Τα κέντρα υγείας και τα περιφερειακά ιατρεία σε επαρχιακές πόλεις στην Ελλάδα, έρχονται συχνά στο προσκήνιο τους καλοκαιρινούς μήνες, με την έλευση τουριστών. Ωστόσο, πώς λειτουργούν εκτός τουριστικής περιόδου;
Ελλείψεις βασικών εργαλείων, πολλές εφημερίες και μετακινήσεις συνθέτουν το σκηνικό της ζωής ενός γιατρού. Παραπάνω άγχη αντιμετωπίζουν οι αγροτικοί γιατροί δεδομένου ότι αυτή είναι η πρώτη επαφή τους με το επάγγελμα και δεδομένου ότι, όπως μας εξήγησαν το πού μπορούν να ενεργήσουν και πού όχι, αποτελεί μια γκρίζα ζώνη.
Θεωρητικά, έχουν άδεια ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος, χωρίς να έχουν την αντίστοιχη εμπειρία. Ο ανειδίκευτος ιατρός - όπως ο αγροτικός - πρέπει να έχει έναν επιβλέπων επιμελητή. «Αυτό βέβαια όπως ξέρουν όλοι δεν τηρείται και πολύ συχνά», όπως μας μετέφεραν χαρακτηριστικά.
«Στα γύρω χωριά υπήρχε μόνο ένα εξεταστικό κρεβάτι και ένας υπολογιστής»
Μαρία 26 ετών, Λαμία
Το κέντρο υγείας στο οποίο δούλευα εγώ, εκτός καλοκαιριού, λειτουργούσε συνήθως με έναν αγροτικό, έναν γενικό ιατρό και 1 ή 2 νοσηλευτές το πολύ ανά βάρδια. Κάποιες φορές είχαμε και πλήρωμα ασθενοφόρου. Βέβαια, στο κέντρο υγείας πήγαινα μόνο όταν εφημέρευα.
Tις καθημερινές πήγαινα σε ένα πολυδύναμο περιφερειακό ιατρείο στο οποίο κάποιες φορές ήμουνα μόνη μου και άλλες φορές με ειδικό. Κάποιες μέρες την εβδομάδα είχαμε και έναν παιδίατρο και έναν ορθοπεδικό με μπλοκάκι και ραντεβού, οπότε εάν τύχαινε κάποιο έκτακτο πιο εξειδικευμένο, πρόθυμα βοηθούσαν.
Όταν υπήρχε και κάλυψη από γενικό ιατρό στο ιατρείο, συνήθως πήγαινα στα γύρω χωριά για εξυπηρέτηση των τοπικών τους ιατρείων (πέρα από ένα εξεταστικό κρεβάτι και έναν υπολογιστή, δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα άλλο.. οπότε μπορούσες να κάνεις μια βασική κλινική εξέταση και την συνταγογράφηση) Στα μικρά ιατρεία αφιέρωνα 1-2 ημέρες από την εβδομάδα, αναλόγως των αναγκών.
Για έναν μήνα περίπου είχα αναγκαστεί να αφιερώνω σχεδόν κάθε μέρα στο πολυδύναμο ιατρείο, χωρίς ρεπό εκτός Σαββατοκύριακου, καθώς εκείνη την περίοδο δεν υπήρχε κανένας γενικός ιατρός ή παθολόγος διαθέσιμος για να καλύψει, οπότε έπρεπε να είμαι εγώ εκεί. Βέβαια, επειδή έτυχε να ανήκω σε ένα κέντρο υγείας τίμιο, πήρα εκπρόθεσμα τα χρωστούμενα.
Υπερωρίες συνήθως δεν έκανα γιατί το ιατρείο έκλεινε στις 3μμ (εκτός απροόπτου περιστατικού). Οι εφημερίες μου ήτανε πάντα 24ωρες.. ΄Έκανα το πρωί ιατρείο (είτε στο πολυδύναμο, είτε στα μικρά ιατρεία) και μετά πήγαινα στο κέντρο υγείας από τις 3μμ έως τις 8πμ της επόμενης μέρας.
