«Στο δίκτυο του ΟΣΕ δεν είχε λειτουργήσει ποτέ κάποιο εθνικό σύστημα αυτόματης προστασίας συρμού». Σε αυτές τις μόλις 14 λέξεις κρύβεται, πέρα από τις βαρύτατες προσωπικές ευθύνες του σταθμάρχη Λάρισας, η βασική αιτία της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη. Δεν πρόκειται για τοποθέτηση κάποιου συνδικαλιστικού φορέα του ΟΣΕ ή για το αυταπόδεικτο συμπέρασμα μετά τη μοιραία σύγκρουση των 2 αμαξοστοιχιών. Η παραδοχή αυτή αποτελεί την επίσημη θέση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, στο πλαίσιο του εγκεκριμένου εθνικού σχεδίου εφαρμογής για την τεχνική προδιαγραφή διαλειτουργικότητας των υποσυστημάτων, «Ελεγχος-Χειρισμός και Σηματοδότηση του Σιδηροδρομικού Συστήματος της Ενωσης», που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το καλοκαίρι του 2018.
Εγκληματική πολιτική
Στις σελίδες του συγκεκριμένου εγγράφου παρουσιάζεται με κάθε λεπτομέρεια η εγκληματική πολιτική, που ακολουθήθηκε την τελευταία 20ετία στον τομέα της ασφάλειας της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας οδηγώντας στην απαξίωση ενός από τα ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς και στην τραγική κατάληξη της περασμένης Τρίτης. Επί του σχεδίου συνέβαλαν/γνωμοδότησαν, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, ο ΟΣΕ, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ, η ΓΑΙΑΟΣΕ και οι Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ). Το κεφάλαιο, «περιγραφή υφιστάμενης κατάστασης», είναι χαρακτηριστικό του τι συνέβη στις σιδηροδρομικές μεταφορές στη χώρας μας όλα τα προηγούμενα χρόνια, ειδικά στο κρίσιμο για την ασφάλεια πεδίο της σηματοδότησης.
«Στο βασικό σιδηροδρομικό άξονα της χώρας Κιάτο - ΣΚΑ - Θεσσαλονίκη - Ειδομένη/Προμαχώνας (ΠΑΘΕ/Π) (συμπεριλαμβανομένου και του κλάδου Οινόη-Χαλκίδα) -πλην του υπό κατασκευή τμήματος Τιθορέα-Δομοκός- έχει ήδη εγκατασταθεί σύστημα αμφίδρομης σηματοδότησης με τηλεδιοίκηση. Το εν λόγω σύστημα, λόγω εκτεταμένων βλαβών και δολιοφθορών, που υπέστη μετά την αρχική θέση του σε λειτουργία, σήμερα παρουσιάζει μεγάλα προβλήματα». Οπως ανέφερε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το 2018, «η αποκατάσταση/αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης για το τμήμα ΣΚΑ - Θεσσαλονίκη - Προμαχώνας (πλην Τιθορέα - Δομοκός) ξεκίνησε το 2014 και προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2019, οπότε το εν λόγω σύστημα θα καταστεί εκ νέου λειτουργικό». Η ίδια εικόνα εγκατάλειψης και στα τμήματα ΣΚΑ-Κιάτο, Θεσσαλονίκη - Ειδομένη και Οινόη-Χαλκίδα καθώς «το ήδη εγκατεστημένο σύστημα παρουσιάζει ομοίως προβλήματα, λόγω εκτεταμένων ζημιών/δολιοφθορών, που έχει υποστεί αλλά προβλέπεται να υλοποιηθεί η ανάταξη του».
