«Το στόμα σου είναι καθρέφτης του σώματός σου, αφού αντανακλά την υγεία και την ευεξία σου. Αποφεύγοντας παράγοντες κινδύνου, υιοθετώντας συνήθειες που εξασφαλίζουν την καλή στοματική υγιεινή και φροντίζοντας για την τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο για τσεκάπ θα προστατεύσεις τόσο το στόμα όσο και το σώμα σου». Αυτό είναι το βασικό μήνυμα για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας, όπως αυτή έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία (FDI) και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Μαρτίου.
Ωστόσο, λόγω κόστους, οι Έλληνες επισκέπτονται τον οδοντίατρο όταν πλέον εκδηλωθούν σοβαρά προβλήματα, τονίζει η Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα.
Φέτος, η παγκόσμια ημέρα με σύνθημα «Κάνε Ααα! Σκέψου το στόμα σου. Σκέψου την υγεία σου», είναι εστιασμένη στην ανάδειξη του συνολικού οφέλους που συνεπάγεται η στοματική υγεία και όχι μόνο μια υγιής οδοντοστοιχία, δεδομένου ότι είναι αλληλένδετη η στοματική υγεία με τη γενική υγεία. Ο σύγχρονος οδοντίατρος, χάρη στην κατάρτισή του, συχνά ανιχνεύει σε πολύ πρώιμα στάδια, πέραν των νοσημάτων της στοματικής κοιλότητας και της οδοντοστοιχίας και άλλες παθήσεις, όπως διαβήτη, καρδιοπάθειες, νοσήματα του αναπνευστικού και ορισμένους καρκίνους. Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα η οδοντιατρική φροντίδα περιορίζεται κυρίως στην αποκατάσταση και σπανίως στην πρόληψη, λόγω του υψηλού κόστους των οδοντιατρικών εργασιών και τον ελάχιστο αριθμό οδοντιάτρων στις δημόσιες δομές υγείας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, Αθανάσιο Κατσίκη, στις νεοσύστατες Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) προβλέπεται η απασχόληση περίπου 700 οδοντιάτρων για τα δέκα εκατομμύρια πολιτών της χώρας. «Ο αριθμός αυτός είναι ανεπαρκής και δυστυχώς, με το νέο νόμο που επιφορτίζει τις ΤΟΜΥ με προληπτικές παρεμβάσεις στα σχολεία, οι οδοντιατρικοί σύλλογοι μένουμε εκτός τέτοιων ενεργειών».
Η ΕΟΟ μέχρι και πρόσφατα εκπονούσε κατόπιν αδείας του υπουργείου Υγείας προληπτική/βιωματική εκπαίδευση σε δημοτικά σχολεία, η οποία μάλιστα είχε αποδόσει καρπούς καθώς είχαν μειωθεί τα ποσοστά τερηδόνας στα παιδιά έως και 12 ετών.
Ωστόσο από την εφηβεία και έπειτα δυστυχώς οι Έλληνες τείνουν να εγκαταλείπουν την στοματική τους υγεία καταλήγουν να πάνε στον οδοντίατρο για αποκατάσταση και όχι πρόληψη. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Κατσίκη η χώρα μας κατατάσσεται υψηλά στη λίστα των χωρών με την μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικά, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι για οδοντιατρικά προβλήματα, όπως φλεγμονές και αποστήματα.
«Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι, λόγω κόστους, δεν κάνουν πια αποκατάσταση και προσθετική. Προτιμούν ως φθηνότερη επιλογή τη μασέλα», επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΟΟ, ενώ ο γενικός γραμματέας, καθηγητής της Οδοντιατρικής Σχολής Αθηνών, Ιωάννης Τζούτζας συμπληρώνει ότι «είμαστε από τις χώρες που λόγω των πολλών εξαγωγών δοντιών δεχόμαστε οδοντιάτρους από χώρες που κυριαρχεί η πρόληψη για να τους διδάξουμε πως γίνεται μια εξαγωγή».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ουσιαστικά από το 1993 το Δημόσιο Σύστημα Υγείας δεν περιλαμβάνει την οδοντιατρική φροντίδα στις παρεχόμενες υπηρεσίες, παρά μόνο υποτυπωδώς, με ελάχιστους οδοντιάτρους σε Κέντρα Υγείας. Στο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ο προβλεπόμενες αριθμός οδοντιάτρων είναι μικρός για τις ανάγκες του πληθυσμού και η συζήτηση του ΕΟΠΥΥ με τους ιδιώτες οδοντιάτρους προχωρά με αργό ρυθμό ως προς τη σύναψη συμβάσεων.
Και αυτό γιατί οι οδοντιατρικές εργασίες στην πλειοψηφία τους είναι κοστοβόρες και το κονδύλι των 60 εκατομμυρίων ευρών που έχει προτείνει το υπουργείο Υγείας κρίνεται από την ΕΟΟ ανεπαρκές.
«Μοναδικός τρόπος να μειώσουμε το κόστος της οδοντιατρικής φροντίδας είναι η πρόληψη, και μάλιστα στα μικρά παιδιά. Μόνο έτσι μακροπρόθεσμα θα εξοικονομήσουμε χρήματα ως κράτος», σημειώνει ο κ. Κατσίκης.
