Τα εμβόλια είναι αυτά τα μικροσκοπικά «όπλα» που θωρακίζουν τους οργανισμούς μας ενάντια σε κάθε ασθένεια. Στις αρχές του 1990, και ενώ ο αθλητής του NBA, Μάτζικ Τζόνσον είχε αποκαλύψει δημοσίως πως είναι φορέας του HIV.
Κι ενώ οι προκαταλήψεις και οι εικόνες ντροπής με κυβερνητικούς αξιωματούχους της προεδρίας Ρόναλντ Ρέιγκαν σε επιτροπή για την αντιμετώπιση του ιού να γελάνε δημοσίως (!) είχαν αρχίσει κάπως να ξεθωριάζουν, οι πρώτες σοβαρές συζητήσεις για την παρασκευή ενός εμβολίου είχαν ξεκινήσει. Η εταιρεία VaxGen ανέλαβε την υλοποίηση του πρότζεκτ.
Το δύσκολο ξεκίνημα
Το AIDSVAX ήταν ένα «όπλο» στη μάχη κατά του ιού, που περιλάμβανε στοιχεία από το στέλεχος ΜΝ, αλλά και το Α244. Μετά από μια τετραετία εργαστηριακών δοκιμών (1991-95) της Φάσης Ι και Φάσης ΙΙ αρχικά σε χιμπατζήδες και έπειτα σε ανθρώπους, φάνηκαν θετικά αποτελέσματα. Στο 99% των εθελοντών παρατηρήθηκε παραγωγή αντισωμάτων.
Η ηγεσία της VaxGen υπέβαλε με ενθουσιασμό αίτηση στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για έγκριση διεξαγωγής δοκιμών Φάσης III στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μεγάλο αριθμό εθελοντών που διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης.
Ωστόσο, καθώς μερικοί από τους εθελοντές των δοκιμών Φάσης I και Φάσης II είχαν μολυνθεί με HIV ενώ λάμβαναν το εμβόλιο, κάτι που έδειξε ότι το εμβόλιο δεν ήταν 100% αποτελεσματικό, και καθώς δεν είχε αποδειχθεί ότι το εμβόλιο δεν είχε προκαλέσει τις μολύνσεις, η FDA και άλλα μέλη της ιατρικής κοινότητας δίστασαν και τελικά αρνήθηκαν να εγκρίνουν τη δοκιμή Φάσης III «μέχρι να μάθουμε περισσότερα για την ανοσία στον HIV».
Παρά το γεγονός ότι οι πρώτες εκδόσεις επιτυχημένων εμβολίων σπάνια είναι 100% αποτελεσματικές (για παράδειγμα, το εμβόλιο πολιομυελίτιδας του Salk το 1955 είχε αποτελεσματικότητα μόνο 70% και αντικαταστάθηκε επτά χρόνια αργότερα από το εμβόλιο Sabin), η FDA, έχοντας ανθρώπινες ζωές σε κίνδυνο, δεν μπορούσε να εγκρίνει περαιτέρω δοκιμές χωρίς να γνωρίζει τι προκάλεσε τις μολύνσεις.
Η αναζήτηση συνεχίστηκε
Σε απάντηση, η VaxGen στράφηκε στη διεθνή κοινότητα αναζητώντας χώρες που θα ενέκριναν κλινικές δοκιμές του AIDSVAX. Μετά από διαπραγματεύσεις με υπεύθυνους υγείας στην Αφρική και την Ασία που αντιμετώπιζαν υψηλή εξάπλωση του AIDS, η επιλογή κατέληξε στην Ταϊλάνδη.
Οι αρχικές δοκιμές Φάσης II του AIDSVAX B/B στις Ηνωμένες Πολιτείες και του AIDSVAX B/E στην Ταϊλάνδη ήταν ανεπιτυχείς, καθώς και τα δύο εμβόλια απέτυχαν είτε να προλάβουν είτε να εξασθενίσουν τη μόλυνση από HIV.
Ως εκ τούτου, η VaxGen ξεκίνησε δοκιμές στην Ταϊλάνδη συνδυάζοντας το AIDSVAX B/E με το εμβόλιο ALVAC-HIV της Aventis-Pasteur, το οποίο χρησιμοποιεί γενετικά στοιχεία διαφορετικών στελεχών του HIV, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια ακόμα πιο ισχυρή γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος κόντρα στον ιό.
Τελικά;
Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2009 στο New England Journal of Medicine σχετικά με αυτή τη δοκιμή στην Ταϊλάνδη, γνωστή και ως δοκιμή RV144, έδειξε ότι η αποτελεσματικότητα της συνδυαστικής θεραπείας κυμαινόταν από 26,1% έως 31,4%. Παρόλο που τα αποτελέσματα απέχουν από το ιδανικό, το συνδυασμένο εμβόλιο AIDSVAX-Aventis αποτελεί ένα από τα πρώτα σημαντικά ορόσημα στην παγκόσμια προσπάθεια για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου κατά του HIV.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της μελέτης, επτά συμμετέχοντες απομακρύνθηκαν από αυτήν όταν τα αποτελέσματα έδειξαν ότι είχαν ήδη HIV-1 μόλυνση κατά την έναρξη της δοκιμής, γεγονός που τροποποίησε την αποτελεσματικότητα αυτής και άναψε κόκκινο φως ως προς την περαιτέρω έρευνα για την διάθεση του εμβολίου σε οροθετικούς ασθενείς.
Ευτυχώς, η προληπτική θεραπεία prEP ήταν «στο δρόμο», έτοιμη να γίνει ο καλύτερος σύμμαχος σε ανθρώπους που είναι αποδεδειγμένα HIV αρνητικοί και βρίσκονται σε σημαντικό κίνδυνο για μόλυνση από τον ιό HIV.
με στοιχεία από "Not Past It" podcast.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.