Πιθανότατα (όχι και απόλυτα σίγουρα, όμως) η πρώτη αναφορά στον όρο «χουλιγκανισμός» έγινε το μακρινό 1898 σε μία αστυνομική αναφορά που ήθελε να περιγράψει τη δράση των συμμοριών στους δρόμους του Λονδίνου.
Το όνομα (και πάλι) πιθανότατα προέκυψε από το όνομα του Πάτρικ Χούλιχαν ενός... μπαχαλάκια Ιρλανδού ο οποίος έμενε στην πρωτεύουσα της Αγγλίας ή από μία οικογένεια Ιρλανδών που ζούσαν έξω από τα όρια, σχεδόν απολίτιστα.
Ότι και αν ισχύει απ' όλα τα παραπάνω, η αλήθεια είναι πως ο χουλιγκανισμός, ταυτίστηκε σχεδόν απόλυτα με τα επεισόδια μέσα και έξω από τα γήπεδα. Είναι ένα - κατά βάση – κοινωνικό φαινόμενο το οποίο γεννήθηκε, μεγάλωσε και γιγαντώθηκε στη Μεγάλη Βρετανία και στη συνέχεια έφτασε σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Φυσικά και στην Ελλάδα.
Στη χώρα μας θα μπορούσε να πει κάποιος πως ο χουλιγκανισμός αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και από εκεί και έπειτα γνωρίζει μόνο την κλιμάκωση (με εξαίρεση μικρές περιόδους «ειρήνης»).
Το βασικό χαρακτηριστικό της βίας στα ελληνικά γήπεδα, επί πολλά χρόνια, ήταν το ξύλο. Ανελέητο ξύλο, «χοντρό» ξύλο. Μέσα και έξω από τα γήπεδα. Αλλά ήταν μόνο ξύλο. «Χεράτο ξύλο» που έλεγαν οι παλιοί χούλιγκανς.
Σπάνια θα έβγαζε κάποιος μαχαίρι. Ξύλα, μαδέρια, αλυσίδες, άντε μέχρι φωτοβολίδες. Αυτό ήταν. Ξύλο και καταστροφές. Πόσες φορές δεν είχαν γίνει παρανάλωμα του πυρός τα καθίσματα στο ΟΑΚΑ; Για πάρα πολλά χρόνια, ωστόσο, η κατάσταση δεν ξέφευγε από το ξύλο. Από εκεί ξεκινούσε και εκεί τελείωνε.
Όλα αυτά, ωστόσο, ίσχυαν μέχρι το μεσημέρι της 29 Μαρτίου 2007. Τότε άλλαξαν όλα. Η ένταση κορυφώθηκε. Οι μπουνιές και οι κλωτσιές έδωσαν τη θέση τους στα μαχαίρια, τα όπλα και την πρόθεση του αντίπαλου να σε «κεντίσει» και να σε «στείλει».
Το ξύλο στο Παγκράτι και το «ραντεβού θανάτου» στην Παιανία
Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 29 Μαρτίου 2007, στη λεωφόρο Λαυρίου στην Παιανία, δυο πάνοπλοι οπαδικοί στρατοί, όπως αποδείχθηκε από την αστυνομική αλλά και τη δημοσιογραφική έρευνα, έδωσαν ένα «ραντεβού θανάτου» προκειμένου να... λύσουν τις διαφορές τους με ξύλο. Ήταν η ημέρα που η ελληνική κοινωνία ερχόταν αντιμέτωπη με κάτι που δεν ήξερε καν πως υπάρχει: Τα ραντεβού ανάμεσα σε οπαδούς ομάδων.
Όπως έγινε αργότερα γνωστό, πολλές ημέρες πριν την μοιραία 29η Μαρτίου του 2007 οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές είχαν έρθει σε επαφή και είχαν συμφωνήσει πως θα συναντηθούν για ξύλο στη λεωφόρο Λαυρίου πριν τον αγώνα βόλεϊ γυναικών ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό. Η αιώνια αντιπαλότητα ανάμεσα στις ομάδες τους, ένα... περίεργο περιστατικό σε έναν προγενέστερο αγώνα της εθνικής ομάδας στο Καραΐσκάκη και ένα άλλο ραντεβού, μικρότερης κλίμακας στο Παγκράτι ήταν οι βασικοί λόγοι για το «κλείσιμο» του ραντεβού.
Στην πραγματικότητα όλα όσα έγιναν στη Λαυρίου και κυρίως όλα όσα γίνονται μετά από αυτή μέχρι και σήμερα «γεννήθηκαν» στην Υμηττού στο Παγκράτι. Εκείνο το «ραντεβού» ήταν που άλλαξε τον χάρτη του χουλιγκανισμού στην Ελλάδα.
