Η πλήρης απόδοση των ποινικών και πολιτικών ευθυνών της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη είναι το λιγότερο, που οφείλει να πράξει η Πολιτεία, στη μνήμη των 57 θυμάτων του δυστυχήματος ώστε να μην επαναληφθεί στο μέλλον ανάλογο συμβάν. Η Δικαιοσύνη έχει αρχίσει ήδη το έργο της. Μπορεί ο σταθμάρχης Λάρισας να είναι το κεντρικό πρόσωπο της υπόθεσης όμως η ποινική έρευνα στρέφεται προς κάθε κατεύθυνση. Την ίδια ώρα, ο πολιτικός κόσμος και ειδικά κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση τηρούν, προς το παρόν τουλάχιστον, στάση αναμονής πριν ξεκινήσει η σφοδρή, όπως αναμένεται, αντιπαράθεση για τα αίτια της μετωπικής σύγκρουσης των 2 αμαξοστοιχιών.
Το Reader φέρνει στη δημοσιότητα τα έγγραφα των επερωτήσεων που έγιναν στη Βουλή το 2017, στις οποίες αναφέρονταν ξεκάθαρα το πρόβλημα κάνοντας λόγο για «τυφλά τρένα». Να σημειωθεί ότι, το 2019, δύο χρόνια μετά δηλαδή, η περιβόητη σύμβαση «ξεμπλόκαρε», έπεσαν οι υπογραφές, το έργο ξεκίνησε και ακολούθησε η αλλαγή στην κυβέρνηση. Η σύμβαση συνεχίζει να «τρέχει», τα έργα γίνονται με αργούς ρυθμούς, αλλά βεβαίως είναι... αργά για δάκρυα.
Ηξεραν για τα «τυφλά τρένα» από τον Ιανουάριο του 2017
Ανεξάρτητα από το εάν η ελληνική κοινωνία παρακολουθήσει για ακόμα μια φορά ένα «πινγκ πονγκ» ευθυνών μεταξύ των κομμάτων εξουσίας για ένα τόσο σοβαρό θέμα, η πραγματικότητα είναι ότι τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και η Βουλή γενικότερα είχαν ενημερωθεί για την απουσία συστήματος προστασίας των τρένων από τις αρχές του 2017. Αλλεπάλληλες κοινοβουλευτικές ερωτήσεις, είχαν σημάνει συναγερμό για τα δρομολόγια τρόμου των ελληνικών σιδηροδρόμων. Στο πλαίσιο αυτό, υπήρχε είχε πλήρη εικόνα και γνώση για τις μοιραίες καθυστερήσεις στην τοποθέτηση του κρίσιμου συστήματος σηματοδότησης, το οποίο εάν λειτουργούσε σήμερα δε θα είχε σημειωθεί το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Ειδικότερα, στις 17 Ιανουαρίου του 2017 κατατίθεται η πρώτη ερώτηση στη Βουλή από τον ανεξάρτητο βουλευτή Αχαΐας Νίκο Νικολόπουλο στην οποία, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Η κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου είναι τραγική! Οι διάσπαρτες εργολαβίες, που δεν τελειώνουν ποτέ, έχουν μετατρέψει το σιδηροδρομικό δίκτυο σε ένα απέραντο εργοτάξιο και ακόμη και τα συστήματα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών, που λειτουργούσαν επί χρόνια επιτυχώς έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας και τα τρένα κυκλοφορούν ΄τυφλά΄ με ανταλλαγή τηλεγραφημάτων, όπως την εποχή του Τρικούπη!».
