Μια Μαροκινή έχει γίνει, χρόνια τώρα, το σύμβολο της ελπίδας για πολλούς μετανάστες που ρισκάρουν τη ζωή τους για να φτάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές. Πρόκειται για την ακτιβίστρια Ναουάλ Σουφί (Nawal Soufi) η οποία είναι μια 35χρονη γυναίκα μαροκινής καταγωγής που μεγάλωσε στη Σικελία και έχει αφιερώσει τη ζωής της στο να βοηθά την ιταλική ακτοφυλακή προκειμένου να γίνεται πιο εύκολη η διάσωση χιλιάδων μεταναστών στη Μεσόγειο.
Η ακτιβίστρια συντονίζει την δράση της μέσω μιας σελίδας στο Facebook. Οι μετανάστες, κυρίως όσοι διέφυγαν από τον συριακό εμφύλιο πόλεμο, επικοινωνούν τηλεφωνικά μαζί της ζητώντας τη βοήθεια των λιμενικών. Η Ναουάλ έχει τελειοποιήσει μια σειρά από άλλες αραβικές διαλέκτους όλα αυτά τα χρόνια βοηθώντας τους πρόσφυγες.
«Μπορεί να λάβω μια κλήση ανά πάσα στιγμή. Οι μετανάστες στη θάλασσα φωνάζουν: "Υπάρχουν 500 άνθρωποι στο πλοίο, είμαστε στη θάλασσα για 10 ημέρες και δεν υπάρχει άλλο νερό''. Εγώ πρέπει να κάνω ότι μπορώ για να τους βοηθήσω» είχε πει σε συνέντευξή της στο AFP στο περιθώριο της τεράστιας επιτυχίας ενός βιβλίου που γράφτηκε για τη ζωή και τη δράση της με τίτλο «Nawal, ο άγγελος των προσφύγων».
Ήδη από την ηλικία των 14 ετών δραστηριοποιήθηκε, μέσω κοινωνικών αγώνων, σε ομάδες που βοηθούσαν Μαροκινούς και Ιταλούς άστεγους στη Σικελία. Η έντονη δράση της, ωστόσο, διαρκεί εδώ και περίπου μια δεκαετία. Ξεκίνησε όταν το 2013 ως μέλος μιας ακτιβιστικής ομάδας μετέφερε ένα ασθενοφόρο γεμάτο ιατρικά φάρμακα στη συριακή πόλη Χαλέπι που τότε βρισκόταν υπό πολιορκία. Εκεί εκτός όλων των άλλων έδωσε τον αριθμό τηλεφώνου της σε όλους όσους συνάντησε με στόχο να την ειδοποιήσουν αν χρειαστούν τη βοήθειά της. Και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Μερικούς μήνες αργότερα, έσωσε μια βάρκα που είχε χαθεί στη Μεσόγειο με εκατοντάδες Σύρους πρόσφυγες, οι οποίοι κινδύνευαν να πνιγούν. Έλαβε ένα τηλεφώνημα με αίτημα διάσωσης από έναν από τους μετανάστες και κινητοποίησε τις αρχές.
Παρά το γεγονός ότι στη σελίδα της στο Facebook έχει link και τηλέφωνα επικοινωνίας με το ιταλικό λιμενικό, το τηλέφωνό της συνεχίζει να χτυπά από μετανάστες και πρόσφυγες που ζητούν βοήθεια. Επιπλέον, στη σελίδα της στο Facebook, η οποία είναι στα αραβικά, δημοσιεύει τακτικά ηχογραφήσεις των τηλεφωνικών της συνομιλιών τόσο με τους λιμενικούς όσο και με τους.
Έχει κερδίσει πολλά βραβεία για τα ντοκιμαντέρ που γύρισε στη Συρία και τη Λιβύη το 2014. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα βραβεία «Pioneer Woman - Donna di Frontiera» και «Border Woman» από τους κριτές του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Συνόρων Marzamemi. Το 2016 τιμήθηκε με το βραβείο των Ευρωπαίων πολιτών. Κέρδισε το βραβείο πρωτοβουλίας «Τεχνίτες της ελπίδας» το 2017 υπό την προεδρία του εμίρη Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ αλ Μακτούμ στο Ντουμπάι.
«Αυτοί οι άνθρωποι ζητούσαν να σωθούν από οποιαδήποτε χώρα»
Η Ναουάλ Σουφί λίγες ώρες μετά το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο (και ενώ τις ώρες που είχαν προηγηθεί έκανε αλλεπάλληλες δημοσιεύσεις που αφορούν το πλοίο που ακόμα τότε βρισκόταν σε κίνδυνο) έκανε μια ανάρτηση στην προσωπική της σελίδα στο Facebook, τονίζοντας πως το μόνο που ζητούσαν οι μετανάστες ήταν να σωθούν από οποιαδήποτε χώρα!
