Ιδιαίτερες προκλήσεις αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον αγώνα τους με τον καρκίνο, καθώς τις επηρεάζει όχι μόνο σωματικά και ψυχικά, αλλά και σε κοινωνικό, οικογενειακό και επαγγελματικό επίπεδο.
Οι γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με διάφορους κινδύνους, από περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες έως τις κοινωνικές διακρίσεις, το στίγμα και την περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου), οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Παναγιώτα Ζαχαράκη (Βιολόγος) και Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος), επισημαίνουν ότι το στίγμα γύρω από τον καρκίνο μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση και τη θεραπεία, μειώνοντας τις πιθανότητες ίασης.
Η σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης
Οι γυναικολογικοί καρκίνοι, ιδιαίτερα ο καρκίνος του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά εάν διαγνωστούν έγκαιρα.
Παρόλα αυτά, παραμένουν κύριες αιτίες θανάτου, ιδιαίτερα σε χώρες με χαμηλούς πόρους, λόγω καθυστερημένης διάγνωσης και ανεπαρκούς θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες, με 2,3 εκατομμύρια νέες διαγνώσεις ετησίως παγκοσμίως. Σε συνδυασμό με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, οι περιπτώσεις ξεπερνούν τα 3 εκατομμύρια, με περίπου 750.000 θανάτους κάθε χρόνο.
Ενώ η συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2040 λόγω του εμβολιασμού κατά του HPV, ο καρκίνος του μαστού αναμένεται να διπλασιαστεί. Επιπλέον, η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά, ενώ η μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας θα είναι μικρότερη.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο καρκίνος του μαστού παραμένει ο πιο διαδεδομένος, αντιπροσωπεύοντας το 14% των νέων διαγνώσεων καρκίνου.
Το Συμβούλιο της ΕΕ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση του προσυμπτωματικού ελέγχου, καθώς πολλές γυναίκες δεν υποβάλλονται σε τακτικές προληπτικές εξετάσεις, γεγονός που οδηγεί σε υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Άλλοι συχνοί καρκίνοι στις γυναίκες περιλαμβάνουν τον καρκίνο του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, της μήτρας και των ωοθηκών.
Επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή και οι κοινωνικές ανισότητες
Οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια, από οικονομικές δυσκολίες έως διαταραχές στην επαγγελματική και οικογενειακή τους ζωή.
Παράλληλα, οι γυναίκες συχνά αναλαμβάνουν τον ρόλο του φροντιστή, παρέχοντας υποστήριξη σε άλλους ασθενείς με καρκίνο, είτε ως σύζυγοι, κόρες ή μητέρες.
Αυτό επιβαρύνει τη σωματική και ψυχική τους υγεία, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τις αναγκάζει να μειώσουν ή να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, με αποτέλεσμα την οικονομική τους ανασφάλεια.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σημαντικά σε ηγετικές θέσεις στον τομέα της υγείας, παρόλο που αποτελούν το 67% του εργατικού δυναμικού στην υγειονομική περίθαλψη και την κοινωνική φροντίδα.
Αν και συμμετέχουν ενεργά στην έρευνα για τον καρκίνο, παραμένουν λιγότερο πιθανό να καταλάβουν ανώτερες ακαδημαϊκές και ερευνητικές θέσεις. Χαρακτηριστικά, μια μελέτη έδειξε ότι το 60% των γυναικών στη Ρουμανία εμφανίζονται ως πρώτοι συγγραφείς σε επιστημονικές δημοσιεύσεις, ενώ στη Γερμανία το ποσοστό αυτό είναι μόλις 43%.
Η ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη
Παγκοσμίως, σχεδόν το 80% των θανάτων από καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας καταγράφονται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου οι βασικές υπηρεσίες υγείας είναι περιορισμένες.
Το 70% των υπηρεσιών για τον γυναικείο και παιδικό καρκίνο παρέχονται σε χώρες υψηλού εισοδήματος, ενώ μόνο το 25% είναι διαθέσιμο σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Αυτές οι ανισότητες οφείλονται τόσο στην έλλειψη πρόσβασης σε προληπτικές και θεραπευτικές υπηρεσίες όσο και στις κοινωνικές και πολιτιστικές διαφορές που επηρεάζουν τη φροντίδα των γυναικών.
Η ενίσχυση της πρόσβασης στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και η καταπολέμηση των κοινωνικών και πολιτιστικών φραγμών είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο στις γυναίκες.
Η έγκαιρη διάγνωση, η πρόληψη και η ενίσχυση της ισότητας στον τομέα της υγείας μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των γυναικών, επιτρέποντάς τους να παραμείνουν υγιείς και ενεργές στην κοινωνία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
