Μενού
  • Α-
  • Α+

Η κατάσταση της Τουρκικής οικονομίας που διολισθαίνει συνεχώς θα πυροδοτήσει μια περισσότερο απρόβλεπτη οικονομική πολιτική από την πλευρά του Τούρκου Προέδρου, λέει στην αποκλειστική του συνέντευξη στο Reader.gr ο Έμρε Πέκερ, Διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Eurasia Group με ειδίκευση την Τουρκία. Ο κύριος Πέκερ επισημαίνει, επίσης, πως η χλιαρή αντιμετώπιση της Ευρώπης απέναντι στον Ερντογάν θα έχει ως αποτέλεσμα ο Τούρκος Πρόεδρος να συνεχίσει τις παράνομες εξερευνητικές του δραστηριότητες ή ναυτικές ασκήσεις στα αμφισβητούμενα ύδατα, εφόσον πιστεύει πως κάτι τέτοιο τον συμφέρει πολιτικά.

Συνέντευξη στον Απόστολο Μαγγηριάδη 

Οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Δένδιας και Τσαβούσογλου θα συναντηθούν στην Άγκυρα την επόμενη εβδομάδα. Τι πρέπει να περιμένουμε από αυτή την συνάντηση;

Είναι καλό που οι δυο υπουργοί Εξωτερικών συναντιούνται, η διατήρηση ενός διαλόγου θα είναι κρίσιμη για την αποφυγή της επανάληψης των εντάσεων που είδαμε το περασμένο καλοκαίρι. Και οι δύο πλευρές θα ήθελαν να αποτρέψουν μια σύγκρουση, η οποία θα προκαλούσε μόνιμη ζημιά, ανεξάρτητα από το πόσο σύντομη ή τυχαία μπορεί να είναι. Δεδομένων των τρεχουσών διαφορών μεταξύ της Αθήνας και Άγκυρας, είναι δύσκολο να δούμε ουσιαστική πρόοδο σε μακροχρόνιες διαφορές για τις θαλάσσιες ζώνες. Το καλύτερο αποτέλεσμα θα ήταν το να συνεχιστούν συνομιλίες, οι οποίες πιθανότατα θα μπορούσαν να δεσμεύσουν σε πολλά επίπεδα Ελλάδα και Τουρκία.

Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξειδίκευσε τις κυρώσεις στην Τουρκική αμυντική βιομηχανία ως απάντηση στην άρνηση της Άγκυρας να εγκαταλείψει την απόκτηση του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400. Πιστεύετε ότι η Ουάσιγκτον θα πιέσει ακόμη περισσότερο την Τουρκία έως ότου η Άγκυρα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των ΗΠΑ;

Όχι, εκτός εάν η Τουρκία προχωρήσει σε κάποια άλλη αγορά S-400 ή προχωρήσει τη συνεργασία με τη Ρωσία για την επόμενη γενιά S-500. Είναι απίθανο οι ΗΠΑ να επιβάλουν πρόσθετες κυρώσεις ή να πάρουν πιο σκληρά μέτρα κατά της Τουρκίας. Απομένει επίσης να δούμε τις επιπτώσεις των υφιστάμενων κυρώσεων στις συναλλαγές της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας εκτός των ΗΠΑ. Μια συνέπεια θα μπορούσε να είναι μια ισχυρότερη ώθηση στην Άγκυρα να αναπτύξει κι άλλο την τουρκική αμυντική της βιομηχανία και να μειώσει τις εξωτερικές εξαρτήσεις.

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ ήταν απόλυτα ευθυγραμμισμένες κατά την επίσκεψη στον Τούρκο Πρόεδρο. Αυτό είναι ένα σήμα που κατανοεί ο Ερντογάν; Και νομίζετε ότι θα συμμορφωθεί θέτοντας όρια στις προκλητικές ενέργειές του στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο;

Δεν θα έλεγα ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες στο θέμα της Τουρκίας. Σε μια στιγμή που ο Μπάιντεν αφήνει τον Ερντογάν «στο κρύο», ο Μισέλ και η Φον Ντεε Λάϊεν τον επισκέφτηκαν. Και παρά το “sofagate” και τη μίνι κρίση που προκλήθηκε από την καρέκλα που έλειπε δίπλα σε Μισέλ και Ερντογάν, η ΕΕ ήταν μετρημένη στην κριτική της και υποστήριξε τη θετική ατζέντα. Αυτό δείχνει ότι Ερντογάν μπορεί, σε κάποιο βαθμό, να χωρίσει το δυτικό μέτωπο και να διαχειριστεί το ζήτημα της σχέσης με την Ευρώπη. Και στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ΗΠΑ θα ήθελαν από τους Ευρωπαίους να ηγηθούν, κάτι που θα δώσει την ευκαιρία στον Ερντογάν να παίξει το παιχνίδι του στηριζόμενος σε ενδοκοινοτικές διαιρέσεις. Δηλαδή, εάν ο Ερντογάν θεωρήσει πως είναι καλό για το πολιτικό του συμφέρον να συνεχίσει τις εξερευνητικές του δραστηριότητες ή ναυτικές ασκήσεις στα αμφισβητούμενα ύδατα, δεν έχει κανένα λόγο να τις αποφύγει.

