Η εικόνα που μπορεί να αντικρίζει στον καθρέφτη, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει μέσα της. Το αδύνατο κορμί, δεν μπορεί να είναι πάντοτε η αντανάκλαση ενός υγιούς ανθρώπου. Εκείνη κοιτάζεται και αισθάνεται ένα απροσδιόριστο κράμα ενοχών και φόβου.
Πριν από μερικά λεπτά, είχε ζήσει ένα ακόμα βουλιμικό επεισόδιο και είχε προκαλέσει εμετό στον εαυτό της. Η ψυχογενής βουλιμία ή αλλιώς bulimia nervosa, εμφανίστηκε τυχαία μπροστά της από μια σελίδα στα social media και τότε συνειδητοποίησε πως αυτό που της συνέβαινε είχε όνομα και υπόσταση.
Τα βουλιμικά επεισόδια συγκαταλέγονται στις διατροφικές διαταραχές και είναι στο ευρύτερο φάσμα των ψυχικών διαταραχών. Χαρακτηρίζονται από την υπερβολική κατανάλωση τροφής σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα – μια ποσότητα που φυσιολογικά το άτομο δεν θα μπορούσε να καταναλώσει.
Όλο αυτό μπορεί να συμβεί μέσα σε διάστημα μερικών λεπτών χωρίς να υπάρχει πείνα, μέχρι να έρθει μια κατάσταση γαστρεντερικής δυσφορίας και συμβαίνει συνήθως κρυφά από όλους, όταν το άτομο βρίσκεται μόνο του.
«Έτρωγα σε σημείο που δυσκολευόμουν να ανασάνω»
Εκείνη το περιγράφει ως μια κατάσταση ανεξέλεγκτης κατανάλωσης φαγητού, ως μια παρόρμηση που εκείνη την ώρα αδυνατεί να σταματήσει, όσο και αν ξέρει πως αργότερα θα αισθανθεί δυσφορία, σε σημείο που θα προκαλέσει τον εαυτό της να το αποβάλλει. Νιώθει πως είναι κάτι που τη στιγματίζει.
«Υπήρχαν πολλές φορές που απέφευγα να πηγαίνω έξω για φαγητό με φίλους, καθώς ήξερα ότι δε θα μπορέσω να διαχειριστώ το φαγητό που θα ερχόταν μπροστά μου, με αποτέλεσμα να φάω περισσότερο από αυτό που μου επιτρεπόταν από τη διατροφή που ακολουθούσα».
«Αργότερα θα πήγαινα σπίτι με την αίσθηση πως έχω καταστρέψει την προσπάθεια που κάνω, οπότε έτρωγα ακόμα περισσότερο φαγητό - κυρίως junk food. Μπορεί να έτρωγα σοκολάτα, αμέσως μετά πατατάκια και στη συνέχεια κρουασάν, κρακεράκια και μπισκότα. Γλυκό-αλμυρό και αντίστροφα, μέχρι το σημείο που δεν μπορούσα να πάρω ανάσα», λέει η Α. μιλώντας στο reader.
Αυτό το ανυπόφορο αίσθημα, δεν την άφηνε να ηρεμήσει. Επόμενη κίνηση θα ήταν να πάει στο μπάνιο και να προκαλέσει εμετό, προκειμένου να αισθανθεί καλύτερα. «Στιγμιαία ένιωθα ανακούφιση, αλλά μετά όλο αυτό ήταν ένας φαύλος κύκλος που δεν με άφηνε να ηρεμήσω».
«Αισθανόμουν ενοχές, τύψεις, καθώς κατέστρεφα όλη την προσπάθεια που έκανα με τη διατροφή και την άσκηση. Ήθελα πολύ να έχω ένα υγιές σώμα – και φαινομενικά το είχα- ήμουν αδύνατη, όμως τα υπερφαγικά επεισόδια δεν είναι κάτι που είναι εμφανές ούτε κάτι που είχε αντιληφθεί κάποιος από τον περίγυρό μου».
«Επειδή ήξερα πως δεν έχω έλεγχο και δεν μπορώ να το περιορίσω, πολλές φορές έβρισκα διάφορες δικαιολογίες για να αποφεύγω κοινωνικές συναναστροφές, αφού όλες σχεδόν -από γιορτές μέχρι γενέθλια και ειδικές περιστάσεις- εμπεριέχουν φαγητό και αλκοόλ. Οπότε για να αποτρέψω τον εαυτό μου να μπαίνει συνεχώς σε διαδικασίες υπερφαγικών επεισοδίων, απομονωνόμουν πολύ συχνά ή απέφευγα ό,τι σχετιζόταν με την κατανάλωση φαγητού».
