Ξεκάθαρο μήνυμα στην Ευρώπη έστειλε η κυβέρνηση Τραμπ: Είστε μόνοι σας.
Άρθρο του CNN αναφέρει πως μέσα σε τρεις μήνες, ο Λευκός Οίκος ανέτρεψε την αμερικανική εξωτερική πολιτική δεκαετιών, υποσχέθηκε να μειώσει την παρουσία του στην ήπειρο και πιέζει να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακόμη και αν αυτό μπορεί να σημαίνει την παράδοση ουκρανικών εδαφών στη Μόσχα.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να προσαρμόζεται στη νέα πραγματικότητα. Όμως, ακριβώς 80 χρόνια μετά την ήττα της ναζιστικής Γερμανίας από τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους συμμάχους, ένα μέλλον στο οποίο η ήπειρος θα αφεθεί μόνη της να υπερασπιστεί τον εαυτό της από τη ρωσική απειλή δεν είναι πλέον υποθετικό.
«Η Ευρώπη ζει εδώ και 80 χρόνια σε μια κατάσταση στην οποία η ειρήνη ήταν δεδομένη. Και προφανώς η ειρήνη προσφέρθηκε δωρεάν», δήλωσε στο CNN ο Roberto Cingolani, πρώην υπουργός της ιταλικής κυβέρνησης, ο οποίος είναι τώρα διευθύνων σύμβουλος του ευρωπαϊκού αμυντικού κολοσσού Leonardo, κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης στην έδρα της εταιρείας στη βόρεια Ιταλία. «Τώρα, ξαφνικά, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να υπερασπιστούμε την ειρήνη», πρόσθεσε.
Μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ της Ευρώπης διεξάγεται ένας αγώνας δρόμου για την ετοιμότητα της ηπείρου σε περίπτωση αντιπαράθεσης με τη Ρωσία.
Η Ευρώπη θα μπορούσε να κερδίσει καθώς διαθέτει στρατούς αρκετά μεγάλους για να καλύψει τουλάχιστον εν μέρει το κενό που απειλεί να αφήσει η Ουάσινγκτον.
Απαραίτητο ωστόσο, για τους στρατούς στη Δυτική Ευρώπη θα ήταν μια σοβαρή εισροή κεφαλαίων και τεχνογνωσίας για να προετοιμαστούν για το χειρότερο σενάριο.
Οι στρατιωτικές δαπάνες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι στρατιωτικές δαπάνες σε όλη την Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 54,3% από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Οι πολεμικές δαπάνες της Ουκρανίας έχουν εκτοξευθεί, φθάνοντας τα 41 δισ. δολάρια μόνο το 2022, δηλαδή σχεδόν όσα και τα προηγούμενα οκτώ χρόνια μαζί.
Τα τελευταία χρόνια, η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία επένδυσαν στους στρατούς τους έπειτα από μια στασιμότητα στις δαπάνες στα μέσα της δεκαετίας του 2010.
Παρόλα αυτά, μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι ο αντίκτυπος των κεφαλαίων αυτών να γίνει αισθητός στην πρώτη γραμμή. Ο αριθμός των στρατευμάτων, ο οπλισμός και η στρατιωτική ετοιμότητα έχουν μειωθεί στη Δυτική Ευρώπη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
«Το υψηλό επίπεδο φθοράς στον πόλεμο της Ουκρανίας ανέδειξε με οδυνηρό τρόπο τις σημερινές ελλείψεις των ευρωπαϊκών χωρών», ανέφερε το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, ένα think tank έδρα το Λονδίνο, σε μια ωμή ανασκόπηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων πέρυσι.
Οι χώρες που βρίσκονται πιο κοντά στα ρωσικά σύνορα κινούνται ταχύτερα. Η Πολωνία θεωρείται πρότυπο αυτάρκειας από την κυβέρνηση Τραμπ.
«Βλέπουμε την Πολωνία ως το πρότυπο συμμάχου στην ήπειρο: πρόθυμη να επενδύσει όχι μόνο στην άμυνά της, αλλά στην κοινή μας άμυνα και στην άμυνα της ηπείρου», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ στη Βαρσοβία κατά τη διάρκεια της πρώτης ευρωπαϊκής διμερούς συνάντησης της δεύτερης θητείας του Τραμπ.
Αλλά η ταχεία κλιμάκωση των αμυντικών δαπανών της Πολωνίας έχει να κάνει περισσότερο με τις δικές της, εδώ και πολλές γενιές, εντάσεις με τη Ρωσία παρά με την επιθυμία της να κερδίσει την εύνοια του Τραμπ.
Εξάλλου, η Βαρσοβία και η Ουάσινγκτον διαφωνούν για τη σύγκρουση στην Ουκρανία. Η Πολωνία προειδοποιεί εδώ και χρόνια την Ευρώπη για την απειλή που αποτελεί η Ρωσία και υποστηρίζει σταθερά την Ουκρανία καθώς υπερασπίζεται εδάφη από τη ρωσική εισβολή.