Το «θαύμα» της Οδοντιατρικής Σχολής Αθηνών
Κι ενώ η πλειοψηφία των Ελλήνων βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη για τα οδοντιατρικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, στην Οδοντιατρική Σχολή Αθηνών το διδακτικό προσωπικό επιτελεί κοινωνικό έργο προσφέροντας έναντι συμβολικού αντιτίμου όλο το εύρος των οδοντιατρικών πράξεων.
«Κάθε χρόνο η Οδοντιατρική Σχολή δέχεται πάνω από 13.000 ασθενείς, με κοστολόγιο σημαντικά χαμηλότερο από αυτό του ιδιωτικού τομέα. Και να σκεφτείτε ότι από το 2014 η Σχολή δεν έχει λάβει καμιά χρηματοδότηση από την Πολιτεία. Συντηρείται αποκλειστικά από το μικρό νοσήλειο που πληρώνουν οι ασθενείς», σύμφωνα με τον κ. Τζούτζα.
Το 2016 τα έσοδα της Οδοντιατρικής Σχολής ανήλθαν σε 1.2 εκατομμύρια ευρώ και το 2017 σε 1,17 εκατ. ευρώ. Το 16% των ποσών αυτών να παρακρατούνται από το ΕΚΠΑ.
Παγκόσμιο πρόβλημα οι παθήσεις της στοματικής κοιλότητας
Πάντως, η παραμελημένη στοματική υγεία δεν αποτελεί «προνόμιο» των Ελλλήνων. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία οι στοματικές παθήσεις πλήττουν 3,9 δισεκατομμύρια άτομα, παγκοσμίως, με την παραμελημένη και μη θεραπευμένη οδοντική τερηδόνα να πλήττει περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού (44%) καθιστώντας την ως εκ τούτου, την πιο διαδεδομένη πάθηση από ένα σύνολο 291 παθήσεων που περιλαμβάνονται στη Μελέτη « Global Burden of Disease Study».
Επίσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, ποσοστό μεταξύ 60-90% των παιδιών σχολικής ηλικίας και σχεδόν 100% των ενηλίκων υποφέρουν από οδοντική τερηδόνα, η οποία συχνά καταλήγει σε πόνο και δυσφορία, ενώ γενικευμένη περιοδοντίτιδα, που μπορεί να καταλήξει σε απώλεια δοντιών, εντοπίζεται σε ποσοστό 15-20% των ενηλίκων μέσης ηλικίας (35-44 ετών).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 30% των ανθρώπων ηλικίας 65-74 ετών δεν έχουν τα δικά τους δόντια, ένα βάρος που αναμένεται να αυξηθεί λαμβάνοντας υπ’ όψη τους γηράσκοντες πληθυσμούς.
Οι παθήσεις του στόματος είναι οι τέταρτες κατά σειρά πιο δαπανηρές παθήσεις στη θεραπεία τους. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ετήσιες δαπάνες για τη στοματική υγειονομική περίθαλψη εκτιμήθηκαν σε 79 δισεκατομμύρια ευρώ, για τη χρονική περίοδο 2008-2012, ποσό που υπερβαίνει εκείνο που επενδύεται στην περίθαλψη του καρκίνου ή των αναπνευστικών παθήσεων.
Ο καρκίνος του στόματος είναι ο όγδοος κατά σειρά συχνότερα εμφανιζόμενος καρκίνος, με τις χώρες με τα χαμηλά εισοδήματα φέρουν το μεγαλύτερο βάρος. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του στόματος είναι 15 φορές υψηλότερος όταν συνδυάζεται η κατανάλωση καπνού και αλκοόλ και οι δύο αυτοί παράγοντες κινδύνου εκτιμάται ότι ευθύνονται για την εμφάνιση του 90% περίπου των καρκίνων του στόματος.
Κάνε «Ααα!»
Το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας για την τριετία 2018-2020 είναι «Κάνε Ααα!», με υπο-σύνθημα «Σκέψου το στόμα σου, σκέψου την υγεία σου» για το 2018, και επικεντρώνεται στο γεγονός ότι η διατήρηση της υγείας του στόματος έχει αποφασιστική σημασία για τη διατήρηση της γενικής μας υγείας.
Η φράση «Κάνε Ααα» είναι συνώνυμη της υγείας και έχει ευρεία απήχηση διεθνώς. Είναι μια συνηθισμένη, καθημερινή έκφραση που χρησιμοποιούν τόσο οι γιατροί όσο και οι οδοντίατροι στη διάρκεια του τακτικού ελέγχου, με την οποία ζητούν από τον ασθενή να ανοίξει το στόμα του για την εξέταση. Σε συνδυασμό με διαφορετικά υπο-συνθήματα κάθε χρόνο, η καμπάνια με τίτλο «Κάνε Ααα» δίνει πνοή στην έννοια του στόματος ως καθρέφτη του σώματος που αντανακλά τη συνολική υγεία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