Νέα επερώτηση μετά το δυστύχημα στο Αδενδρο
Αυτή ήταν η πρώτη κοινοβουλευτική αναφορά για το ενδεχόμενο ενός δυστυχήματος από τη μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717/2014 της ΕΡΓΟΣΕ, «Ανάταξη και Αναβάθμιση του συστήματος Σηματοδότησης- Τηλεδιοίκησης και Αντικατάστασης 70 Αλλαγών Τροχιάς Σε Εντοπισμένα Τμήματα του Αξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας», η οποία είχε υπογραφεί το Σεπτέμβριο του 2014 και έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί 2 χρόνια αργότερα. Ακολούθησε το Μάιο του 2017 ο εκτροχιασμός της επιβατικής αμαξοστοιχίας στο Άδενδρο-Θεσσαλονίκης, που στοίχισε τη ζωή 3 επιβατών, ο οποίος έφερε και δεύτερη επερώτηση, η οποία ανέφερε:
«Ετσι φτάσαμε στο τραγικό δυστύχημα στο Άδενδρο, το οποίο στοίχισε τη ζωή σε 3 ανθρώπους, ενώ υπάρχουν και μερικοί ακόμη σοβαρά τραυματισμένοι. Και το πιο τραγικό είναι, ότι όλοι, κάνουν τους ανήξερους για την πραγματική αιτία του τραγικού δυστυχήματος, δηλαδή για την μη λειτουργία της σηματοδότησης, όπως σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο του ΠΑΘΕ και για τις αλλαγές τροχιάς στην είσοδο του σταθμού, που είναι μόνιμα γυρισμένες στην παρακαμπτήριο, με συνέπεια να εκτροχιαστεί η αμαξοστοιχία. Τέλος, επειδή υπάρχουν πάντα ανθρώπινα λάθη, υπάρχουν τα συστήματα ασφαλείας των σιδηροδρόμων, τα οποία εκμηδενίζουν τις πιθανότητες να συμβούν ατυχήματα, όπως αυτό, που συνέβη στο Άδενδρο.
Είναι τα συστήματα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης, που, όπως ανέφερα στην παραπάνω ερώτηση και ΑΚΕ, λειτουργούσαν επί χρόνια επιτυχώς και έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας με συνέπεια τα τρένα να κυκλοφορούν ‘τυφλά’. Είναι το ψηφιακό ραδιοσύστημα GSM-R και το σύστημα προστασίας ETCS, τα οποία έπρεπε να είναι σε λειτουργία εδώ και μερικά χρόνια, αλλά δυστυχώς παραμένουν ατιμώρητες εγκληματικές καθυστερήσεις στην παράδοση τους… Αν υπήρχαν και λειτουργούσαν τα εν λόγω συστήματα, δε θα είχε συμβεί το τραγικό δυστύχημα στο Αδενδρο, γιατί θα πληροφορούσαν το δυστυχή μηχανοδηγό για την εικόνα της γραμμής, που θα συναντούσε και σε περίπτωση, που αυτός συνέχιζε, παρά τις προειδοποιήσεις, να κινείται με ταχύτητα μεγαλύτερη της επιτρεπόμενης, θα επιβαλλόταν ακαριαία πέδη, προκειμένου να μην επέλθει ο εκτροχιασμός της αμαξοστοιχίας».
Δεκάδες επερωτήσεις το 2018 για το ίδιο θέμα
Οι κοινοβουλευτικές ερωτήσεις για τη μη εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης της ΕΡΓΟΣΕ πολλαπλασιάστηκαν το 2018 με αποδέκτες κυβερνητικά στελέχη της τότε κυβέρνησης. Σε μία εξ αυτών, υπογραμμιζόταν: «Οι τεράστιες καθυστερήσεις στην εκτέλεση της σύμβασης 717/2014 έχουν σαν αποτέλεσμα να μη μπορούν να λειτουργήσουν ζωτικά συστήματα για την ασφάλεια της κυκλοφορίας, όπως η σηματοδότηση και το ETCS, τα οποία, αν λειτουργούσαν, θα είχαν αποφευχθεί δυστυχήματα, όπως το δυστύχημα στο Αδενδρο, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 3 συνάνθρωποι μας. Απαντώντας η ΕΡΓΟΣΕ στην παραπάνω καταγγελία μας αναφέρει ότι: Οσον αφορά την λειτουργία του συστήματος σηματοδήτησης-τηλεδιοίκησης, ο ΟΣΕ είναι ο υπεύθυνος φορέας, που θα λάβει τέτοιου είδους αποφάσεις’. Αλλά δε μας λέει η ΕΡΓΟΣΕ, γιατί γίνεται Διοικητική Παραλαβή για Χρήση (ΔΠΧ), αν τα τμήματα που παραλαμβάνονται δεν δίνονται για χρήση, δηλαδή δεν λειτουργούν;».
