Παρασκευή βράδυ, σε κεντρικό θέατρο της Αθήνας, εκατό περίπου λεπτά αρκούν για να δώσουν το εναρκτήριο λάκτισμα για τον πρόλογο αυτού εδώ του κειμένου. Περπατάς βράδυ, προσπαθείς να αποκωδικοποιήσεις γρήγορα -αλλά με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια- τα μηνύματα μιας παράστασης που «ξεδιπλώνεται» μπροστά μας τρία μόλις 24ωρα πριν την παγκόσμια ημέρα που είναι αφιερωμένη στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών.
Το θεατρικό έργο «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον» είναι η απεικόνιση της αλήθειας που αφορά το sex trafficking, η αποτύπωση της σωματικής και ψυχολογικής βίας που υφίσταται μεγάλη μερίδα των γυναικών παγκοσμίως, είναι όμως παράλληλα και η αντανάκλαση ενός φαινομένου με βαθύ απόστημα και δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες
εκφάνσεις.
Βία κατά των γυναικών δεν είναι μόνο η σωματεμπορία και οι γυναικοκτονίες. Είναι ο φόβος της βραδινής επιστροφής στο σπίτι, οι άνδρες που προσπαθούν να καλύψουν τη φωνή σου για να σου εξηγήσουν τι θες να πεις, είναι τα αδιάκριτα βλέμματα. Βία είναι ο χλευασμός στην οδήγηση γιατί είσαι γυναίκα, τα κοινωνικά στερεότυπα στα ρούχα, στο σώμα, στις φράσεις που χρησιμοποιείς όταν μιλάς, αν δεν είναι αρκετά ευπρεπείς για το φύλο σου.
Βία είναι οι υποτιμητικές προσφωνήσεις και ερωτήσεις, το άγχος να αποδείξεις πως είσαι ακόμα ικανή, παρ΄ όλο που έλειψες γιατί έγινες μητέρα ή δεν ανταπεξήλθες όσο έπρεπε λόγω των πόνων της περιόδου. Και μπορούν να προστεθούν κι άλλα κι άλλα. Κι όλα είναι αλληλένδετα, κανένα συμβάν δεν στέκεται μόνο του, ανεξάρτητο.
Αν κοιτάξουμε την τελευταία δωδεκαετία σε παγκόσμια κλίμακα, θα θυμηθούμε πως πριν από δέκα περίπου χρόνια, oι πολίτες συνταράσσονταν από τις διαδηλώσεις των γυναικών στην Ινδία εξαιτίας της αύξησης των ομαδικών βιασμών, λίγο αργότερα ένα μεγαλειώδες γυναικείο κίνημα γεννιόταν στις ΗΠΑ με αφορμή την πρώτη εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και έπειτα στη χώρα μας το κίνημα #MeToo έπαιρνε μορφή μετά τις καταγγελίες για σεξουαλική βία εις βάρος γυναικών που έβλεπαν συνεχώς το φως της δημοσιότητας. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, η βία όμως αυξήθηκε. Οι γυναίκες αντιδρούσαν και εισέπρατταν βία, εν ολίγοις.
Διαβάστε ακόμη: Εννέα γυναίκες μιλούν στο Reader για τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
Στην Ελλάδα, εν έτει 2024, δεν ξέρουμε ακόμα πόσες πραγματικά είναι οι δολοφονημένες γυναίκες. Ναι, στη χώρα που ζούμε, στον δημόσιο λόγο δεν ρίχνεται φως σε όλες τις γυναικοκτονίες που διαπράττονται κι αυτό οφείλεται κυρίως στην απουσία ενός επίσημου δικτύου καταγραφής των περιστατικών, γεγονός που έχουν επισημάνει δεκάδες φορές φορείς που ασχολούνται με θέματα έμφυλης βίας.
Αν μαζί με όλα αυτά λάβουμε υπόψιν και την παράμετρο των πλήρως αποσιωπημένων γυναικοκτονιών, εκείνων δηλαδή για τις οποίες δεν μάθαμε ποτέ, επειδή σχετίζονταν με θηλυκότητες μηδενικής ορατότητας, όπως σεξεργάτριες, προσφύγισσες, άστεγες ή για παράδειγμα τρανς γυναίκες, τότε δεν μπορούμε παρά να καταλήξουμε στην τραγική διαπίστωση πως τα αληθινά νούμερα είναι πολύ μεγαλύτερα, ακόμη μία ενδεικτική κατάσταση των αντανακλαστικών της κοινωνίας.
Το ενδεικτικότερο όλων όμως είναι η συντηρητική πλευρά της πραγματικότητας, δηλαδή η άρνηση. Δεν είναι τυχαίο ότι έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δόθηκε στη δημοσιότητα ενόψει της 25ης Νοεμβρίου έδειξε πως τελικά ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν βαθιά ριζωμένες συντηρητικές προκαταλήψεις. Προκαλεί δε τεράστιο προβληματισμό το γεγονός πως οι νεότεροι άνδρες τείνουν -σε μεγαλύτερο βαθμό- από τους μεγαλύτερους ηλικιακά να αμφισβητούν το θύμα.
Ένας στους τρεις άνδρες φαίνεται πως αμφισβητεί τις καταγγελίες των γυναικών αναφορικά με το ότι δεν υπήρχε συναίνεση, με εκείνους ηλικίας 25-39 ετών να είναι οι πλέον δύσπιστοι και το 37% να πιστεύει ότι οι γυναίκες συχνά «βγάζουν πράγματα από το μυαλό τους» ή «τα παραλένε».
Στην Ελλάδα, ένα ποσοστό 28% των ανδρών έχει την άποψη πως ότι οι γυναίκες συχνά επινοούν καταστάσεις ή υπερβάλλουν σχετικά με τις περιπτώσεις κακοποίησης. Ταυτόχρονα, ένα καθόλου χαμηλό ποσοστό (34%) θεωρεί τελείως αποδεκτό ή γενικά αποδεκτό υπό συνθήκες ο άνδρας να έχει τον έλεγχο των σχέσεων της συζύγου ή της συντρόφου του.
Πιο ισχυρά ριζωμένες είναι οι απόψεις για τον οικονομικό έλεγχο του άνδρα στη γυναίκα, με το 55% να θεωρεί αποδεκτό ο άνδρας να ελέγχει τα οικονομικά της συντρόφου του. Την ίδια ώρα, οι στατιστικές λένε ότι το ένα πέμπτο των γυναικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία από σύντροφο και σχεδόν οι μισές έχουν υποστεί ψυχολογική βία, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αδυνατούν να ελέγξουν το φαινόμενο.
Θέλουμε κι άλλα στοιχεία για επιβεβαίωση; Αναρωτιόμαστε ακόμα γιατί τόσες γυναικείες ζωές χάθηκαν στη μετάφραση; Σκοντάφτοντας σε αυτά τα κενά ασάφειας, γυναίκες θα εξακολουθούν να πέφτουν αιμόφυρτες στη μέση του δρόμου και κανένας μηχανισμός ασφαλείας δεν θα μπορεί να τις σώσει.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.