Η εμμονή με τη ζυγαριά
Όλο αυτό συνδεόταν με την εμμονή που είχε με τη ζυγαριά και τον τρόμο που είχε με την πρόσληψη βάρους. «Ζυγιζόμουν σχεδόν καθημερινά και, αν έβλεπα πως μπορεί να έχω πάρει έστω μισό κιλό, αυτομαστιγωνόμουν και τιμωρούσα τον εαυτό μου με αυστηρή δίαιτα, αποκλείοντας από την καθημερινότητα πολλά φαγητά που μπορεί να μου άρεσαν ή να λαχταρούσα... μέχρι το επόμενο υπερφαγικό επεισόδιο που ερχόταν ως απόρροια αυτής της στέρησης».
Η ψυχολογία ενός ανθρώπου που τον καταβάλλει το υπερφαγικό επεισόδιο, δεν είναι καλή, αντιθέτως η υπερφαγία και η κατανάλωση φαγητού έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που ελπίζει – αντί να αισθανθεί θαλπωρή και απόλαυση, αισθάνεται ασφυξία και τύψεις.
Όλο αυτό δημιουργεί μια πολύ διαταραγμένη σχέση με το φαγητό, η οποία οδηγεί το άτομο σε μοναξιά. Το φαγητό δεν είναι το καύσιμο για την ενέργεια, αλλά γίνεται μια προσπάθεια να αντικαταστήσει όλα εκείνα που λείπουν σε ένα άτομο, να γίνει ένα όχημα να νιώσει πληρότητα. Η επόμενη μέρα βρίσκει τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, λύπη, ματαίωση, θυμό, απογοήτευση.
«Επειδή από μικρή είχα τάση για πάχος, χωρίς να είμαι ποτέ παχιά ωστόσο, είχα μπει σε διαδικασία να πηγαίνω σε διατροφολόγο. Οπότε πάντα ρύθμιζα το βάρος, όσο και αν ξέφευγα σε διάφορες φάσεις της ζωής μου. Όμως, τα υπερφαγικά ήταν πάντοτε εκεί, δεν ήταν ένα θέμα που ρυθμιζόταν με τη διατροφή και την απαρέγκλιτη προσκόλληση σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα».
«Υπήρχαν περίοδοι που μπορεί να συνέβαιναν για αρκετές συνεχόμενες ημέρες, περίοδοι που μπορεί να συνέβαιναν μία φορά την εβδομάδα αλλά και περίοδοι που μπορεί να συνέβαιναν μία φορά στους δύο μήνες – όμως υπήρχαν, δεν είναι κάτι που είχε αντιμετωπιστεί», λέει η ίδια.
Πράγματι, άτομα που έχουν κάνει επί σειρά ετών δίαιτες ή οποίες είχαν τη λογική του «όλα ή τίποτα», την τεράστια στέρηση από ομάδες τροφίμων ή την μείωση ποσοτήτων των τροφών, φαίνεται να είναι πιο επηρεπή σε τέτοιου είδους διαταραχές.
Μάλιστα, πολλές φορές, τα τρόφιμα χαρακτηρίζονται ως απαγορευμένα, ενώ οι λεγόμενες cheat days, χαρακτηρίζονται ως οι ημέρες που ένα άτομο μπορεί να φάει όποιες τροφές του έχουν λείψει. Όμως, το να χαρακτηρίζεται ένα γεύμα ως cheat meal, αυτόματα το καθιστά απαγορευμένο, οπότε ωθεί τα άτομα να το υπερκαταναλώσουν σε βαθμό που θα αναπληρώσουν την έλλειψή του.
Μελέτη που έγινε πρόσφατα από ερευνητές του Stanford Medicine, έδειξε πως το νευρωνικό σύστημα που μας βοηθά να εδραιώσουμε μια συνήθεια ή μια συμπεριφορά, είναι το ίδιο που κρύβεται πίσω από τις διατροφικές διαταραχές.
Μάλιστα, χρησιμοποιώντας εγκεφαλική απεικόνιση είδαν διαφορές στο νευρωνικό κύκλωμα που προάγει τον σχηματισμό συνήθειας σε άτομα με διαταραχές υπερφαγίας, οι οποίες περιλαμβάνουν την κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι διαφορές ήταν πιο έντονες σε άτομα με πιο σοβαρές διαταραχές.