Σημαντική στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη
Οι ΗΠΑ εκτιμάται ότι είχαν 80.000 στρατιώτες στην Ευρώπη το 2024, δηλαδή μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη από όλα τα ευρωπαϊκά έθνη εκτός από οκτώ. Ο αριθμός αυτός εξακολουθεί να είναι μόνο ένα κλάσμα του συνολικού αριθμού των 1,3 εκατ. στρατιωτών των ΗΠΑ.
Στρατιωτικό προσωπικό ανά χώρα:
- Τουρκία: 481.000
- Πολωνία: 216.000
- Γαλλία: 205.000
- Γερμανία: 186.000
- Ιταλία: 171.000
- Βρετανία: 138.000
- Ισπανία:117.000
- Ελλάδα: 111.000
Οι ΗΠΑ έχουν στρατιωτική παρουσία στην Ευρώπη από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και ο αριθμός τους έχει αυξηθεί μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, με περίπου 80.000 στην ήπειρο πέρυσι, σύμφωνα με έκθεση του Κογκρέσου.
Ωστόσο, ο αριθμός εξακολουθεί να είναι πολύ μικρότερος από ό,τι στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, όταν σχεδόν μισό εκατομμύριο αμερικανικά στρατεύματα βρίσκονταν στην Ευρώπη.
Επί δεκαετίες, η αμερικανική εξωτερική πολιτική τόνιζε τη σημασία αυτής της στρατιωτικής παρουσίας στην Ευρώπη όχι μόνο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, αλλά και για τη δική της. Τα στρατεύματα στην ήπειρο παρέχουν άμυνα, βοηθούν στην εκπαίδευση των συμμαχικών δυνάμεων και διαχειρίζονται πυρηνικές κεφαλές.
Τώρα, το μέλλον αυτής της στρατιωτικής παρουσίας μοιάζει ασαφές. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν καλέσει δημοσίως την Ουάσινγκτον να μην μειώσει τον αριθμό τους, αλλά ο Τραμπ, ο Χέγκσεθ και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς έχουν καταστήσει σαφή την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τη στρατιωτική στάση των ΗΠΑ στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις είναι διασκορπισμένες σε όλη την Ευρώπη
Στην Ευρώπη υπάρχουν τουλάχιστον 48 στρατιωτικές βάσεις με αμερικανική στρατιωτική παρουσία - 29 από αυτές ελέγχονται από τις ΗΠΑ.
Τα περισσότερα από τα αμερικανικά στρατεύματα βρίσκονται στη Γερμανία, την Πολωνία και την Ιταλία και εκτιμάται ότι το 2024 το συνολικό προσωπικό στην Ευρώπη ήταν περίπου 80.000 άτομα.
Σήμερα, οι περισσότερες χερσαίες και αεροπορικές βάσεις των ΗΠΑ βρίσκονται στη Γερμανία, την Ιταλία και την Πολωνία. Οι αμερικανικές βάσεις στην κεντρική Ευρώπη αποτελούν αντίβαρο στη ρωσική απειλή, ενώ οι ναυτικές και αεροπορικές θέσεις στην Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία υποστηρίζουν επίσης τις αποστολές στη Μέση Ανατολή.
Οι τοποθεσίες αυτές χρησιμεύουν ως «κρίσιμο θεμέλιο για τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, την περιφερειακή αποτροπή και την παγκόσμια προβολή ισχύος», σύμφωνα με το think tank Center for European Policy Analysis που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
Υπάρχουν λίγα πυρηνικά αποτρεπτικά μέσα στην Ευρώπη χωρίς τις ΗΠΑ
Τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ στην Ευρώπη αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά της αποτρεπτικής στρατηγικής του ΝΑΤΟ.
Χωρίς αυτά, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία θα ήταν οι μόνες πυρηνικές δυνάμεις της Ευρώπης. Οι συνολικές πυρηνικές κεφαλές τους μαζί υστερούν σε αριθμό τουλάχιστον ένα προς 10 απέναντι στη Ρωσία.
Ειδικότερα, χώρες με πυρηνικά όπλα:
- Ρωσία: 5.889
- ΗΠΑ: 5.224
- Γαλλία: 290
- Βρετανία: 225
Ευρωπαϊκές χώρες που φιλοξενούν πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ:
- Ιταλία: 35
- Τουρκία: 20
- Βέλγιο: 15
- Γερμανία: 15
- Ολλανδία: 15
Είναι σαφές πως το σημαντικότερο αποτρεπτικό μέσο που διαθέτει η Ευρώπη είναι οι πυρηνικές κεφαλές της.
Κατά τα πρώτα στάδια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προκάλεσε επανειλημμένα παγκόσμιο συναγερμό υπονοώντας τη χρήση πυρηνικού όπλου. Αυτός ο φόβος υποχώρησε αφού ο πόλεμος έμεινε στα ανατολικά της Ουκρανίας.
Όμως η πυρηνική αποτροπή είναι ένας τομέας στον οποίο η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ. Η Βρετανία και η Γαλλία - οι δύο ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν πυρηνικά όπλα - διαθέτουν μόνο το ένα δέκατο περίπου του ρωσικού οπλοστασίου. Αλλά το αμερικανικό πυρηνικό πολεμικό σεντούκι είναι περίπου ίσο με αυτό της Ρωσίας, και δεκάδες από αυτές τις αμερικανικές πυρηνικές κεφαλές βρίσκονται στην Ευρώπη.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
