Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η παγκόσμια κοινότητα την βιβλική καταστροφή που διαδραματίζεται τις τελευταίες ημέρες στην Ισπανία. Στην Βαλένθια, οι πλημμύρες έχουν στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 200 ανθρώπους και όσο η πόλη μετρά τις πληγές της, μια άλλη ισπανική πόλη, η Βαρκελώνη, βρίσκεται σε «κόκκινο» συναγερμό λόγω ισχυρής καταιγίδας.
Οι πλημμύρες αφήνουν πίσω τους ανθρώπινο πόνο, ερείπια και σοβαρές ζημιές στις υποδομές. Είναι κάτι ακόμη που μένει, δεν είναι το ίδιο εμφανές αλλά δυστυχώς είναι το ίδιο ή και περισσότερο ζημιογόνο, επικίνδυνο ακόμη και θανατηφόρο.
Τα τελευταία επτά χρόνια, μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, συλλέγει δεδομένα για τυφώνες. Από τον τυφώνα Μαρία στο Πουέρτο Ρίκο το 2017 έως τους Irma, Ian, Michael, Dorian και τους πρόσφατους τυφώνες Helene και Milton.
Η ομάδα επικεντρώνει τις μελέτες της στη σύνδεση μεταξύ της έξαρσης μολυσματικών ασθενειών και φυσικών καταστροφών, όπως οι πλημμύρες. Για παράδειγμα, μετά τον τυφώνα Helene που έπληξε τη Φλόριντα, οι υγειονομικές αρχές εξέδωσαν μια προειδοποίηση στις αρχές Οκτωβρίου για μια πιθανή απότομη αύξηση των λοιμώξεων από το Vibrio vulnificus. Το Vibrio vulnificus είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει τη διάσπαση του δέρματος και των ιστών, οδηγώντας μερικές φορές σε ακρωτηριασμούς.
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του BBC που αναλύει τη μελέτη, από τις μεγαλύτερες επιπτώσεις των τυφώνων και άλλων τροπικών κυκλώνων πιστεύεται ότι είναι οι γαστρεντερικές λοιμώξεις.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι τυφώνες έχουν προκαλέσει κρούσματα χολέρας σε όλο τον αμερικανικό παράκτιο νότο, ενώ μια μελέτη του 2023 σημείωσε ότι οι τυφώνες στην Ταϊβάν είχαν οδηγήσει σε αυξημένο βάρος εντερικών ασθενειών και λοιμώξεων που αργότερα εξελίχθηκε σε σήψη.
Ο λόγος για αυτό είναι πως οι ακραίες καταιγίδες προκαλούν τεράστια μετατόπιση του νερού, με τις καταιγίδες να αυξάνουν τη στάθμη του νερού κατά 6 μέτρα ή περισσότερο, να συντρίβουν ή να καταστρέφουν την υποδομή λυμάτων, καθώς και να εισάγουν ζωικά απόβλητα από αγροκτήματα σε την παροχή νερού. Εάν τέτοια παθογόνα εισέλθουν στα ποτάμια, τότε μπορούν να ταξιδέψουν εκατοντάδες μίλια.
«Ένα ορισμένο ποσό μικροβιακής μόλυνσης συμβαίνει μέσω αυτών των διαδρομών ακόμη και μέσω της συνηθισμένης βροχόπτωσης», λέει ο επικεφαλής της έρευνας. «Υπάρχει ένα πρόγραμμα στη Φλόριντα που ονομάζεται Healthy Beaches, το οποίο δείχνει ότι οι συγκεντρώσεις των βακτηρίων που βρίσκονται στα ανθρώπινα απόβλητα εκτινάσσονται κάθε φορά που υπάρχει σημαντική ποσότητα βροχής».
Ανάγκη για ενημέρωση
Κάθε χρόνο, οι επιπτώσεις των τροπικών κυκλώνων – που ορίζονται ως συστήματα καταιγίδας με ανέμους που ξεπερνούν τα 119 km/h – επηρεάζουν περίπου 150 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, κυρίως σε παράκτιες κοινότητες. Αυτές οι καταιγίδες περιλαμβάνουν τυφώνες που συμβαίνουν στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό και Βορειοανατολικό Ειρηνικό, τυφώνες που σχηματίζονται στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό Ωκεανό και κυκλώνες που ξεκινούν στον Νότιο Ειρηνικό και στον Ινδικό Ωκεανό.