Το πολυδύναμο ιατρείο που έκανα τα πρωινά, λόγω του ότι χτίστηκε πρόσφατα, ήτανε αρκετά καλό για πρωτοβάθμια περίθαλψη. Διαθέτει αιματολογικό-βιοχημικό για τον βασικό εργαστηριακό έλεγχο, εξεταστικές κλίνες, απινιδωτή, βασικά φάρμακα για τα συνήθη επείγοντα περιστατικά, στηθοσκόπια, ωτοσκόπια κλπ Έναν καιρό είχαμε και θάλαμο για βραχεία νοσηλεία.
Από την άλλη, στο κέντρο υγείας που είναι πιο παλιό, πάλι υπήρχαν τα βασικά, με επιπρόσθετο ακτινολόγο. Βέβαια, ήταν μόνο ένα άτομο, οπότε προφανώς δεν μπορεί να καλύπτει συνέχεια. Σαν υποδομή, το ΚΥ είναι αρκετά παλιό, μέχρι και τα παράθυρα δεν ήταν με κουφώματα. Τώρα βέβαια ακούω ότι άρχισαν ανακαινίσεις, οπότε λογικά θα βελτιωθούν.
«Όταν τύχαινε να είμαι μόνη μου αισθανόμουν υπερβολικό άγχος»
Η αλήθεια είναι ότι εγώ είχα την τύχη να είμαι σε ένα ας το πούμε «υγιές» αγροτικό, που θα έπρεπε όλα να είναι κάπως έτσι ή ακόμα καλύτερα. Επειδή δεν ήμασταν πολλοί αγροτικοί στη συγκεκριμένη μονάδα, συνήθως δεν μας τραβούσε η περιφέρεια να καλύπτουμε εφημερίες στο γενικό νοσοκομείο.
Ωστόσο, από άλλα κέντρα υγείας αυτό ήταν σύστημα και τα παιδιά κάλυπταν τα επείγοντα ενός νοσοκομείου με παρουσία ενός επιμελητή. Όταν τύχαινε κάποιες φορές στο πολυδύναμο ιατρείο να είμαι χωρίς ειδικό γιατρό, αισθανόμουν υπερβολικό άγχος μην μου εμφανιστεί κάποιος που θέλει επείγουσα διαχείριση ή μήπως εγώ δώσω κάποια λάθος αγωγή.. γιατί άλλο όταν τα διαβάζεις στην θεωρία και άλλο όταν το έχεις κάνει στην πράξη 5-6 φορές.
Ωστόσο, όταν για κάτι δεν ήμουνα σίγουρη, για να είμαι καλυμμένη, έπαιρνα τηλέφωνο τους γιατρούς του κέντρου υγείας όπου υπάγεται το πολυδύναμο και ζητούσα βοήθεια
Σχεδόν πάντα απαντούσαν και μου έλεγαν τι να κάνω ή άμα κάτι το έχω κάνει σωστά.. πρώτα από όλα για την ασφάλεια των ασθενών.
«Κάποιοι γιατροί κάνουν πάνω από 7 εφημερίες τον μήνα»
Λευτέρης 25 ετών, Ιστιαία
«Υπάρχει μεγάλη διαφορά στον φόρτο εργασίας στα κέντρα υγείας της επαρχίας ανάλογα με την περίοδο. Κατά κύριο λόγω το πικ της δουλειάς είναι από το Πάσχα μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου όπου ο πληθυσμός της περιοχής τριπλασιάζεται/ τετραπλασιάζεται. Τον χειμώνα τα πράγματα είναι αρκετά πιο χαλαρά και ήρεμα. Το φόρτο εργασίας είναι μειωμένο λόγω του μειωμένου πληθυσμού.
Το πόσοι γιατροί υπάρχουν είναι ανάλογα με το μέγεθος του κέντρου υγείας και το πλήθος του κόσμου που καλείται να εξυπηρετήσει. Ενδεικτικά στην βόρεια Εύβοια και στο κέντρο υγείας Ιστιαίας που καλύπταμε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του νησιού ήμασταν 11 αγροτικοί γιατροί κ 6 επιμελητές ειδικευμένοι.
Οι εφημερίες έτσι κ αλλιώς είναι 24 ώρες. Εφημερίες κάναμε όλοι στο κέντρο υγείας Ιστιαίας καθώς τα περιφερικά ιατρεία δεν λειτουργούσαν σαν εφημερεύοντα κέντρα.
