Η εξειδίκευση των μέτρων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ αναφορικά με το στεγαστικό πρόβλημα στη χώρα, περιελάμβανε και το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» που έρχεται ως συνέχεια του αρχικού προγράμματος που «τρέχει» από την Άνοιξη του 2023.
Παράλληλα παρουσιάστηκαν και κάποια συγκεντρωτικά στοιχεία από την πρώτη φάση του προγράμματος που θέλησαν να επιβεβαιώσουν την... επιτυχία του. Θα προσπαθήσουμε να «διαβάσουμε» αυτά τα στοιχεία αφήνοντας εκτός τη γενική ατμόσφαιρα που επικρατεί στην αγορά και είναι δεδομένο πως κανείς στις θέσεις ευθύνης, δεν έχει αντιληφθεί ή ωστόσο αδυνατεί να κατανοήσει.
Προσπερνώντας τη συνήθη ερώτηση τους τελευταίους μήνες ανάμεσα σε ζευγάρια της γενιάς μας (εκεί λίγο κάτω ή λίγο πάνω από τα 40) δηλαδή «Ξέρεις κάποιον που να πήρε σπίτι ή να του εγκρίθηκε δάνειο από το πρόγραμμα;», ας δούμε λίγο τι συμβαίνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, 7 στους 10 που εξασφάλισαν δάνειο από το πρόγραμμα σπίτι μου, είχαν εισόδημα πάνω από 24.000 ευρώ. Αν δεχθούμε πως ο μέσος μισθός στην Ελλάδα το 2023 ήταν τα 1.500 ευρώ (που δεν είναι ακριβώς έτσι όπως θα δείτε στη συνέχεια), τότε 7 στα 10 ζευγάρια που εξασφάλισαν δάνειο, είτε είχαν πολύ υψηλό μισθό, είτε δούλευαν και οι δύο με μισθούς πάνω από τον βασικό.
Αντίθετα, μόλις το 19% ανήκει στην ομάδα με εισοδήματα 12 ως 24 χιλιάδες (που στις ηλικίες ως τα 40 είναι πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα) ενώ το 13% είχε εισοδήματα ως 12.000 ευρώ (προφανώς είναι οι άγαμοι).
Όσο για τα ποσά που δόθηκαν από τις τράπεζες (τις πραγματικά κερδισμένες από το πρόγραμμα) η πλειοψηφία ήταν δάνεια από 90 ως 120 χιλ. ευρώ.
Πριν επιχειρήσουμε να κάνουμε... προσομοίωση με την πραγματικότητα των μισθών και των τιμών της αγοράς, δείτε πως ήταν οι μέσοι μισθοί το 2022 (που ήταν και το κριτήριο για το δάνειο πέρυσι).
Τι συμπεραίνουμε; Πώς κατάφεραν να εξασφαλίσουν δάνειο και εν συνεχεία να πάρουν σπίτι 1ον εκείνοι που είχαν καλούς μισθούς στην οικογένεια, 2ον εκείνοι που είχαν στην άκρη ή «καβάτζα» ένα μεγάλο ποσό ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τις εμπορικές αξίες των σπιτιών που βρίσκονται στην αγορά τα τελευταία χρόνια 3ον εκείνοι που είχαν εισοδήματα ώστε να θεωρούνται από την τράπεζα πως έχουν πιστοληπτική ικανότητα.
Μπορώ, από προσωπική εμπειρία, να σας πω πως ζευγάρι με τρία παιδιά (άρα δικαιούμενο άτοκο δάνειο, κρατήστε το αυτό), με εργαζόμενους και τους δύο, δίχως δάνεια/κάρτες κτλ, απλώς «κόπηκε» γιατί επί της ουσίας δεν συνέφερε την τράπεζα να τον έχει πελάτη...
Τα χρήματα (τα νόμιμα, γιατί έχουν φτάσει στα αυτιά μας φήμες για προτάσεις με χρήματα κάτω από τραπέζια, δεν υιοθετούμε) για ένα σπίτι αξιοπρεπές, που να μπορεί να ζήσει μέσα μια οικογένεια είναι αρκετά πάνω από τα χρήματα που προβλέπει το πρόγραμμα. Θα χρειαστεί κάποιος να αλλάξει πχ περιοχή (με ότι σημαίνει αυτό για παιδιά που είναι ήδη στο σχολείο), να κάνει εκπτώσεις ή απλώς να... φάει το παραμύθι της τράπεζας για επιπλέον δάνειο πχ για ανακαίνιση. Διάθεση και χρόνια να έχεις να πληρώνεις, δηλαδή.
Κάπως έτσι λοιπόν προκύπτει και πως το 40% (4 στους 10) που έλαβαν δάνειο, ήταν άγαμοι... Κάτι λιγότεροι απο 3.000 συμβάσεις δηλαδή δεν αφορούσαν ζευγάρι (τουλάχιστον στα χαρτιά...).
Το «Σπίτι μου 2»
Και πάμε τώρα στη δεύτερη φάση του προγράμματος. Ανοίγουν τα ηλικιακά κριτήρια καθώς το ταβάνι πλέον είναι τα 50 χρόνια, αλλά αλλάζουν βασικές λεπτομέρειες.
Για παράδειγμα για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους προβλέπεται 75% άτοκο δάνειο από το Ταμείο Ανάκαμψης και 25% έντοκο τραπεζικό δάνειο, κάτι που δεν ίσχυε στην πρώτη φάση. Είναι αυτό που είπαμε πιο πάνω, γιατί οι τράπεζες δεν «καλόβλεπαν» τρίτεκνους ή πολύτεκνους.
Αυξάνεται βέβαια το ποσό που μπορεί να εκταμιευτεί αλλά και πάλι, αυτό δεν θα το αποφασίσει ο αγοραστής ή ο πωλητής. Θα το αποφασίσει η τράπεζα. Εκείνη θα «βγάλει» την τιμή, εκείνη τη χρηματοδότηση και εκείνη θα αποφασίσει αν θα σου δώσει τα λεφτά της για ένα σπίτι στην καλύτερη 20ετίας (ξέρετε τι χρονολογίες κυκλοφορούν στις αγγελίες) και αν θα σου προτείνει και άλλα δάνεια.
Το αποτέλεσμα είναι ένα. Αν μία οικογένεια, στην πιο παραγωγική (για τους γονείς) και κρίσιμη (για τα παιδιά) ηλικία, δεν έχει ήδη σπίτι, θα πρέπει να πληρώσει παραλόγως πολλά χρήματα σε μία αγορά που κανέναν δεν συμφέρει να ρυθμίσει...
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
