Ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να δυναμιτίζει τη γεωπολιτική κατάσταση, επιμένοντας για την εξαγορά της Γροιλανδίας, ανακοινώνοντας σήμερα (7/1) πως ενδέχεται να έκανε χρήση οικονομικής «βίας» για να τη διαθέσει η Δανία.
Ο Τραμπ δικαιολογείται λέγοντας πως η κίνησή του έχει ως γνώμονα την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, αλλά και της αυτόνομης Δανικής περιοχής, υπαινισσόμενος πως οι Πολιτείες έχουν τα μέσα για να προστατεύσουν την επικράτειά τους, γράφει το CNN.
Φυσικά ο Τραμπ απλά αναδιατυπώνει εκκλήσεις που έκανε στην πρώτη προεδρική θητεία του, και όπως αυτές, οι σκοπιμότητές του δεν έχουν αλλάξει, αν και δεν τις εκφράζει άμεσα.
Τι «λιγουρεύεται» ο Τραμπ στη Γροιλανδία
Ο νέος πρόεδρος λέει ότι η ιδιοκτησία του νησιού είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική ασφάλεια, αλλά ειδικοί εκτιμούν ότι μπορεί επίσης να στοχεύει σε άλλες πτυχές της Γροιλανδίας, της οποίας τα εδάφη αποτελούν «θησαυροφυλάκιο» φυσικών πόρων.
Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί του κόσμου και φιλοξενεί περισσότερους από 56.000 ανθρώπους. Πρώην αποικία και τώρα αυτόνομο έδαφος της Δανίας, κατέχει μια μοναδική γεωπολιτική θέση, ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Η πρωτεύουσά του Nuuk είναι πιο κοντά στη Νέα Υόρκη παρά στην πρωτεύουσα της Δανίας, την Κοπεγχάγη.
Θεωρείται από καιρό ως κλειδί για την ασφάλεια των ΗΠΑ, ειδικά για την απόκρουση πιθανής επίθεσης από τη Ρωσία, δήλωσε ο Ulrik Pram Gad, ανώτερος ερευνητής στο Δανικό Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών.
Η ναυτιλιακή λωρίδα Northwest Passage εκτείνεται κατά μήκος της ακτής της και το νησί αποτελεί μέρος του χάσματος Γροιλανδίας-Ισλανδίας-Ηνωμένο Βασίλειο, μια στρατηγική θαλάσσια περιοχή .
Ο Τραμπ δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που επικαλείται την ιδέα να αγοράσει τη Γροιλανδία. Το 1867, όταν ο πρόεδρος Άντριου Τζόνσον αγόρασε την Αλάσκα, σκέφτηκε επίσης να αγοράσει τη Γροιλανδία.
Στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η κυβέρνηση Τρούμαν πρόσφερε στη Δανία 100 εκατομμύρια δολάρια για το νησί, σύμφωνα με έγγραφα που δημοσιεύτηκαν από τα δανικά μέσα ενημέρωσης.
Καμία προσφορά δεν ευοδώθηκε, αλλά βάσει αμυντικής συνθήκης του 1951, οι ΗΠΑ απέκτησαν μια αεροπορική βάση που τώρα ονομάζεται Διαστημική Βάση Pituffik, στη βορειοδυτική Γροιλανδία.
Στο μέσον της διαδρομής μεταξύ Μόσχας και Νέας Υόρκης, είναι το βορειότερο φυλάκιο των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και είναι εξοπλισμένο με σύστημα προειδοποίησης πυραύλων.
Γροιλανδία: Η εύφορη έρημος
Αυτό που μπορεί να είναι ακόμη πιο ελκυστικό για τον Τραμπ, ωστόσο, είναι τα πλούσια κοιτάσματα φυσικών πόρων της Γροιλανδίας, δήλωσε ο Κλάους Ντοντς, καθηγητής γεωπολιτικής στο Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, στο CNN.
Αυτά περιλαμβάνουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς και σπάνιες γαίες με μεγάλη ζήτηση στους κλάδους των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, των ανεμογεννητριών, αλλά και των στρατιωτικών εξοπλισμών.
Επί του παρόντος, η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια παραγωγή σπάνιων γαιών και έχει ήδη απειλήσει να περιορίσει τις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών και συναφών πρώτων υλών, πριν από τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του ανησυχούν πολύ για την παντοδυναμία που φαίνεται να έχει η Κίνα», είπε ο Ντοντς στο CNN. Η Γροιλανδία προσφέρει μια δυνητικά πλούσια πηγή αυτών των κρίσιμων ορυκτών, πρόσθεσε.