Χούλιγκανς του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού συμφώνησαν να συγκρουστούν σε εκείνο το σημείο, τον Ιανουάριο του 2006. Λέγεται πως στη «συμφωνία» υπήρξε και ο όρος τα μαχαίρια να μη σημαδεύουν από τους μηρούς και πάνω! Προφανώς αυτός ήταν ένας όρος που δεν τηρήθηκε. Η σύγκρουση ήταν σφοδρότατη και «έστρωσε» το έδαφος για να υπάρξει η «ρεβάνς» της Λαυρίου.
Για τους «πράσινους» ήταν ένας τρόπος να επιβεβαιώσουν πως «έχουν» τους «κόκκινους» σε τέτοια σκηνικά. Για τους «κόκκινους» ήταν θέμα τιμής να πάρουν εκδίκηση και να βρεθούν «καβάλα».
Οι προετοιμασίες και από τις δυο πλευρές ήταν πολεμικές. Είχαν έρθει μέχρι και... εισαγόμενοι χούλιγκανς οι οποίοι πήραν μέρος τόσο στις προετοιμασίες όσο και στη μάχη της λεωφόρου Λαυρίου. Βόμβες μολότοφ, μαχαίρια, σιδερογροθιές, αεροβόλα, φωτοβολίδες, τσεκούρια, σφυριά ακόμα και χειροβομβίδες κρότου – λάμψης ήταν μερικά από τα πολεμοφόδια, ενώ όπως αποδείχθηκε κάποιοι ήταν τόσο καλά προετοιμασμένοι που φορούσαν αλεξίσφαιρα γιλέκα! Απ' όλα αυτά είναι ξεκάθαρο πως όλοι όσοι βρέθηκαν εκείνη την ημέρα εκεί πήγαιναν είτε για να σκοτώσουν, είτε για να σκοτωθούν και αυτό φάνηκε και στις καταθέσεις που έδωσαν στην αστυνομία τις ημέρες που ακολούθησαν του φονικού.
Συνολικά αυτοί που βρέθηκαν στη λεωφόρο Λαυρίου το μεσημέρι της 29ης Μαρτίου ήταν 500 άτομα. Δυο πάνοπλοι οπαδικοί στρατοί. Η αστυνομία απούσα. Ίσως, ήξερε και αποφάσισε να αφήσει τους χούλιγκανς να αλληλοσκοτωθούν. Είτε δεν ήξερε και πιάστηκε στον ύπνο. Το ένα πιο άσχημο από το άλλο. Το ένα πιο σκληρό από το άλλο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν υπήρχε τίποτα που να μπορούσε να αποτρέψει αυτή τη σύγκρουση η οποία ξεκίνησε με ανταλλαγή... πολεμοφοδίων που μετέτρεψαν την περιοχή σε πεδίο μάχης και όταν αυτά τελείωσαν οι μπροστάρηδες ξεκίνησαν να συγκρούονται σώμα με σώμα.
Η δολοφονία του Μιχάλη Φιλόπουλου
Ο 22χρονος οπαδός του Παναθηναϊκού, συνδεσμίτης από την περιοχή του Κολωνού, δέχτηκε δύο απανωτά χτυπήματα με σίδερο στο κεφάλι και έπεσε στο έδαφος. Οπαδοί του Ολυμπιακού συνέχισαν να τον χτυπάνε στο κεφάλι και στο σώμα, αλλά και να τον μαχαιρώνουν στους μηρούς. Όταν διακομίστηκε στο ΚΑΤ ήταν πλέον αργά. «Βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση από θλων αμβλύ όργανο προκληθείσα και τραύματα στο κεφάλι και τους μηρούς από νύσσον άμα και τέμνον όργανο» ήταν το πόρισμα του ιατροδικαστή.
Ένας νεαρός οπαδός του Ολυμπιακού που συμμετείχε στην επίθεση είχε καταθέσει στην αστυνομία:
«Δέκα μέρες πριν τον αγώνα βόλεϊ μαζευτήκαμε στην ''Ερυθρόλευκη Στρατιά'', στον σύνδεσμο που είναι κοντά στο γήπεδο Καραΐσκάκη, και αποφασίσαμε να πάμε στην Παιανία να πάρουμε το αίμα μας πίσω για δύο περιστατικά που είχαν γίνει στο Παγκράτι. Στο Παγκράτι και τις δύο φορές ήταν το παιδί που σκοτώθηκε στην Παιανία από τον Κολωνό και το είχαμε σταμπάρει από τότε. Αυτός ήταν γνωστός και είχε χτυπήσει παιδιά δικά μας στο Παγκράτι. Έτσι στην ''Ερυθρόλευκη Στρατιά'' στη συγκέντρωση ήμασταν γύρω στα 50 άτομα [...] Οι Παναθηναϊκοί μετά τα δεύτερα επεισόδια στο Παγκράτι μάς έπαιρναν συνέχεια τηλέφωνο και μας έλεγαν να βρεθούμε στην Παιανία να λύσουμε τις διαφορές μας. [...] Εκεί στο Καραΐσκάκη είδα ότι όλα τα παιδιά, γύρω στα 300 άτομα, είχαν κράνη, φωτοβολίδες, ξύλα, μαχαίρια, σιδερολοστούς, έτοιμοι για τα επεισόδια. Εγώ είχα σιδερολοστό και φορούσα κράνος. Ξεκινήσαμε με τα μηχανάκια [...]