Πέρα από αυτό, οι υπερωρίες δεν ήταν συχνό φαινόμενο. Αυτό βέβαια αλλάζει από περιοχή σε περιοχή ανάλογα και με το ανθρώπινο δυναμικό. Μπορεί να κληθούν κάποιοι γιατροί να κάνουν πάνω από 7 εφημερίες τον μήνα, να μην πάρουν τα ρεπό που δικαιούνται ή να είναι on call για πολλές μέρες τον μήνα και ανά πάσα στιγμή να πρέπει να πάνε στο ιατρείο. Στην δική μου περίπτωση επειδή ήμασταν πολλά άτομα δεν συνέβαινε αυτό. Δεν κάναμε υπερωρίες πέραν του επιτρεπτού και περνάμε τα ρεπό μας κανονικά.
«Πολλές φορές τις διακομιδές τις έκαναν οι αγροτικοί γιατροί και αυτό βάσει ΦΕΚ είναι παράνομο»
Κατερίνα 30 ετών, Καλαμάτα
Αγροτικό έκανα πριν πέντε χρόνια στο Γενικό Νοσοκομείο - Κέντρο Υγείας Κυπαρισσίας, που υπάγεται διοικητικά στην Καλαμάτα. Σχετικά με τις υποδομές, ενώ γινόντουσαν ανακαινίσεις κ.λ.π. το πιο βασικό πρόβλημα ήταν η έλλειψη βασικών διαγνωστικών εργαλείων όπως η μη διαθεσιμότητα υπερηχογραφήματος, η μη ύπαρξη αξονικού τομογράφου, τα οποία όντως δυσχεραίνουν την καθημερινή δουλειά του γιατρού όσον αφορά τη διάγνωση.
Πχ. Ένα πολύ απλό διαγνωστικό εργαλείο όπως ο υπέρηχος μπορεί να έλειπε από ένα νοσοκομείο που με εφημέρευε καθημερινά και κάλυπτε μεγάλο πληθυσμιακό εύρος.
Εμείς είχαμε αρκετή δουλειά και τον χειμώνα, και αυτό αποτελούσε πρόβλημα. Πόσο μάλλον την περίοδο του κορωνοϊού, όταν εγώ έκανα αγροτικό που ερχόντουσαν πολύ βαριά περιστατικά δεδομένου ότι τα απλά δεν ερχόντουσαν λόγω φόβου.
Στα βαριά περιστατικά λοιπόν, που μπορεί μια εξέταση να μην ήταν διαθέσιμη στο νοσοκομείο χρειαζόταν διακομιδή.
Την διακομιδή την κάναμε εμείς οι αγροτικοί γιατροί. Αυτό, πέρα από το ότι εκτίθεται ο αγροτικός γιατρός σε βαριά περιστατικά, σύμφωνα με τα ισχύοντα ΦΕΚ είναι παράνομο, γιατί τις διακομιδές πρέπει να τις κάνει ειδικός γιατρός.
Υπήρχαν πολλές διακομιδές σε μια περιοχή που ήταν στην Ηπειρωτική Ελλάδα λόγω ελλείψεων. Οι διακομιδές μπορεί να έφταναν και τρεις ώρες με το ασθενοφόρο ή ακόμα να πηγαίναμε και στην Αθήνα.
- Δημοσκόπηση RealPolls: Η απήχηση Σαμαρά, Τσίπρα και η πρώτη αξιολόγηση της Κίμπερλι Γκιλφόιλ
- Λίλι Κόλινς: Η πρωταγωνίστρια του «Emily in Paris» προσγειώθηκε...στα Πετράλωνα - Τo βίντεο από τα γυρίσματα
- Χαμός στο Πρωινό με το «βούλωσέ το» του Μπαλάσκα για την Τούνη: Η αντίδραση Λιάγκα - Πετρογιάννη
- Ο ψευτοπαπάς ξεγέλασε καρκινοπαθή για δωρεά 12.000 ευρώ: «Πάω από το κακό στο χειρότερο»
Αυτό το άρθρο στο Reader δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη γνωμάτευση ενός ιατρού. Για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας έχετε, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιο επαγγελματία υγείας.
