Μενού
ROOSEVELT INAUGURATION 1905
Η ορκωμοσία του Θίοντορ Ρούζβελτ το 1905 | AP Photo
  • Α-
  • Α+

«Σήμερα γάμος γίνεται, σ' ωραίο περιβόλι...»! Εντάξει. Ας μην είμαστε υπερβολικοί. Δε γίνεται κάποιος γάμος σήμερα στο προαύλιο (και στο εσωτερικό εξαιτίας του ψύχους) του Καπιτωλίου στην Ουάσινγκτον, ούτε αποχωρίζεται κάποια μάνα από την κόρη.

Ο Ντόναλντ Τραμπ για δεύτερη φορά αναλαμβάνει τα καθήκοντα του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και το μόνο που μπορούμε να ευχηθούμε όλοι είναι να έχει μείνει κάτι όρθιο όταν τέσσερα χρόνια μετά φτάσουμε στην 20η Ιανουαρίου 2029 και κληθεί να αναλάβει τα καθήκοντα του ο 48ος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Βλέπετε, οι Αμερικανοί έχουν συνδέσει την 20η Ιανουαρίου με την ημέρα που ο απερχόμενος πρόεδρος της υπερδύναμης, παραδίδει τη σκυτάλη στον εκλεγμένο πρόεδρο ο οποίος περιμένει από τον Νοέμβρη να αναλάβει τα καθήκοντά του.

Είναι μια παράδοση που κρατάει από το 1937 και φυσικά δε θα άλλαζε τώρα. Η 20η Τροπολογία του Συντάγματος των ΗΠΑ ήταν αυτή που καθιέρωνε την 20η Ιανουαρίου (ή 21/1 αν η 20η πέφτει Κυριακή) ως την ημέρα ορκωμοσίας του νέου προέδρου. Μέχρι τότε ημερομηνία ορκωμοσίας ήταν η 4η Μαρτίου.

Μέσα σε αυτά τα 88 χρόνια (αλλά και πριν από αυτά) είναι πολλές οι άγνωστες ιστορίες πολιτικής τρέλας που έχουν συμβεί την ημέρα της ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ. Με κάποιες από αυτές (τις σημαντικότερες) θα ασχοληθούμε σήμερα. Μέρα που είναι...

Η «Βίβλος του Λίνκολν» και η πνευμονία του Χάρισον

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά που αφορούν το τελετουργικό. Ο νέος πρόεδρος ορκίζεται πάντα τοποθετώντας το χέρι του στη Βίβλο όπου είχε ορκιστεί και ο πατέρας του αμερικανικού έθνους Αβραάμ Λίνκολν και έχοντας το δεξί του χέρι προτεταμένο. Υπάρχουν και αρκετοί, ωστόσο, που «έσπασαν» την παράδοση και ορκίστηκαν σε Βίβλους με τις οποίες έχουν συναισθηματικό δέσιμο. Πιο πρόσφατο παράδειγμα ο Τζο Μπάιντεν ο οποίος μια ημέρα σαν σήμερα, πριν από τέσσερα χρόνια, ορκίστηκε σε μία Βίβλο που ανήκει στην οικογένειά του και έχει ημερομηνία έκδοσης το 1893!

«Εγώ (σσ: λέει το ονοματέπώνυμό του) ορκίζομαι επίσημα (σσ: μπορεί να χρησιμοποιήσει και τη λέξη «επιβεβαιώνω»), ότι θα εκτελέσω πιστά το αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, και θα το κάνω όσο καλύτερα μπορώ, να διατηρήσω, να προστατεύσω και να υπερασπιστώ το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ας με βοηθήσει ο Θεός».

Αυτός είναι ο όρκος που παίρνει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ και στη συνέχεια αρχίζει να ξεδιπλώνεται όλο το υπόλοιπο τελετουργικό.

Το σύνταγμα των ΗΠΑ δεν προβλέπει πως ο εκλεγμένος πρόεδρος την ημέρα της ορκωμοσίας του θα βγάλει και κάποιον λόγο.

Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον, ωστόσο, ήδη από το 1789 φρόντισε να εκφωνήσει έναν μικρό λόγο και από τότε καθιερώθηκε. Κάποιοι πρόεδροι είναι σύντομοι. Κάποιοι άλλοι πάλι ξεχνάνε να κατέβουν από το βήμα,

Για παράδειγμα, ο Ουάσινγκτον στην ορκωμοσία για τη δεύτερη θητεία του (1793) εκφώνησε τον ιστορικά μικρότερο λόγο ο οποίος αποτελούταν από μόλις 135 λέξεις. Ο επόμενος πιο σύντομος λόγος ήταν του Φραγκλίνου Ρούσβελτ, στην τέταρτη ορκωμοσία του (είναι ο μοναδικός πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ με τέσσερις θητείες), στις 20 Ιανουαρίου του 1945 όταν εκφώνησε μόνο 559 λέξεις.