Αποκαλυπτικά
Αποκαλυπτικά είναι και τα όσα επισημαίνονται αναφορικά με το παρατρόχιο σύστημα προστασίας αμαξοστοιχίας κλάσης Α (ΕΤCS). «Η EΡΓΟΣΕ από το 2002, έχει ήδη εγκαταστήσει (σε 202,7 χλμ γραμμής) και συνεχίζει να εγκαθιστά σταδιακά στο σιδηροδρομικό ΠΑΘΕ/Π (σε 674,5 χλμ γραμμής) το σύστημα προστασίας συρμών κλάσης Α, το ETCS level 1, ως εποικοδόμημα επί του συμβατικού συστήματος σηματοδότησης. Συγκεκριμένα, έως σήμερα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εγκατάστασης συστήματος ETCS στα τμήματα Κιάτο – ΣΚΑ – Αεροδρόμιο – 3 Γέφυρες, Θριάσιο – Ικόνιο, Πλατύ –Θεσσαλονίκη. Το σύστημα ETCS level 1 δεν έχει τεθεί έως σήμερα σε λειτουργία/εκμετάλλευση σε κανένα τμήμα γραμμής, λόγω μη ολοκλήρωσης των απαραίτητων κανονιστικών διαδικασιών (δηλ.δοκιμών, πιστοποιήσεων κλπ.). Οσον αφορά το τμήμα ΣΚΑ – Κιάτο, όπως έχει ήδη αναφερθεί, το ήδη εγκατεστημένο σύστημα ETCS, δεν είναι σήμερα λειτουργικό λόγω εκτεταμένων δολιοφθορών και βανδαλισμών». Και αφού το αρμόδιο υπουργείο παραδέχεται τις καταστροφές στο σύστημα προστασίας των ελληνικών τρένων καταλήγει: «Στο δίκτυο του ΟΣΕ δεν είχε λειτουργήσει ποτέ κάποιο εθνικό σύστημα αυτόματης προστασίας συρμού (σύστημα κλάσης Β). Συνεπώς, δεν τίθεται θέμα μετάβασης από υφιστάμενο σύστημα κλάσης Β στο σύστημα ETCS που είναι κλάσης Α».
Στο μεταξύ, το σύστημα προστασίας είχε μέχρι τότε εγκατασταθεί σε 94 κινητήριες μονάδες, μέσω συμβάσεων που διαχειρίστηκε η ΕΡΓΟΣΕ. Επιπρόσθετα, στους συρμούς μετρό διπλής τάσης, που εκτελούν συγκοινωνιακό έργο μεταξύ "ΔΟΥΚΙΣΣΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ" (σύνολο 7 συρμοί, 14 καμπίνες), είχε εγκατασταθεί σύστημα ERTMS συμβατό με τις ισχύουσες κατά το 2003 ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Παρ’όλα αυτά, «το εν λόγω υποσύστημα δεν έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία/εκμετάλλευση, καθώς προαπαίτηση είναι η εκτέλεση σειράς δοκιμών για τη ρύθμιση του σε τμήμα γραμμής με λειτουργούσα σηματοδότηση και με εν λειτουργία παρατρόχιο σύστημα ETCS, παράλληλα με την ολοκλήρωση κατάρτισης και έγκρισης του νέου Κανονισμού Κίνησης του Διαχειριστή Υποδομής και την έγκριση θέσης σε λειτουργία του νέου υποσυστήματος από την Εθνική Αρχή Ασφάλειας».
Στο εθνικό σχέδιο παρουσιαζόταν επίσης και το χρονοδιάγραμμα για την αποκατάσταση το κατεστραμμένου και βανδαλισμένου δικτύου προστασίας των αμαξοστοιχιών. Ενδεικτικά: Στον άξονα Αθήνα-Πάτρα (ΣΚΑ – Κιάτο), «το τμήμα αυτό, δεδομένου ότι τα ήδη εγκατεστημένα συστήματα σηματοδότησης και ΕTCS level 1 έχουν υποστεί ζημιές/δολιοφθορές, προγραμματίζεται να δημοπρατηθεί η ανάταξη τους και η αναβάθμιση του ETCS σε baseline 3. O χρόνος θέσης σε λειτουργία του τμήματος εκτιμάται για το 2025». Στο τμήμα Ροδοδάφνη – Πάτρα, «συνολικού μήκους 36 περίπου χλμ, το σύστημα σηματοδότησης και ETCS level 1 θα εγκατασταθεί μέσω νέων εργολαβιών, που βρίσκονται σε φάση προετοιμασίας δημοπράτησης/προγραμματισμού για δημοπράτηση. H θέση σε λειτουργία του τμήματος αυτού εκτιμάται να πραγματοποιηθεί σταδιακά έως το 2030». Στον άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη (τμήμα Τρεις Γέφυρες-Σ.Σ. Αθηνών-Πειραιάς), «προγραμματίζεται να εγκατασταθεί σύστημα σηματοδότησης και ΕΤCS level 1, μέσω μελλοντικής εργολαβίας, με εκτιμώμενο χρόνο θέσης σε λειτουργία αυτού το 2030». Την ίδια χρονιά, βάσει του τότε προγραμματισμού, θα τεθεί σε λειτουργία το σύστημα ΕΤCS level 1 και στο τμήμα Στρυμόνας-Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο, μήκους 485 χλμ.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