» Στην Αγία Παρασκευή είδα ότι πολλοί Ολυμπιακοί φορούσαν αλεξίσφαιρα γιλέκα μέσα από το μπουφάν, άρβυλα με σίδερα μπροστά και κράνη. Χωριστήκαμε δύο ομάδες,δεν φορούσαμε κασκόλ και τέτοια, και πέσαμε στους Παναθηναϊκούς λοξά σε δύο γκρουπ, σαν σφήνα. Οι Παναθηναϊκοί μάς πέταξαν μολότοφ,πέτρες,μπουκάλια,με πιστόλια φωτοβολίδες, αλλά εμείς δεν σπάγαμε και πέφταμε πάνω τους.Οι Σέρβοι που ήταν μαζί μας πέταξαν χειροβομβίδες κρότου- λάμψης [...] Κάνουμε ντου στους Παναθηναϊκούς, δεν καταλαβαίναμε τίποτα εμείς, και αυτοί, όσο πλησιάζαμε, έτρεχαν να φύγουν. Όλοι έφυγαν, μόνο αυτός ο Κολωνιώτης ήταν μπροστάρης, έμεινε τελευταίος και έγραφε τα επεισόδια με κινητό τηλέφωνο. Όλοι τον ξέραμε αυτόν από τα προηγούμενα επεισόδια που ήταν μπροστά με τους άλλους Βάζελους και είχε χτυπήσει παιδιά.
» Έτσι πέσαμε όλοι πάνω του [...]Τον είδα που έπεσε, από το δικό μου χτύπημα κόντευε να πέφτει, δεν είχε αίματα, δεν είχε φάει τις μαχαιριές από τους άλλους. Εγώ έτρεχα μπροστά, γινόταν πόλεμος εκεί και ο καθένας έσωζε το τομάρι του.Ξέχασα να πω ότι τους Παναθηναϊκούς τούς κυκλώσαμε, δεν ξέρω ποιοι ήταν στην άλλη ομάδα, όμως ήταν και αυτοί σκληροπυρηνικοί, έτοιμοι για πόλεμο.Καθώς έτρεχα, έφαγα σκεπαρνιά στο κεφάλι από οπαδό του Παναθηναϊκού, όμως με έσωσε το κράνος. Η κατάσταση είχε ξεφύγει και γινόταν μάχη σώμα με σώμα, πόλεμος. Έφτασε η Αστυνομία και έληξαν τα επεισόδια, αλλιώς θα είχαμε και άλλους νεκρούς».
Η αστυνομία κατάφερε να συγκεντρώσει στοιχεία για τη συμμετοχή 28 ατόμων και από τις δύο ομάδες στο ραντεβού του θανάτου στην Παιανία. Τον Μάιο του 2007 αποδόθηκαν κατηγορίες σε εννέα άτομα για την ανθρωποκτονία του Φιλόπουλου. Στη δίκη, ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν. Όσοι είχαν μιλήσει με ονόματα και διευθύνσεις πήραν τις καταθέσεις τους πίσω. Σε πρώτο βαθμό καταδικάστηκαν 3 (και 6 αθωώθηκαν), ενώ σε δεύτερο έγιναν 4. Μόνο ένας καταδικάστηκε για φυσική αυτουργία, ενώ οι άλλοι 3 για απλή συνέργεια (ψυχική συνδρομή). Σήμερα όλοι οι κατηγορούμενοι βρίσκονται εκτός φυλακής.
«Οι ένοχοι για τη δολοφονία του Μιχάλη είναι έξω και χαίρονται τη ζωή τους. Εγώ πηγαίνω κάθε μέρα όμως στο νεκροταφείο για να του ανάψω το καντηλάκι. Δεν μπορώ να βλέπω άλλους θανάτους, άλλους οπαδικούς θανάτους, θανάτους για το τίποτα» είχε πει πριν μερικά χρόνια ο πατέρας του Μιχάλη Φιλόπουλου, ο κ. Ανδρέας, στην ΕΡΤ και σημείωσε πως ο πόνος δε φεύγει ποτέ. Στην ερώτηση εάν υπάρχουν καθοδηγητές πίσω από τις ενέδρες θανάτου απαντά κατηγορηματικά: «Υπάρχουν υποκινητές και καθοδηγητές και συνεννοούνται πριν το κάνουν, στην περίπτωση του Μιχάλη υπήρχε προσυνεννόηση για το που θα γίνει ο τσακωμός και πως θα γίνει».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.