Η απάντηση της ΕΡΓΟΣΕ
Από την πλευρά της, η ΕΡΣΟΣΕ, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, που διαβίβασε στη Βουλή μέχρι και τον Απρίλιο του 2019 ο αρμόδιος υπουργός, αποδίδει τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση της σύμβασης 717 του 2014 στο γεγονός ότι μόνο μετά την υπογραφή της διαπιστώθηκαν εκτεταμένες κλοπές και διολιοφθορές στο τοποθετημένο σύστημα. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι πώς ο ΟΣΕ 2 ολόκληρα χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης, όταν και θα έπρεπε να είχε υλοποιηθεί, διαπίστωσε ότι οι συσκευές τηλεμετρίας του συστήματος, που είχαν τοποθετηθεί τα προηγούμενα χρόνια και είχαν κριθεί διατηρητέες, είχαν τελικά ξεπεραστεί τεχνολογικά αφού η κατασκευάστρια εταιρεία ενημέρωσε ότι δεν τις υποστήριζε πλέον!
«Η ομάδα σύνταξης των τευχών δημοπράτησης αποτελείτο από στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ και του ΟΣΕ, τα οποία έλαβαν υπόψη όλη τη διαθέσιμη τεκμηρίωση και τις ανάγκες του δικτύου, προκειμένου αυτό να αναταχθεί πλήρως και να λειτουργήσει με ασφάλεια. Για να δύναται να γνωρίζει η ομάδα εργασίας σύνταξης των τευχών την αδυναμία των κατασκευαστών ή υποκατασκευαστών να υποστηρίξουν τροποποιήσεις στο υλισμικό (hardware) και στο λογισμικό (software) του συστήματος, θα έπρεπε πρωτίστως να είχε ενημερωθεί από τον ΟΣΕ γι’ αυτό, ο οποίος ενέκρινε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των υλικών με τις αντίστοιχες εργασίες, ώστε να αναπροσαρμόσει το τεχνικό αντικείμενο του έργου και να συμπεριλάβει τις αναγκαίες νέες εργασίες, που προκύπτουν.
Ούτε ο ΟΣΕ είχε τέτοια ενημέρωση, δεδομένου ότι οι δύο εταιρείες συνεργάζονται πάντοτε και ουδέποτε τέθηκε τέτοιο θέμα. Με το υπ’αριθμ. ΕΡΓΟΣΕ 284452/07-10-2016 έγγραφο της κατασκευάστριας εταιρείας Bombardier, γίνεται γνωστό στην ΕΡΓΟΣΕ, ότι ο εξοπλισμός σηματοδότησης για συσκευές τηλεμετρίας TEML 32 TEML 41 έχει σταματήσει να παράγεται εδώ και πολλά χρόνια, αναφέροντας ρητά ότι δεν υπάρχουν ανταλλακτικά και ότι το σύνολο του εξοπλισμού είναι εκτός παραγωγής και υποστήριξης. Συνεπώς, κατά την φάση σύνταξης των τευχών δημοπράτησης τόσο η αναθέτουσα αρχή όσο και ο φορέας λειτουργίας (ΟΣΕ), δεν είχαν στη διάθεση τους κανένα στοιχείο ότι ο εξοπλισμός ή υλικά του δικτύου είναι εκτός παραγωγής και υποστήριξης»!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