Κάτω από τον πάγο
Τι και αν η κλιματική αλλαγή προλέγει τον αφανισμό του είδους μας; Για έναν σωστό επιχειρηματία όπως ο Τραμπ, ακόμα και η χειρότερη εξέλιξη είναι μία αλλαγή, που συνοδεύει ευκαιρίες.
Το λιώσιμο των Αρκτικών πάγων έχει ανοίξει τις ναυτιλιακές διαδρομές, αυξάνοντας τον χώρο πλοήγησης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στο Βόρειο Ημισφαίριο. Η ναυτιλία στην Αρκτική αυξήθηκε κατά 37% τη δεκαετία έως το 2024.
«Ο Τραμπ, νομίζω, θεωρεί ότι η Αρκτική λιώνει», είπε ο Ντοντς. Αν και προειδοποίησε πως, στην πραγματικότητα, οι συνθήκες σε αυτές τις διαδρομές εξακολουθούν να είναι συχνά ριψοκίνδυνες και το λιώσιμο των πάγων μπορεί να κάνει τα νερά ακόμα πιο επικίνδυνα για την πλοήγηση.
Υπάρχει επίσης η εκτίμηση ότι το λιώσιμο των πάγων μπορεί να κάνει πιο εύκολη την πρόσβαση στους φυσικούς πόρους, αλλά η κλιματική κρίση δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι «αλλάζει το παιχνίδι» από αυτή την άποψη, δήλωσε ο Phillip Steinberg, καθηγητής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Durham.
Δεν είναι ότι η κλιματική αλλαγή κάνει τους πόρους της Γροιλανδίας πιο προσβάσιμους, είπε στο CNN, αλλά μάλλον «πιο απαραίτητους».
Θα μπορούσε ο Τραμπ να το κάνει;
Οι κυβερνήσεις τόσο της Δανίας όσο και της Γροιλανδίας έχουν αντιταχθεί σθεναρά στην ιδέα ότι η επικράτειά τους θα μπορούσε να αγοραστεί σαν ένα σακί από λινάτσα.
«Δεν είμαστε προς πώληση και δεν θα είμαστε ποτέ προς πώληση. Δεν πρέπει να χάσουμε τον πολυετή αγώνα μας για την ελευθερία», έγραψε ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Múte Egede σε μια ανάρτηση στο Facebook στα τέλη Δεκεμβρίου.
Ο Kuupik V. Kleist, πρώην πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, είπε ότι ο Τραμπ μιλούσε περισσότερο με πολίτες των ΗΠΑ παρά με Γροιλανδούς. «Δεν βλέπω τίποτα στο μέλλον που θα άνοιγε το δρόμο για μια πώληση. Δεν αγοράζεις απλώς μια χώρα ή έναν λαό», είπε στο CNN.
Αλλά τα σχόλια του Τραμπ έρχονται σε μια ενδιαφέρουσα στιγμή για τη Γροιλανδία, είπε ο Ντοντς. Η κυβέρνησή της υπό την ηγεσία των Ινουίτ έχει πρόσφατα αυξήσει τα αιτήματα για ανεξαρτησία από τη Δανία. Στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του, ο Egede ζήτησε να αφαιρεθούν οι «δεσμοί της αποικιακής εποχής».
Τον Δεκέμβριο, η Δανία ανακοίνωσε τεράστια αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες για τη Γροιλανδία. Στη συνέχεια, στις αρχές Ιανουαρίου , η βασιλική οικογένεια της Δανίας παρουσίασε ένα επανασχεδιασμένο βασιλικό οικόσημο, αυξάνοντας την προβολή της πολικής αρκούδας που συμβολίζει τη Γροιλανδία.
Η μικρή επικράτεια επιδιώκει να ενισχύσει την ανεξαρτησία της διαφοροποιώντας την οικονομία της μακριά από την αλιεία. Άνοιξε ένα νέο αεροδρόμιο στο Nuuk τον Νοέμβριο ως μέρος των σχεδίων για την αύξηση του τουρισμού.
Ωστόσο, εξακολουθεί να βασίζεται σε μια ετήσια επιχορήγηση περίπου 500 εκατομμυρίων δολαρίων από τη Δανία, η οποία έχει αποδειχθεί και εμπόδιο στα αιτήματα για πλήρη ανεξαρτησία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
