Ένα βουνό που «τρώει» ανθρώπους, μία απόμερη πόλη όπου μπορείς να αγοράσεις εκρηκτικά, σαν να έπαιρνες κρεμμύδια από τη λαϊκή. Ακούγεται σαν άντρο παρανόμων σε ταινία φαντασίας, αλλά είναι μία πέρα για πέρα αληθινή τοποθεσία.
Στην ορεινή πόλη Ποτοσί της Βολιβίας, που εδώ και χρόνια ζει από τα μεταλλωρυχεία, οι περισσότεροι κάτοικοι χάνονται μέσα στα δαιδαλώδη τούνελ του βουνού, αναζητώντας ασήμι και άλλες ακριβές γαίες, όπως γράφει το BBC.
Στο Ποτοσί, η συνεχής ανάγκη διάνοιξης νέων τούνελ, νέων σημείων για σκάψιμο, έχει κάνει τα εκρηκτικά, ειδικά τον δυναμίτη, είδος πρώτης ανάγκης, αλλά και κύρια αιτία θανάτου.
Δείτε επίσης: Αυτό είναι το λαχανικό με πρωτεΐνη περισσότερη από το αυγό
Το βουνό που «τρώει» ανθρώπους
«Για τους ανθρακωρύχους, το πιο ουσιαστικό πράγμα είναι ο δυναμίτης», λέει ο Jhonny Condori, ξεναγός στο ορυχείο του Ποτοσί, στο βρετανικό Μέσο. «Αν δεν ξέρεις πώς να το χειριστείς, είναι επικίνδυνο».
Αλλά για έμπειρους ανθρακωρύχους, επιταχύνει πολύ τον ρυθμό με τον οποίο μπορούν να εξάγουν ορυκτά.
Το δίκτυο ορυχείων του είναι εκτεταμένο και κρατά εδώ και αιώνες. Οι ανθρακωρύχοι τρέχουν πάνω-κάτω σε μακριά, στενά περάσματα, σπρώχνουν καρότσια γεμάτα σπασμένους βράχους κατά μήκος φθαρμένων σιδηροδρομικών γραμμών — είναι μια σκηνή που θυμίζει κάτι από το «Indiana Jones and the Temple of Doom».
Το Ποτοσί βρίσκεται 4.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας το μια από τις υψηλότερες πόλεις στον κόσμο . Τα στενά του δρομάκια, οι κόκκινες κεραμιδένιες στέγες και οι τοίχοι από γυψομάρμαρο μαρτυρούν το ισπανικό αποικιακό παρελθόν του.
Μεγάλο μέρος της εξόρυξης λαμβάνει χώρα εντός του παρακείμενου, κοκκινωπού βουνού Cerro Rico (κυριολεκτικά "Πλούσιο Βουνό"), που ονομάστηκε έτσι λόγω του τεράστιου -κάποτε- ορυκτού πλούτου. Σήμερα όμως, το Ποτοσί θεωρείται μια από τις φτωχότερες περιοχές σε όλη τη Βολιβία.
Δείτε επίσης: Ο τσιγκούνης μεγιστάνας Άντριου Κάρνεγκι που... δώρισε ολόκληρη την περιουσία του
«Φτωχό» βουνό από ασήμι
Ο «θρύλος» λέει ότι τα πλούσια κοιτάσματα αργύρου του Cerro Rico ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά από τον Ντιέγκο Γκουάλπα, έναν ιθαγενή εξερευνητή των Άνδεων, ο οποίος τα συνάντησε το 1545.
«Το μυστικό αποκαλύφθηκε. Δεν μπορείς να κρύψεις τέτοιου είδους νέα», λέει ο Kris Lane, καθηγητής φιλελεύθερων τεχνών στο Πανεπιστήμιο Tulane στη Νέα Ορλεάνη και συγγραφέας του «Potosí: The Silver City That Changed the World».
Σύντομα, οι Ισπανοί άποικοι που είχαν φτάσει στην περιοχή μόλις λίγα χρόνια πριν, πήραν σειρά για το φιλόδοξο έργο και άρχισαν να εκμεταλλεύονται το άφθονο ασήμι του βουνού.
«Εξελίχθηκε πολύ γρήγορα σε ένα είδος εφιαλτικού τόπου», λέει ο Lane. «Είναι ένα μέρος που είναι παράνομο, είναι ένα μέρος καταναγκαστικής εργασίας».
Οι ιθαγενείς ήταν υποχρεωμένοι να εργάζονται και να προσφέρουν αφιερώματα στον Ισπανό βασιλιά, κάτω από ένα σύστημα που ήταν «πολύ κοντά στη δουλεία», προσθέτει.
Ένα κύμα πλούσιων εμπόρων άρχισε να φθάνει από όλο τον κόσμο για να κατασκευάσει υποδομές και να επωφεληθεί από τα ορυχεία. Καθώς οι τεχνικές βελτιώθηκαν, οι συνθήκες ζωής χειροτέρευσαν, λέει ο Lane.
Ο άκρως τοξικός υδράργυρος εισήχθη στη διαδικασία διύλισης, διέρρευσε στο περιβάλλον και οδήγησε σε πολλούς θανάτους. Το Cerro Rico έγινε γνωστό ως «Το βουνό που τρώει τους ανθρώπους» -ένα όνομα που παραμένει μεταξύ των ανθρακωρύχων.
Το Ποτόσι έγινε σύντομα η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη του χριστιανικού κόσμου , με πληθυσμό άνω των 200.000 κατοίκων στα τέλη του 16ου αιώνα . Θεωρείται ότι προμήθευε το 60% του παγκόσμιου αργύρου εκείνη την εποχή, χρηματοδοτώντας την ισπανική αυτοκρατορία και άλλες δυναστείες σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο, με τον καιρό, τα φαινομενικά ατελείωτα αποθέματα άρχισαν να στερεύουν. Όταν η Βολιβία κήρυξε την ανεξαρτησία της το 1825, σχεδόν όλο το ασήμι είχε ήδη εξορυχθεί και το Ποτόσι έγινε πόλη - κουφάρι..
Αν και η εξόρυξη συνεχίζεται σήμερα, μεγάλο μέρος της στοχεύει φθηνότερα ορυκτά όπως ο κασσίτερος και ο ψευδάργυρος. Εκατοντάδες μίλια φρεάτων έχουν κάνει το βουνό ασταθές - ως αποτέλεσμα, στο σήμερα σηματοδοτείται η «πιο επικίνδυνη περίοδος που έχουν δει τα ορυχεία», λέει ο Lane.
Το προσδόκιμο ζωής για τους Βολιβιανούς ανθρακωρύχους πιστεύεται ότι είναι το πολύ 40 χρόνια. Οι πρόωροι θάνατοι προκύπτουν από τα συχνά ατυχήματα ή από πυριτίαση, μια χρόνια πνευμονοπάθεια που προκαλείται από την αναπνοή του πυριτίου.
Η νόμιμη ελάχιστη ηλικία εργασίας στη Βολιβία είναι τα 14 έτη, αλλά τα κενά στον νόμο σημαίνουν ότι τα παιδιά μπορούν συχνά να εργάζονται από πολύ μικρότερα. Ορισμένες αναφορές θέλουν παιδιά ηλικίας ακόμα και έξι ετών να εργάζονται σε ορυχεία της Βολιβίας.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.