένο στα λούσα και τις ανέσεις, σε μια πόλη που τα μικρά παιδιά τριγυρνούσαν σκελετωμένα, από τον υποσιτισμό, ψάχνοντας κάτι να φάνε.
Σχεδόν φυσιολογικά η Μπούτο εξαναγκάζεται σε παραίτηση το 1996 και χάνει εύκολα τις εκλογές του 1997. Φεύγει από το Πακιστάν και πηγαίνει να ζήσει με τα τρία της παιδιά στο Ντουμπάι. Ο άνδρας της έμεινε πίσω για να δικαστεί για διαφθορά ενώ η ίδια ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ασκούσε... από μακριά, κριτική στη νέα κυβέρνηση. Το 1999 η Μπεναζίρ Μπούτο καταδικάζεται ερήμην σε τρία χρόνια φυλάκισης για μια ακόμα υπόθεση διαφθοράς αλλά η ίδια συνεχίζει να ασκεί αντιπολίτευση σα να μην τρέχει κάτι.
Η Μπούτο θα επιστρέψει στο Πακιστάν στις 18 Οκτωβρίου 2007 όταν οι τότε πρόεδρος της χώρας Περβέζ Μουσάραφ της χορήγησε αμνηστία για όλες τις υποθέσεις διαφθοράς. Ξεκινάει αμέσως μια μεγάλη περιοδεία σε κάθε γωνιά της χώρας με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές του 2008. Εκείνη η περίοδος θα στιγματιστεί από μια αιματηρή επίθεση αυτοκτονίας, η οποία άφησε 136 νεκρούς και τουλάχιστον 450 τραυματίες. Ο Μουσάραφ κηρύττει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η Μπούτο αντιδρά έντονα. Συλλαμβάνεται και τίθεται εκ νέου σε κατ’ οίκο περιορισμό. Η αντίδραση της Μπούτο γίνεται ακόμα πιο έντονη και όταν απειλεί πως θα καλέσει τους υποστηρικτές της σε μαζικές διαδηλώσεις, ο Μουσάραφ ανακαλεί τον στρατιωτικό νόμο.
Η Μπεναζίρ Μπούτο ξεκινά και πάλι την περιοδεία της, ωστόσο, ο χρόνος της έχει τελειώσει. Στις 27 Δεκεμβρίου 2007, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιοδείας σε επαρχία του Πακιστάν, η Μπούτο πέφτει νεκρή: ο δολοφόνος την πυροβολεί και κατόπιν πυροδοτεί τα εκρηκτικά που φέρει πάνω του. Η επίθεση αυτοκτονίας αφήνει 28 νεκρούς και τουλάχιστον 100 τραυματίες.
Ο τότε πρόεδρος, στρατηγός Περβέζ Μουσάραφ, κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε σε συνωμοσία για να σκοτώσει την πολιτική αντίπαλό του πριν από τις εκλογές. Οι πακιστανικές δικαστικές αρχές άσκησαν δίωξη στον Μουσάραφ το 2013 για φόνο. Τον Μάιο εκείνης της χρονιάς, ο εισαγγελέας που ερευνούσε την υπόθεση Μπούτο δολοφονήθηκε στο αυτοκίνητό του κατευθυνόμενος προς το δικαστήριο.
Ο Μουσάραφ (ο οποίος πέθανε τον Φεβρουάριο του 2023) παραιτήθηκε και έφυγε από το Πακιστάν το 2008. Στις 11 Φεβρουαρίου του 2011, το Δικαστήριο Κατά Υποθέσεων Τρομοκρατίας εξέδωσε ένταλμα σύλληψης κατά του Περβέζ Μουσάραφ για την υπόθεση της δολοφονίας της Μπεναζίρ Μπούτο. Στις 8 Μαρτίου του ίδιου έτους, το Ανώτατο Δικαστήριο του Σιντ του απήγγειλε κατηγορίες περί προδοσίας. Τελικά, ο Μουσάραφ, επέστρεψε στο Πακιστάν τον Μάρτιο του 2013 και λίγες ημέρες αργότερα συνελήφθη. Το 2019 καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο για προδοσία.
Μέχρι σήμερα μόνο δύο άνθρωποι έχουν καταδικαστεί για την υπόθεση της δολοφονίας, δύο αστυνομικοί επειδή... καθάρισαν τον τόπο του εγκλήματος με πλυστικό μηχάνημα δύο ώρες μετά τα αιματηρά γεγονότα, με αποτέλεσμα να απομείνουν ελάχιστα αποδεικτικά στοιχεία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