Αναλυτικά η ανάρτηση της ακτιβίστριας:
«Στις 13 Ιουνίου 2023, τις πρώτες πρωινές ώρες, οι μετανάστες που επέβαιναν σε σκάφος με 750 άτομα επικοινώνησαν μαζί μου, λέγοντάς μου για τη δύσκολη κατάστασή τους. Μετά από πέντε ημέρες ταξιδιού, το νερό είχε τελειώσει, ο οδηγός της βάρκας τους είχε εγκαταλείψει στην ανοιχτή θάλασσα και υπήρχαν επίσης έξι πτώματα στο σκάφος. Οι μετανάστες δε γνώριζαν ακριβώς πού βρίσκονταν, αλλά χάρη στον άμεσο εντοπισμό του τηλεφώνου της Τουράγια (σσ: μια από τις γυναίκες που επέβαιναν στο μοιραίο πλοίο), μπόρεσα να μάθω την ακριβή τους θέση και να ειδοποιήσω τις αρμόδιες αρχές.
Ωστόσο, η κατάσταση περιπλέχτηκε όταν ένα πλοίο πλησίασε τη βάρκα, την έδεσε με σχοινιά στις δύο άκρες της και άρχισε να πετάει μπουκάλια με νερό. Οι μετανάστες αισθάνθηκαν ακραίο κίνδυνο, καθώς φοβήθηκαν ότι τα σχοινιά θα μπορούσαν να αναποδογυρίσουν τη βάρκα και ότι η αναταραχή στο σκάφος για το νερό θα μπορούσε να προκαλέσει βύθιση. Για το λόγο αυτό, απομακρύνθηκαν ελαφρώς από το πλοίο.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η κατάσταση στο σκάφος έγινε ακόμη πιο δραματική: οι μετανάστες ήταν μπερδεμένοι και δεν καταλάβαιναν αν αυτό ήταν μια επιχείρηση διάσωσης ή ένας τρόπος να θέσουν τη ζωή τους σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο. Έμεινα σε επαφή μαζί τους μέχρι τις 23:00 ώρα Ελλάδας, προσπαθώντας να τους καθησυχάσω και να τους βοηθήσω να βρουν μια λύση.
Όλη την ώρα με ρωτούσαν τι έπρεπε να κάνουν και τους έλεγα συνέχεια ότι θα έρθουν οι Έλληνες διασώστες. Σε αυτή την τελευταία κλήση, ο άνδρας με τον οποίο μιλούσα είπε ρητά: «Νιώθω ότι αυτή θα είναι η τελευταία μας νύχτα στη ζωή». Όταν οι μετανάστες απομακρύνθηκαν ελαφρώς από το πλοίο, δεν υπήρχε πρόθεση να συνεχίσουν το ταξίδι προς την Ιταλία, γιατί δε θα ήξεραν πώς να πλεύσουν για να φτάσουν στα ιταλικά ύδατα, καθώς ο πραγματικός οδηγός του σκάφους έλειπε και ρωτούσαν συνεχώς τι να κάνουν.
Χρειάζονταν οπωσδήποτε βοήθεια εκεί όπου βρίσκονταν και αν μου είχαν εκφράσει ότι θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι προς την Ιταλία θα είχα φυσικά στείλει ενημέρωση στη Μάλτα, την Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά οι μετανάστες δεν είπαν ποτέ κάτι τέτοιο.
Είναι ποτέ δυνατόν η διαφυγή των μεταναστών από την κατάσταση κινδύνου στην οποία βρίσκονταν να ερμηνεύτηκε από τις ελληνικές αρχές ως διαφυγή από τη διάσωση; Αυτά είναι ερωτήματα που δεν μπορώ να απαντήσω, αλλά μπορώ να καταθέσω ότι αυτοί οι άνθρωποι ζητούσαν συνεχώς να σωθούν από οποιαδήποτε χώρα.
Αυτή είναι η τελευταία ακριβής θέση που εστάλη από το τηλέφωνο της Τουράγια και κοινοποιήθηκε στη Μάλτα, την Ελλάδα και την Ιταλία Τοποθεσία για τις 3:10 μ.μ. ώρα Ελλάδας. Lat N 036 You 008'059.660" Lon E 021 You 002'009.749"
Καθ' όλη τη διάρκεια του απογεύματος και μέχρι τις 23:00 δεν έκανα τίποτα άλλο από το να καθησυχάζω τους ανθρώπους που τηλεφωνούσαν από το σκάφος, εξηγώντας τους ότι οι αρμόδιες αρχές είχαν τη θέση του σκάφους εδώ και πολλές ώρες και ότι η διάσωση θα έφτανε σίγουρα. Το μόνο που είχαν να κάνουν ήταν να διαχειριστούν τον πανικό που επικρατούσε στο πλοίο».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