Το γεγονός ότι αυτά τα επεισόδια έχουν γίνει συνήθεια λένε οι ερευνητές, θα μπορούσε να είναι εν μέρει ο λόγος για τον οποίον είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Αυτά τα επεισόδια, μπορούν να πυροδοτηθούν από το πλαίσιο, είτε εξωτερικό, όπως η μυρωδιά του φαγητού ή μια δελεαστική διαφήμιση, είτε εσωτερικό, όπως συναισθήματα θλίψης ή απογοήτευσης.
Τα άτομα με αυτές τις διαταραχές αναφέρουν επίσης ότι αισθάνονται απώλεια ελέγχου της συμπεριφοράς, κάτι που συμβαίνει σε δυσπροσαρμοστικές συνήθειες που κυμαίνονται από το δάγκωμα των νυχιών μέχρι τον εθισμό στα ναρκωτικά.
«Άρχισα να ακούω το σώμα μου»
«Βρήκα μια σελίδα μιας κοπέλας στο instagram η οποία δεν ήταν από την Ελλάδα, αλλά μιλούσε ανοιχτά για το θέμα της βουλιμίας και τον υπερφαγικών επεισοδίων και έλεγε πως εκείνη δεν την βοηθούσε η στέρηση που της δημιουργούσε το αυστηρό πλαίσιο της διατροφής και ένιωσε την ανάγκη να τη διακόψει και να ξεκινήσει να τρέφεται σύμφωνα με την πείνα, το αίσθημα του κορεσμού της, ακούγοντας τις ανάγκες που είχε κάθε φορά το σώμα της».
«Παράλληλα, σταμάτησε να ζυγίζεται σε βαθμό εμμονικό και ξεκίνησε να ζυγίζεται μία φορά το μήνα. Αυτό μου ακουγόταν τρομακτικό, δεν μπορούσα να μην έχω τον καθημερινό έλεγχο, ούτε να σταματήσω να μετράω γραμμάρια, γιατί η πρόσληψη βάρους ήταν κάτι που μπορεί να μου έριχνε την ψυχολογία στα τάρταρα. Όμως, αποφάσισα να το δοκιμάσω σταδιακά».
Διαβάστε επίσης
IKEA, Adidas, Fiat, WD40: Τι πραγματικά σημαίνουν τα ονόματα 10 μεγάλων εταιρειών
«Στην αρχή έβαλα στη διατροφή μου φαγητά που μου έλειπαν, όπως είναι οι μεγαλύτερες ποσότητες ψωμιού και ζυμαρικών, σε σημείο που αισθανόμουν κορεσμό. Αργότερα, επειδή μου αρέσουν πολύ τα γλυκά, ένταξα στη διατροφή μου και λίγη μαύρη σοκολάτα, οπότε δεν μου έλειπε πλέον τόσο έντονα, με αποτέλεσμα να υπερκαταναλώνω σοκολάτες σε επίπεδα μη διαχειρίστιμα».
«Ξυπνούσα το πρωί και προσπαθούσα να τρώω ισορροπημένα, με μέτρο. Ακολούθησα τον κανόνα του 80-20, δηλαδή έτρωγα κατά 80% υγιεινά τρόφιμα και κατά 20% τρόφιμα τα οποία λαχταρούσα ή λιγουρευόμουν. Αυτό ήταν που με έσωσε. Σιγά -σιγά, τα υπερφαγικά επεισόδια μειώθηκαν, μέχρι που τα έκοψα εντελώς».
Ωστόσο, ο καλύτερος τρόπος να απαλλαγεί κάποιος από τα συχνά και επαναλαμβανόμενα βουλιμικά επεισόδια, είναι η επίσκεψη σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας, ο οποίος είναι εξειδικευμένος στην αντιμετώπιση διατροφικών διαταραχών.
«Η βουλιμία και η τάση ανυπολόγιστης κατανάλωσης τροφών, είναι κάτι πολύ πιο δύσκολο να διαχειριστεί απ΄ό,τι ακούγεται. Οπότε, σε όσα κορίτσια το βιώνουν, θέλω να πω να μην ντραπούν, να μιλήσουν ανοιχτά γι΄αυτό, να το αποδεχτούν και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να το επιλύσουν με τη βοήθεια ειδικού. Δεν είναι ταμπού, είναι κάτι υπαρκτό που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε -πρώτα απ' όλα για τον εαυτό μας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
