Ένα πρωτοφανές ξεκαθάρισμα λογαριασμών στη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη τους τελευταίους μήνες και σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές ένας γενικευμένος πόλεμος στην πολύπαθη περιοχή, είναι πλέον προ των πυλών.
Το απλό ερώτημα που απασχολεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, που παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις αιματοχυσίες και τους βομβαρδισμούς, είναι «γιατί συμβαίνουν όλα αυτά στη Μέση Ανατολή».
Ο Αμίν Μπεγκέρι, ερευνητής στην Ένωση Διεθνών Σπουδών της Τεχεράνης, επιχείρησε να απαντήσει απλά και κατανοητά στο παραπάνω ερώτημα με άρθρο του στην ιστοσελίδα του Middle East Political and Economic Institute.
Σύμφωνα με τον ίδιο η Μέση Ανατολή είναι μια περιοχή κομβικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της στρατηγικής της θέσης και της αφθονίας των φυσικών πόρων, ιδιαίτερα του πετρελαίου.
Οι ΗΠΑ διατήρησαν ισχυρή παρουσία στην περιοχή μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, γεγονός που οδήγησε σε μια περίπλοκη σχέση με χώρες της Μέσης Ανατολής.
Παρά τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρήσουν μια θετική σχέση με την περιοχή, οι εντάσεις μεταξύ έχουν αυξηθεί όλα αυτά τα χρόνια.
«Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτήν την ένταση, που μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα», σημειώνει ο Μπεγκέρι.
Μέση Ανατολή: Πολιτικές παρεμβάσεις
Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας από τους κύριους λόγους για την ένταση στης Μέση Ανατολή είναι πολιτικός. Οι ΗΠΑ έχουν κατηγορηθεί για παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις χωρών της Μέσης Ανατολής, την οποία ορισμένοι θεωρούν ως απόπειρα άσκησης ελέγχου σε αυτές τις χώρες.
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης εμπλακεί σε αρκετές περιφερειακές στρατιωτικές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου του Πολέμου του Κόλπου και του Πολέμου του Ιράκ. Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν θεωρηθεί ως παραβιάσεις της κυριαρχίας των χωρών της Μέσης Ανατολής και έχουν τροφοδοτήσει αντιαμερικανικά αισθήματα.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ στη συνεχιζόμενη σύγκρουσή του με την Παλαιστίνη είναι ένας άλλος σημαντικός πολιτικός παράγοντας που συνέβαλε στην ένταση μεταξύ της Ουάσινγκτον και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Οι ΗΠΑ στηρίζουν ένθερμα το Τελ Αβίβ εδώ και δεκαετίες, γεγονός που έχει οδηγήσει σε επικρίσεις από αραβικές χώρες που θεωρούν το Ισραήλ ως αποικιοκρατικό και επεκτατικό κράτος.
Αυτή η υποστήριξη έχει επίσης θεωρηθεί ότι νομιμοποιεί τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ισραήλ κατά του παλαιστινιακού λαού, γεγονός που έχει τροφοδοτήσει τα αντιαμερικανικά αισθήματα.
«Κλειδί» το πετρέλαιο
Οι οικονομικοί παράγοντες έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Οι οικονομικές πολιτικές των ΗΠΑ στην περιοχή έχουν επικριθεί για την επιδείνωση της ανισότητας και της φτώχειας. Οι ΗΠΑ υποστήριξαν πολιτικές ελεύθερης αγοράς στην περιοχή, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την ιδιωτικοποίηση κρατικών βιομηχανιών και την απορρύθμιση των αγορών.
Αυτές οι πολιτικές έχουν θεωρηθεί ότι ωφελούν τις πολυεθνικές εταιρείες σε βάρος των τοπικών πληθυσμών, γεγονός που έχει τροφοδοτήσει τη δυσαρέσκεια προς τις ΗΠΑ.
Η εξάρτηση των ΗΠΑ από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής υπήρξε επίσης πηγή έντασης.
Οι ΗΠΑ βασίζονται εδώ και καιρό στο πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε κατηγορίες για εκμετάλλευση και παρέμβαση στις υποθέσεις της περιοχής.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ σε αυταρχικά καθεστώτα που είναι φιλικά προς τα αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα έχει θεωρηθεί υποκριτική και έχει τροφοδοτήσει αντιαμερικανικά αισθήματα.
Διαφορά κουλτούρας και πολιτισμών
Κοινωνικοί παράγοντες όπως η θρησκεία και ο πολιτισμός έχουν επίσης συμβάλει στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής. Η πολιτιστική επιρροή των ΗΠΑ στην περιοχή έχει θεωρηθεί ότι προωθεί αξίες σε αντίθεση με τις παραδοσιακές αξίες της Μέσης Ανατολής.
Η εξάπλωση της δυτικού τύπου δημοκρατίας και ανεξιθρησκίας έχει θεωρηθεί ως απειλητική για τις ισλαμικές αξίες και παραδόσεις. Αυτό πυροδότησε μια αντίδραση κατά των ΗΠΑ, με ορισμένους να θεωρούν τις ΗΠΑ ως μια ιμπεριαλιστική πολιτιστική δύναμη που επιδιώκει να επιβάλει τις αξίες της στην περιοχή.
Οι πολιτισμικές διαφορές έπαιξαν επίσης ρόλο στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ στη σύγκρουσή του με την Παλαιστίνη έχει θεωρηθεί ως προδοσία της ισλαμικής αλληλεγγύης, η οποία έχει τροφοδοτήσει τα αντιαμερικανικά αισθήματα σε ορισμένους μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ σε αυταρχικά καθεστώτα στην περιοχή έχει επίσης θεωρηθεί ότι έρχεται σε αντίθεση με τις αμερικανικές αξίες της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι πολιτισμικές διαφορές συνέβαλαν επίσης σε παρεξηγήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής. Η έμφαση των ΗΠΑ στον ατομικισμό και τις προσωπικές ελευθερίες έχει θεωρηθεί εγωιστική και παρακμιακή από ορισμένους πληθυσμούς της Μέσης Ανατολής, οι οποίοι δίνουν προτεραιότητα στις κοινοτικές και θρησκευτικές αξίες έναντι των ατομικών δικαιωμάτων.
Συμπερασματικά, σύμφωνα με τον Μπεγκέρι, η ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής είναι ένα σύνθετο ζήτημα που δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο παράγοντα.
Το πετρέλαιο, η θρησκεία, η υποστήριξη αυταρχικών καθεστώτων, οι στρατιωτικές επεμβάσεις, οι πολιτικές παρεμβάσεις και η στήριξη στο Ισραήλ έχουν συμβάλει στην τρέχουσα κατάσταση.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