Στη λίστα με τους μικρότερους λόγους μπαίνει και ο Αβραάμ Λίνκολν ο οποίος στη δεύτερη ορκωμοσία του χρησιμοποίησε μόλις 698 λέξεις για να απευθυνθεί στον αμερικανικό λαό, σε αντίθεση με την πρώτη του ορκωμοσία, το 1861, που χρειάστηκε κάτι παραπάνω από 3.000 λέξεις!

Γενικά, πάντως, έχει υπολογιστεί πως σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Συνδέσμου Ιστορίας του Λευκού Οίκου, ο μέσος όρος ομιλίας κατά την τελετή της ορκωμοσίας των προέδρων, είναι 2.337 λέξεις.

«Φωτεινό» παράδειγμα (προς αποφυγή) ήταν ο Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον ο οποίος χρησιμοποίησε 8.445 λέξεις για να απευθυνθεί στον λαό, σε μια ομιλία που κράτησε (ήμαρτον ρε άνθρωπε, δηλαδή) σχεδόν δύο ώρες! Και να σκεφτεί κανείς πως Ντάνιελ Ουέμπστερ, ο άνθρωπος που είχε την ατυχία να επιμεληθεί τον λόγο του Χάρισον, έκοψε τουλάχιστον 17 σημεία!

Εκείνη την ημέρα στην Ουάσινγκτον υπήρχε σε εξέλιξη μια σφοδρή χιονοθύελλα. Ο Χάρισον, ωστόσο, δεν πτοήθηκε. Συνέχισε να εκφωνεί τον λόγο του χωρίς να φοράει καπέλο και παλτό! Βέβαια, αυτό θεωρείται η βασική αιτία από την οποία περίπου ένα μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του πέθανε από πνευμονία! Ήταν ο πρώτος Αμερικάνος Πρόεδρος που πέθαινε κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Παράλληλα, αν κάποιος παρατηρήσει τις τελετές ορκωμοσίας των προέδρων των ΗΠΑ, θα «δει» μέσα από αυτές και την εξέλιξη στην επικοινωνία του ανθρώπου. Η πρώτη ομιλία του Τόμας Τζέφερσον είχε δημοσιευτεί σε εφημερίδα, τη National Intelligencer, μερικές ημέρες μετά. Του Τζέιμς Κ. Πολκ το 1849 είχε μεταδοθεί μέσω τηλέγραφου.

Του Γουόρεν Τζ. Χάρντινγκ το 1921 ήταν ο πρώτος λόγος που ακούστηκε από μεγάφωνα. Το 1925 ο λόγος του Κάλβιν Κούλιτζ ήταν ο πρώτος που μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο. Του Χέρμπερτ Χούβερ το 1929 ήταν ο πρώτος που μαγνητοσκοπήθηκε.

Το 1949 ο λόγος του Χάρι Σ. Τρούμαν ήταν ο πρώτος που μεταδόθηκε τηλεοπτικά. Το 1997 ο λόγος του Μπιλ Κλίντον ήταν ο πρώτος που μεταδόθηκε ζωντανά μέσω internet!

Άγνωστες ιστορίες πολιτικής τρέλας

Και αν δε «χορτάσατε» από όλα αυτά που σε άλλη περίπτωση θα ονομάζαμε «άχρηστη πληροφορία της ημέρας» ας συνεχίσουμε με ευτράπελα που σημάδεψαν τις ορκωμοσίες των Αμερικανών προέδρων.

Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον  αν και πέτυχε μια τεράστια εκλογική νίκη, καθυστέρησε 57 ολόκληρες ημέρες προκειμένου να ορκιστεί και αυτό γιατί το Κογκρέσο δεν μπορούσε να συγκροτηθεί σε σώμα. Όταν επιτέλους έφτασε η ημέρα της ορκωμοσίας, όλα είχαν ετοιμαστεί στην εντέλεια αλλά κανείς από τους διοργανωτές δεν είχε φροντίσει να υπάρχει μια... Βίβλος προκειμένου να ορκιστεί ο άνθρωπος. Έτσι κάποιος πέταξε την ιδέα να πάνε, κυριολεκτικά τελευταία στιγμή, να δανειστούν μια από τη Μασονική Στοά τα γραφεία της οποίας ήταν σε κοντινή απόσταση!

Το 1801 ο Τζον Άνταμς έφυγε ξημερώματα από τον Λευκό Οίκο προκειμένου να μην παραδώσει την εξουσία στον Τόμας Τζέφερσον, χαρακτηρίζοντας τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ «κακεντρεχή, ποταπό γιο ενός μιγά Ινδιάνου». Στα νεότερα χρόνια, ο Τραμπ απείχε από την ορκωμοσία του Μπάιντεν.

