Έζησε τη, σύντομη, ζωή του, κάπου ανάμεσα στα νοσοκομεία και το τσίρκο. Όλοι τον αντιμετώπιζαν σαν τέρας. Σαν κάτι που δεν είχε ζωή. Οι περισσότεροι δεν ήθελαν καν να τον πλησιάσουν ή έστω να τον κοιτάξουν. Λες και θα τους «κολλούσε» κάποια αρρώστια. Ο Τζόζεφ Μέρικ, που πέθανε μια ημέρα σαν σήμερα, πριν από 133 χρόνια, σε ηλικία μόλις 27 ετών, έζησε μέσα σε έναν ατελείωτο εφιάλτη από τον οποίο δεν μπορούσε να γλιτώσει. Είναι τρομακτικό αν το σκεφτεί κανείς... Τελικά, ίσως ο θάνατος να ήταν μια λύτρωση για τον ίδιο. Με τον θάνατό του, εκείνος ο ατελείωτος εφιάλτης είχε, επιτέλους, τελειώσει.
Ποιος ήταν ο Τζόζεφ Μέρικ
Ο Τζόζεφ Κάρεϊ Μέρικ γεννήθηκε στις 5 Αυγούστου 1862 στο Λέστερ της Αγγλίας ως ένα καθόλα υγιές παιδί. Είχε, μάλιστα, και δυο αδελφάκια. Ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Τον Ουίλλιαμ Άρθουρ και τη Μάριον Ελάιζα. Όλα τους γεννήθηκαν και έζησαν τα πρώτα χρόνια της ζωής τους υγιέστατα. Όταν ο Τζόσε έγινε 5 ετών, ωστόσο, όλα άλλαξαν. Άρχισε να εμφανίζει κάποιους (μικρούς στην αρχή, μεγαλύτερους αργότερα) σαρκώδεις όγκους σε όλο του το σώμα, ενώ η επιδερμίδα του άρχισε να αποκτά ένα πιο γκριζωπό χρώμα. Οι γονείς του απέδωσαν φυσικότατα τη δυσμορφία του σε έναν ελέφαντα που είχε τρομάξει την εγκυμονούσα μητέρα του, κι αυτό ήταν όλο. Αυτό, ωστόσο, ήταν μια απλοϊκή εξήγηση που δεν μπορούσε να έχει κάποια επιστημονική βάση.
Η μητέρα του Τζόσεφ πέθανε από πνευμονία όταν αυτός ήταν 11 ετών και πλέον η παραμόρφωση είχε αρχίσει να γίνεται εντονότερη. Σύμφωνα με μαρτυρίες μελών της οικογένειας η μητέρα του έπασχε και η ίδια από κάποια μορφή δυσμορφίας ή παράλυσης, ωστόσο καμία φωτογραφία της δεν έχει διασωθεί ώστε να επιβεβαιωθεί αυτό το ενδεχόμενο.
Μέσα στον επόμενο χρόνο από την απώλεια της μητέρας του, ο πατέρας του, παντρεύτηκε ξανά και η μητριά του Τζόζεφ έκανε ξεκάθαρο από την αρχή πως δεν ήθελε αυτό το «φρικιό» ανάμεσα στα πόδια της. Ο μικρός έφυγε από το σπίτι και άρχισε να αναζητά την τύχη του. Αρχικά, βρήκε δουλειά σε μια καπνοβιομηχανία. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, ωστόσο, η κατάστασή του επιδεινώθηκε δραματικά. Το δεξί του χέρι, μάλιστα, παραμορφώθηκε τόσο πολύ που στο τέλος έγινε μη λειτουργικό. Ο Τζόζεφ έχασε τη δουλειά του. Ο πατέρας του, του εξασφάλισε μια άδεια πλανόδιου μικροπωλητή. Θα πουλούσε, υποτίθεται, τα ρούχα που ο ίδιος εμπορευόταν αλλά, πλέον η παραμόρφωση ήταν τόσο έντονη που οι άνθρωποι τον φοβόντουσαν και δεν τον πλησίαζαν. Ο πατέρας του, σε αυτή ακριβώς τη φάση, θεώρησε πως θα ήταν χρήσιμο να τον... σπάσει στο ξύλο επειδή δεν μπορούσε να πουλήσει την πραμάτεια.
Ο 17χρονος Τζόζεφ αποφάσισε να τα παρατήσει όλα και πήγε να ζήσει με τον θείο του, με την ελπίδα πως θα γλίτωνε από τα ιδρύματα. Τελικά δεν τα κατάφερε. Για το επόμενο χρονικό διάστημα η ζωή του Τζόζεφ ήταν κάπου ανάμεσα σε ιδρύματα και νοσοκομεία. Μέχρι τη στιγμή που ο ίδιος αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τη δυσμορφία του.
Πήγε και βρήκε τον Sam Torr, ιδιοκτήτη αίθουσας χορού στο Λέστερ που φιλοξενούσε τα δικά του freak shows (Gaiety Palace of Varieties), και μαζί αποφάσισαν να ανεβαίνει στη σκηνή ως «άνθρωπος ελέφαντας»! Η επιτυχία του ήταν πρωτόγνωρη! Όλοι πήγαιναν να δουν από κοντά αυτό το «φρικιό». Ο Τζόζεφ ήταν «αστέρι» σε Λέστερ και Νότιγχαμ. Ο πόνος, ωστόσο, παρέμενε πόνος. Η απόρριψη, παρέμενε απόρριψη. Έτσι, φόρεσε τη μάσκα που έκρυβε το πρόσωπό του, έβαλε την κάπα του που έκρυβα τους τραχείς όγκους του και πήγε στο Λονδίνο. Και εκεί, ωστόσο, σύντομα, συνειδητοποίησε πως η μοίρα του ήταν να κάνει το «φρικιό» για να... «τρομάζει» όσους ήθελαν να δουν κάτι περίεργο. Αποφάσισε, λοιπόν, ξανά με «ατζέντη» τον Sam Torr να δίνει παραστάσεις ως «άνθρωπος ελέφαντας».