Με ορισμένες προβλέψεις να υποδηλώνουν ότι η ένταση των τροπικών κυκλώνων θα αυξηθεί με την αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών, η κατανόηση του πλήρους εύρους των επιπτώσεων αυτών των καταιγίδων στις ασθένειες γίνεται όλο και πιο επείγουσα.
«Μελετούμε τους τυφώνες εδώ και λίγο καιρό και υπάρχουν διαφορετικά μονοπάτια μέσω των οποίων επιδεινώνονται οι μολυσματικές ασθένειες, κυρίως μολυσμένα τρόφιμα, μολυσμένο νερό και αύξηση των περιβαλλοντικών παθογόνων παραγόντων», λέει ο Kumar.
Το δύσκολο κομμάτι
Μόλις υποχωρήσουν τα νερά της πλημμύρας, μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία ανάκτησης και ανοικοδόμησης. Ωστόσο, οι μικροβιολόγοι συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο ότι μια απειλή για τη δημόσια υγεία που συχνά παραβλέπεται είναι τα στάσιμα νερά που μένουν πίσω από λιμνούλες σε κήπους, μέρη του σπιτιού και γεωργικές εκτάσεις, δημιουργώντας ένα ιδανικό έδαφος αναπαραγωγής για κουνούπια.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η συχνότητα εμφάνισης ιογενών ασθενειών όπως ο Δυτικός Νείλος, ο Ζίκα και ο δάγγειος πυρετός, που μεταδίδονται από τα κουνούπια, τείνει να αυξάνεται μετά από έναν τυφώνα.
Τα κρούσματα του Δυτικού Νείλου αυξήθηκαν στη Λουιζιάνα και το Μισισιπή μετά τον τυφώνα Κατρίνα, τα κρούσματα δάγκειου πυρετού αυξήθηκαν στο Πουέρτο Ρίκο μετά τον τυφώνα Φιόνα και ο κίνδυνος μόλυνσης από τον Ζίκα αυξήθηκε στην Αϊτή μετά τον τυφώνα Μάθιου.
Η ελονοσία σπάνια θεωρείται απειλή για τη δημόσια υγεία στον Καναδά, ωστόσο σύμφωνα με το BBC, υπάρχουν έντονες ανησυχίες ότι οι τυφώνες που πλήττουν τα ανατολικά σύνορα του Καναδά μπορεί να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην άνοδο της νόσου.
Οι πλημμύρες εσωτερικών χώρων μπορούν επίσης να επιτρέψουν την ανάπτυξη μούχλας, με ακόμη και μικρές διαρροές ικανές να προκαλέσουν ανάπτυξη μυκήτων στα συστήματα εξαερισμού και κλιματισμού, επηρεάζοντας την ποιότητα του αέρα μέσα στα σπίτια, θέτοντας σε κίνδυνο την αναπνοή και επιδεινώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα.
Στις φυσικές καταστροφές (δεν) είμαστε όλοι ίσοι
Η Τζίνα Τσάρνλι, ερευνήτρια υγείας στο Imperial College του Λονδίνου, αναφέρει ότι οι μολυσματικές ασθένειες μετά από φυσικές καταστροφές τείνουν να επηρεάζουν δυσανάλογα όσους βρίσκονται σε χαμηλότερα στρώματα.
«Μετά από καταστροφές, τα άτομα που έχουν τα μέσα και την ικανότητα να απομακρυνθούν από αυτούς τους κινδύνους τείνουν να μην αρρωσταίνουν και όσοι δεν μπορούν, όπως οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες ή τα παιδιά, είναι αυτοί που αρρωσταίνουν συχνότερα» υπογραμμίζει.
«Πολλές μολυσματικές ασθένειες παγκοσμίως θα μπορούσαν να μειωθούν εάν «βγάλουμε» τους ανθρώπους από τη φτώχεια, αλλά έχουμε μακρά ιστορία αδράνειας σε αυτό».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.