Το 1829 ο Άντριου Τζάκσον ορκίστηκε μπροστά σε ένα πλήθος 20.000 οπαδών του οι οποίοι άγγιζαν τα όρια του χουλιγκανισμού καθώς όταν ο πρόεδρος τελείωσε την ομιλία του αυτοί επιδόθηκαν σε ατελείωτα μπάχαλα αφήνοντας πίσω τους εκτεταμένες ζημιές ακόμα και στο εσωτερικό του Λευκού Οίκου!

Στην αυγή της δεύτερης θητείας του Λίνκολν, την παράσταση έκλεψε ο αντιπρόεδρος Άντριου Τζόνσον (ο οποίος ανέλαβε πρόεδρος όταν δολοφονήθηκε ο Λίνκολν) ο οποίος εκείνη την περίοδο υπέφερε από κρίση τυφοειδούς πυρετού.

Ο άνθρωπος προκειμένου να απαλύνει τα συμπτώματα ήπιε ουίσκι. Λίγο παραπάνω ουίσκι. Καλά. Πολύ παραπάνω ουίσκι με αποτέλεσμα να είναι... τύφλα στη διάρκεια τελετής και να μιλάει ακατάσχετα προκαλώντας αμηχανία στον Αβράαμ Λίνκολν ο οποίος υπέμενε το όλο βασανιστήριο με το κεφάλι σκυφτό.

Σε εκείνη την ορκωμοσία ο Λίνκολν είχε αποφύγει τη σε βάρος του απόπειρα δολοφονίας ενώ βρισκόταν καθ' οδόν προς την τελετή. Δε στάθηκε το ίδιο τυχερός, ωστόσο, 41 ημέρες αργότερα όταν δολοφονήθηκε από τον ηθοποιό Τζον Γουίλκις Μπουθ. Ο Μπούθ την ημέρα της ορκωμοσίας του Λίνκολν βρισκόταν στα σκαλιά του Καπιτωλίου και αργότερα έλεγε πως αν είχε μαζί του το όπλο του εκείνη την ημέρα, θα είχε σκοτώσει τότε τον Λίνκολν!

Στην πρώτη ορκωμοσία του Ντουάιτ Δ. Αϊζενχάουερ το 1953, είχαμε ένα φολκλορικό χάπενινγκ καθώς εμφανίστηκε ένας καουμπόι από την Καλιφόρνια, ονόματι Μόντι Μοντάνα και έριξε ένα λάσο στον νέο πρόεδρο.

Στην ορκωμοσία του Τζον Φ. Κένεντι το 1961  το βήμα έπιασε για λίγο φωτιά λόγω βραχυκυκλώματος στο σύστημα ηλεκτροδότησης, ενώ ο καρδινάλιος Ρίτσαρντ Κούσινγκ εκφωνούσε την προσφώνηση.

Ο Λίντον Τζόνσον ήταν ο μοναδικός πρόεδρος που ορκίστηκε εν ώρα πτήσης μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος, το περίφημο Air Force One. Η ορκωμοσία αυτή έγινε λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του Κένεντι στο Ντάλας του Τέξας και με τις ΗΠΑ να βιώνουν μια εξαιρετικά δύσκολη στιγμή.

Στη δεύτερη ορκωμοσία του Ρίτσαρντ Νίξον το 1973, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Ιστορίας και Τεχνολογίας του Σμιθσόνιαν, ένας κόκορας απέδρασε από τον χώρο όπου φυλασσόταν και επιτέθηκε... απρόκλητα σε μια καλεσμένη προκαλώντας ολιγόλεπτο χάος αλλά και πολλά γέλια.

Η δεύτερη ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1985 χρειάστηκε να γίνει σε εσωτερικό χώρο του Λευκού Οίκου καθώς η θερμοκρασία ήταν -14 βαθμοί Κελσίου και οι καλεσμένοι είχαν ξεπαγιάσει.

Στην πρώτη ορκωμοσία του Μπαράκ Ομπάμα το 2009, ο ίδιος και ο Αρχιδικαστής Τζον Ρόμπερτς μπέρδεψαν σε τέτοιο βαθμό τη διατύπωση του όρκου που έκανε πολλούς να αναρωτηθούν αν πράγματι ο Ομπάμα ορκίστηκε σωστά.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα (και προκειμένου να μην υπάρχουν μπλεξίματα) Ομπάμα και Ρόμπερτς να επαναλάβουν τη διαδικασία την επόμενη ημέρα στον Λευκό Οίκο. Σωστά αυτή τη φορά.

 

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA