Ο Διονύσιος Σολωμός θα ήταν σπουδαίος και σημαντικό κεφάλαιο για την Ελλάδα ακόμα κι αν είχε γράψει μόνο τον «Ύμνον εις την Ελευθερίαν». Είναι, όμως, κάτι ακόμα σπουδαιότερο. Είναι ο άνθρωπος που πρώτος καλλιέργησε συστηματικά τη δημοτική γλώσσα και άνοιξε τον δρόμο για τη χρησιμοποίησή της στη λογοτεχνία. Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 9 Φεβρουαρίου 1857, αυτός ο σπουδαίος άνθρωπος, έφυγε από τη ζωή, ύστερα από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις.
Μια ολόκληρη ζωή με τον άνεμο κόντρα
Ιδιόμορφα παιδικά χρόνια, εφηβεία σε ξένο τόπο, επιστροφή σε πατρίδα εμπόλεμη χώρα, συνεχείς δυσκολίες. Ταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον, εσωτερική αγωνία, μοναξιά. Πέρα από τον τίτλο του Εθνικού ποιητή, ο Διονύσιος Σολωμός έζησε μια ζωή δύσκολη. Γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριάς του Αγγελικής Νίκλη.
Σε μικρή ηλικία μένει ορφανός και μόλις 10 ετών φεύγει για την Ιταλία προκειμένου να πάει σχολείο και να σπουδάσει εκεί. Σπούδασε Νομική αλλά ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για τη συγκεκριμένη επιστήμη. Προτιμούσε να κάνει παρέα με λογοτέχνες, φιλοσόφους και φιλολόγους της εποχής. Αυτοί ήταν που τον επηρέασαν και άρχισε να γράφει ποιήματα, αρχικά στην Ιταλική γλώσσα.
Το 1918 επιστρέφει στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Ζάκυνθο όπου αρχίζει να γράφει στην Ελληνική γλώσσα. Μένει στο νησί για περίπου χρόνια και στα τέλη του 1828 πηγαίνει να ζήσει μόνιμα στην Κέρκυρα. Ζει απομονωμένος, μακριά απ' όλους και απ' όλα ενώ δεν έκανε ούτε ένα ταξίδι στην ελευθερωμένη Ελλάδα, γιατί, όπως υποστηρίζεται, «δεν εσυνηθούσε να θεατρίζει στο εθνικό του φρόνημα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής».
Στις 3 Φεβρουαρίου του 1849 παρασημοφορήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, διότι «με την ποίηση του διέγειρε τα αισθήματα του λαού στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία».
Από τα σπουδαιότερα έργα του είναι το λυρικό ποίημα «Εις τον θάνατο του Λόρδου Μπάιρον», «Η καταστροφή των Ψαρών», «Η Φαρμακωμένη», «Ο Λάμπρος», «Εις Μονάχην», «Ο Κρητικός», «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», «Ο Πορφύρας» και άλλα.
Πέθανε στην Κέρκυρα μια ημέρα σαν σήμερα στις 9 Φεβρουαρίου 1857 ύστερα από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις.
Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν
Ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν όταν ήταν 25 ετών. Τον Μάιο του 1823, στην Ζάκυνθο. Είναι η περίοδος πως η Επανάσταση έχει φουντώσει και η φωτιά της καίει τους πάντες. Στην αρχή το ποίημα γράφτηκε στα ιταλικά και ύστερα και στα ελληνικά. Συνδυάζει στοιχεία ρομαντισμού και κλασικισμού ενώ αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές σε μέτρο τροχαϊκό με εναλλαγές επτασύλλαβων και οκτασύλλαβων στίχων.
Σύμφωνα με το περιεχόμενο του, το ποίημα, μπορεί να χωριστεί στα εξής μέρη:
- Προοίμιο (στρ. 1-34). Ο ποιητής παρουσιάζει τη θεά ελευθερία, θυμίζει τα περασμένα μαρτύρια του Ελληνισμού, την εξέγερση των σκλάβων, τη χαρά του Ελληνισμού, την έχθρα των Ευρωπαίων ηγεμόνων και την περιφρονητική αδιαφορία των Ελλήνων για τα φιλοτουρκικά αισθήματά τους.
- Η περιγραφή της Μάχης της Τριπολιτσάς (στρ. 35-74).
- Η μάχη της Κορίνθου και η καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια (στρ. 75-87).
- Η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου στα 1822 και ο πνιγμός των Τούρκων στον ποταμό Αχελώο (στρ. 88-122).
- Τα πολεμικά κατορθώματα στη θάλασσα, η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας κοντά στην Τένεδο και ο απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε’. (στρ. 123-138).
- Επίλογος (στρ. 139-158). Ο ποιητής συμβουλεύει τους αγωνιστές να απαλλαγούν από τη διχόνοια και προτρέπει τους δυνατούς της Ευρώπης να αφήσουν την Ελλάδα να ελευθερωθεί (Γιάννης Ν. Παππάς: «Για να γνωρίσουμε το Σολωμό», εκδ. Μεταίχμιο).
Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν, μελοποιημένος ήδη από το 1829 από τον Νικόλαο Μάντζαρο καθιερώθηκε ως εθνικός ύμνος της Ελλάδας, από το 1865 και ειδικότερα οι πρώτες 24 στροφές του. Από αυτές μόνον οι δύο πρώτες άδονται στις επίσημες ανακρούσεις του ύμνου.
Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι το 1865 εθνικός ύμνος της Ελλάδας ήταν ο Βαυαρικός (η γνωστή μελωδία του Χάιντν, που σήμερα είναι ο εθνικός ύμνος της Γερμανίας και της Αυστρίας).
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