Και τι γίνεται με τα σχέδια του Ερντογάν να χτίσει ένα κανάλι στην Κωνσταντινούπολη ως εναλλακτική λύση των διεθνών στενών της Τουρκίας βάσει της σύμβασης του Montreux; Πρόκειται για ένα οικονομικό ή γεωπολιτικό παιχνίδι;

Το έργο Canal Istanbul δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια οικονομική πρωτοβουλία που μεταμφιέζεται σε μια «κρίσιμη ναυτιλιακή λωρίδα». Πρόκειται για ένα σχέδιο του Ερντογάν που βρίσκεται στην ατζέντα από την προεκλογική εκστρατεία του 2011. Δεδομένης της φθίνουσας δημοτικότητας του Προέδρου, χρειάζεται ένα τεράστιο έργο για να φτιάξει την εικόνα του ως ο Ερντογάν ο «κατασκευαστής». Αυτή είναι μια καθαρή εσωτερική κίνηση, σε συνδυασμό με ένα κλείσιμο ματιού σε διεθνείς υποστηρικτές και επιχειρηματίες κοντά στον Ερντογάν. Οι οικονομικές μελέτες για το έργο «δεν βγαίνουν» και η γεωπολιτική άσκηση είναι ακόμη χειρότερη. Το έργο δεν θα δημιουργήσει μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση έναντι των Στενών, και εάν η Τουρκία αμφισβητήσει τη Σύμβαση του Μοντρέ, θα πρέπει να αγωνιστεί για να ασκήσει το ίδιο επίπεδο κυριαρχίας επί των Στενών - πόσω μάλλον να διαπραγματευτεί μια νέα συνθήκη που θα είναι ισχυρότερη.

Είναι η επιδεινούμενη τουρκική οικονομία ο καθοριστικός παράγοντας για να ωθήσει κάπως τον Ερντογάν πίσω στα όριά του;

Όχι. Στην πραγματικότητα, η κακή πορεία της οικονομίας θα πυροδοτήσει πιο απρόβλεπτη πολιτική από την πλευρά του Ερντογάν. Αντιλαμβάνεται το γεγονός πως η κακή πορεία της οικονομίας βλάπτει τη δημοτικότητά του, αλλά δεν έχει την υπομονή και τους συμβούλους που της δεκαετίας του 2000 για να διορθώσει την πορεία του. Εάν η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχο, όπως έγινε τον περασμένο Νοέμβριο, ο Ερντογάν θα μπορούσε να επιδιώξει μια τακτική παύση ώστε να πετύχει την εξισορρόπηση της οικονομίας. Αλλά δεν έχει την υπομονή για μακροπρόθεσμες οικονομικές πολιτικές για να εξασφαλίσει βιώσιμη ανάπτυξη. Η απομάκρυνσή στα μέσα Μαρτίου του διεθνώς αποδεκτού Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, Naci Agbal, λιγότερο από πέντε μήνες στη δουλειά είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.

Ποια είναι η αίσθησή σας για το πώς θα εξελιχθεί η πενταμερής για το Κυπριακό υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στα τέλη Απριλίου;

Η Άγκυρα και οι Τουρκοκύπριοι θα απαιτήσουν από τους εμπλεκόμενους εταίρους να εξετάσουν την προοπτική λύσης των δύο κρατών. Αυτό μπορεί να είναι μια τακτική κίνηση στην οποία όμως μπορεί να μην επιμείνει η Άγκυρα κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα το εγκαταλείψει. Η απογοήτευση με τους Ελληνοκύπριους και οι επανειλημμένες αποτυχίες να πετύχουμε συμφωνία στον ΟΗΕ - κυρίως με το Σχέδιο Ανάν – ροκανίζουν την εμπιστοσύνη στην τουρκική πλευρά. Ίσως υπάρξει διάθεση για μια τελευταία ευκαιρία υπέρ της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, αλλά θα πρέπει να πειστεί και η Τουρκική πλευρά για τη δέσμευση της Ελληνοκυπριακής πλευράς υπέρ της λύσης. Ο ΟΗΕ πιθανότατα θα πιέσει για μια δεύτερη συνάντηση, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της πρώτης της Γενεύης, υπάρχει όμως μικρή ελπίδα για ουσιαστική εμπλοκή και από τις δύο πλευρές λόγω εσωτερικών πολιτικών προβλημάτων.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.