Έμπειρα τραπεζικά στελέχη εξηγούν ότι «είναι γεγονός ότι τις τελευταίες εβδομάδες οι αποταμιευτές στην προσπάθεια τους να θωρακιστούν σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, στρέφονται σταδιακά στις εναλλακτικές τοποθετήσεις».
Η τάση αυτή, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, αναμένεται να πυροδοτήσει τον τραπεζικό ανταγωνισμό το 2024 ιδιαίτερα σε επίπεδο προϊόντων και δευτερευόντως σε επίπεδο επιτοκίων» προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Με δεδομένες τις εκτιμήσεις των αναλυτών που θέλουν την ΕΚΤ να προχωράει σε αποκλιμάκωση των επιτοκίων από τα μέσα του 2024 και η οποία θα κορυφωθεί το 2025, άπαντες στο τραπεζικό σύστημα εκτιμούν ότι η τάση για μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων στα καταθετικά προϊόντα γρήγορα θα σταματήσει.
Μάλιστα ούτε ο ανταγωνισμός που δέχονται οι τράπεζες από τα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, είναι ικανός να αναστρέψει την υφιστάμενη κατάσταση με αποτέλεσμα οι αυξήσεις των επιτοκίων στα καταθέσεις να συνεχιστούν με το σταγονόμετρο.
Με δεδομένο ότι η μεγαλύτερη μερίδα των καταθετών παραμένουν τοποθετημένοι στο ταμιευτήριο αφού έχουν στους λογαριασμούς τους μικρά ποσά, οι τράπεζες ενισχύουν με διάφορους τρόπους (π.χ. κληρώσεις μετρητών και δώρων) το επιτόκιο ταμιευτηρίου, το οποίο μπορεί να φτάσει μέχρι το 0,50%.
Για την επίτευξη υψηλότερων αποδόσεων απαιτείται δέσμευση χρημάτων σε καταθέσεις προθεσμίας. Με τον μέσο όρο των επιτοκίων για νέες καταθέσεις προθεσμίας να διαμορφώνεται στο 1,77% και τον πληθωρισμό στην Ελλάδα να ανέρχεται στο 3% τον Νοέμβριο, οι καταθέτες αναζητούν τοποθετήσεις με υψηλότερες αποδόσεις που να καλύπτουν τον πληθωρισμό.
Οι εναλλακτικές
Βασική εναλλακτική είναι αυτή τη στιγμή τα ετήσια έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία προωθούν και οι τράπεζες στους πελάτες τους. Η τελευταία έκδοση εντόκων γραμματίων διάρκειας 52 εβδομάδων του ΟΔΔΗΧ, που διενεργήθηκε την Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου για ποσό 375 εκατ. ευρώ, υπερκαλύφθηκε πάνω από 2 φορές και ανέδειξε επιτόκιο 3,7%.
Εκτιμάται ότι οι εκδόσεις εντόκων γραμματίων έχουν απορροφήσει 200 εκατ. ευρώ από τις καταθέσεις στις τράπεζες.
Πρόκειται για ποσό που παραμένει ελάχιστο, μπροστά στο σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων, ύψους 146 δισ. ευρώ, και συγκριτικά πολύ μικρότερο από τα 2,5 δισ. ευρώ που έχουν στραφεί προς τοποθετήσεις που διαμορφώνονται με υποκείμενα Αμοιβαία Κεφάλαια.
Τα πλεονεκτήματα
Σε σχέση με τα έντοκα γραμμάτια που διατέθηκαν για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια στους μικροκαταθέτες, οι καταθέσεις έχουν σοβαρό μειονέκτημα. Οτι ισχύει ακόμη η φορολόγηση του 15% στους τόκους των καταθέσεων.
Συνεπώς, το 3,3% ή το 2,5% που διαφημίζονται για κάποιες προθεσμιακές καταθέσεις μικρότερων τραπεζών μετά και τη φορολόγηση των τόκων είναι στην πράξη 2,85% έως 3%.
Αντίθετα, οι αποδόσεις από τα έντοκα γραμμάτια που διατέθηκαν και πρόκειται να διατεθούν στο ευρύ κοινό το επόμενο διάστημα είναι αφορολόγητες, είτε διακρατηθούν μέχρι τη λήξη τους είτε πουληθούν πριν από τη λήξη τους.
Την ίδια στιγμή από τη φύση τους τα έντοκα μπορούν να δώσουν υψηλές πραγματικές αποδόσεις με σχεδόν μηδενικό κίνδυνο, ενώ οι αποταμιευτές θα έχουν διαθέσιμα τα χρήματά τους ανά πάσα ώρα και στιγμή. Το 2024, ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει στο 2,6% από ίο 3,9% φέτος, με προοπτική να μειωθεί περαιτέρω στο 2,1% το 2025.
Την ίδια ώρα τα επιτόκια των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου θα μείνουν σε υψηλά επίπεδα και τον επόμενο χρόνο, λόγω της διατήρησης των επιτοκίων της ΕΚΤ στα σημερινά επίπεδα και του υψηλού ακόμη ποσοστού χρέους.
Άλλες επιλογές
Μιλώντας για ποσά καταθέσεων της τάξεως των 30.000 – 50.000 ευρώ, που είναι και η μεγαλύτερη κατηγορία, τα στελέχη των τραπεζών αναφέρουν ότι τα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις των τραπεζών μπορούν να φτάσουν και στο 2,1% – 2,2%. Ωστόσο, για να υπερκεράσει κάποιος τον πληθωρισμό θα πρέπει να στραφεί σε προϊόντα που συνδυάζουν προθεσμιακή κατάθεση και επενδυτικό προϊόν, καταφέρνοντας έτσι να δώσουν απόδοση στο 2,8%.
Άλλη εναλλακτική προσφέρουν οι τοποθετήσεις σε Ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια ορισμένης χρονικής διάρκειας και απόδοσης, συγκεκριμένα πενταετίας, οι οποίες δίνουν ετήσιο μέρισμα στον επενδυτή και προσδοκώμενη απόδοση στη λήξη 3%.
Ακόμη μεγαλύτερη προσδοκώμενη απόδοση προσφέρουν τα προϊόντα που συνδυάζουν ασφάλιση και αμοιβαία κεφάλαια (unitlinked), τα οποία όμως δεσμεύουν τα κεφάλαια του καταθέτη/επενδυτή σε ορίζοντα δεκαετίας.
Στη «μάχη» του ανταγωνισμού για τη διατήρηση των καταθετών τους και την προσέλκυση νέων, οι τράπεζες τελευταία δημιουργούν προϊόντα με χαρακτηριστικά του private banking, τα οποία όμως απευθύνονται σε πελάτες του personal (δηλαδή σε χαμηλότερα «πορτοφόλια»). Ουσιαστικά, τα προϊόντα αυτά δίνουν πρόσβαση στους πελάτες του personal banking σε διαμορφωμένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια τα οποία προορίζονται για πελάτες του private.
Ο πελάτης του personal banking, με 5.000 ευρώ και άνω, επιλέγει την επενδυτική στρατηγική, δηλαδή τον τύπο επενδυτικού χαρτοφυλακίου που ταιριάζει στις ανάγκες, τις δυνατότητες και το επενδυτικό προφίλ του (συντηρητικό χαμηλού κινδύνου, ισορροπημένο μεσαίου κινδύνου, δυναμικό υψηλού κινδύνου) και μπορεί να απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα της επαγγελματικής διαχείρισης από τους ειδικούς στη διαχείριση κεφαλαίων (θυγατρικές εταιρείες των τραπεζών Asset Management ΑΕΔΑΚ).
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