Το τέλος του «ανθρώπου ελέφαντα»
Ο χώρος όπου εμφανιζόταν μάλιστα ο Μέρικ ήταν ακριβώς απέναντι από το London Hospital, κι έτσι έρχονταν να τον αντικρίσουν καθηγητές ιατρικής και φοιτητές που εμφανίζονταν περίεργοι για την πάθησή του. Ένας από τους θεατές, ένα βράδυ, ήταν ο χειρουργός Frederick Treves, ο οποίος έδειξε πραγματικό ενδιαφέρον για την περίπτωσή του και του είπε να πάει στο νοσοκομείο για μια σειρά εξετάσεων που θα μπορούσαν να δείξουν από τι έπασχε και κυρίως αν αυτό είχε θεραπεία.Η εξέταση έδειξε αυτό που έβλεπε και το γυμνό μάτι: ότι οι όγκοι του Μέρικ είχαν γίνει τεράστιοι. Το κεφάλι του, για παράδειγμα, είχε περιφέρεια 92 εκατοστών και ο καρπός του δεξιού χεριού του περιφέρεια μόλις 30 εκατοστών! Το αξιοπερίεργο, ωστόσο, ήταν πως παρά τους φρικιαστικούς όγκους και τις δυσλειτουργίες του σώματός του όμως, ο Μέρικ εμφανιζόταν υγιής στην κλινική του εικόνα!
Μετά την απαγόρευση των freak shows στην Αγγλία το 1886, ο Τζόζεφ μετανάστευσε στο Βέλγιο, προς αναζήτηση εργασίας. Έμεινε εκεί δυο χρόνια και μετά από ατελείωτες περιπέτειες αποφάσισε να γυρίσει πίσω στην πατρίδα του. Όταν πάτησε το πόδι του ξανά στο Λονδίνο, ένας ασυγκράτητος όχλος του επιτέθηκε και τον ξυλοκόπησε δίχως έλεος. Οι αστυνομικοί κατάφεραν την τελευταία στιγμή και τον πήραν μέσα από τα χέρια τους. Ο Τζόζεφ ίσα – ίσα που μπορούσε, πλέον, να μιλάει και έτσι η συνεννόηση ήταν δύσκολη. Οι αστυνομικοί έψαξαν στα πράγματα του και βρήκαν μια κάρτα του γιατρού Frederick Treves και τον κάλεσαν.
Ο γιατρός πήγε, παρέλαβε τον Τζόζεφ και τον οδήγησε στο νοσοκομείο όπου του έκανε μια σειρά από εξετάσεις. Διαπίστωσε πως η κατάσταση της υγείας του μέσα σε αυτά τα δυο χρόνια είχε επιδεινωθεί δραματικά! Το νοσοκομείο δεν μπορούσε ωστόσο να τον κρατήσει, καθώς σύμφωνα με τον νόμο δε δικαιούνταν κρεβάτι άνθρωποι με ανίατες ασθένειες.
Ο διευθυντής του νοσοκομείου, όταν του εξήγησαν τι είχε συμβεί, έγραψε μια ανοιχτή επιστολή στους «Times» περιγράφοντας την κατάσταση του ασθενούς και ζητώντας τη βοήθεια του κόσμου. Το γράμμα ανέλπιστα συγκίνησε πολύ κόσμο, που έστελνε χρηματικά ποσά για να βοηθηθεί ο «άνθρωπος ελέφαντας». Τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν ήταν πολλά και έτσι ο διευθυντής του νοσοκομείου, «μεταμόρφωσε» μερικά δωμάτια μιας πτέρυγας του νοσοκομείου σε σπίτι και εκεί ο Τζόζεφ έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 11 Απριλίου 1890 ο Τζόζεφ βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του. Αρχικά είπαν πως είχε πεθάνει από ασφυξία, καθώς τον βρήκαν ακουμπισμένο στο κεφαλάρι του κρεβατιού με το κεφάλι στα γόνατα, μια στάση που έφραζε την τραχεία του. Έναν αιώνα αργότερα ωστόσο μια άλλη θεωρία απέκτησε απήχηση, θέλοντας τη σπονδυλική του στήλη να συντρίβεται από το βάρος του κεφαλιού του.
Το 1971 οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι ο Μέρικ έπασχε από νευροϊνωμάτωση τύπου Ι, μια ασθένεια που προκαλεί καλοήθεις όγκους στο νευρικό σύστημα και στο δέρμα, αν και το 1986 επικράτησε η εκδοχή ότι έπασχε από τη σπάνια διαταραχή που ονομάζεται «Σύνδρομο του Πρωτέα» το οποίο προκαλεί διόγκωση των οστών, του κεφαλιού και του δέρματος. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο βρετανικό ντοκιμαντέρ του 2003 «The Curse of the Elephant Man» (H Κατάρα του Ανθρώπου Ελέφαντα), ο Μέρικ πιθανόν να έπασχε και από τις δύο σπάνιες ασθένειες ταυτόχρονα!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
