Ένας διαχρονικός χώρος γραμμάτων και πολιτισμού που ξεκίνησε ως το τυπογραφείο της ιστορικής εφημερίδα «Εμπρός», από όπου πήρε και το όνομά του, και στη συνέχεια μετατράπηκε σε θέατρο. Η ιστορία του θεάτρου «Εμπρός» είναι πλούσια και χάνεται στον χρόνο. Όλα ξεκίνησαν το 1896 όταν ο εκδότης Δημήτρης Καλαποθάκης ξεκινά στην οδό Ρήγα Παλαμήδη στου Ψυρρή τη λειτουργία του πρώτου σύγχρονου τυπογραφείου της χώρας. Στη συνέχεια ξεκινά την έκδοση της ιστορικής εφημερίδας «Εμπρός», η οποία είχε προοδευτική κατεύθυνση και σημείωσε μεγάλη επιτυχία κατακτώντας το κοινό αφού η κυκλοφορία της έφτανε τα 20.000 φύλλα.
Διαβάστε ακόμη: Θέατρο Εμπρός: Μπλόκο στην Αστυνομία, μήνυση από ΣΥΡΙΖΑ - Στο τμήμα εργαζόμενοι και εργολάβοι (φωτογραφίες, βίντεο)
Ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που έστρεψε τα «πυρά» της κατά των ανακτόρων και κατευθύνθηκε άμεσα κατά του διάδοχου Κωνσταντίνου μετά την ήττα του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, ζητώντας την απομάκρυνσή του από το στράτευμα. Να σημειωθεί ότι ένα κύριο χαρακτηριστικό της εφημερίδας «Εμπρός» ήταν τα χρονογραφήματα. Το συγκεκριμένο γεγονός έγινε πόλος έλξης των πιο σπουδαίων αρθρογράφων όπως οι Ιωάννης Κονδυλάκης, Εμμανουήλ Ροΐδης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και Γρηγόριος Ξενόπουλος. Μετά τον θάνατο του Καλαποθάκη την έκδοση της εφημερίδας συνέχισε η χήρα του Αικατερίνη Καλαποθάκη μέχρι και το 1928. Από εκεί και μετά την έκδοση της εφημερίδας συνέχισε ο Πέτρος Γιάνναρος της Εσπερινής. Η εφημερίδα ανέστειλε την έκδοσή της λίγο πριν από την κήρυξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και επανεκδόθηκε το 1945 από τον Αλκιβιάδη Καλαποθάκη. Το 1959 το όνομα της εφημερίδας «Εμπρός» αγοράστηκε από τον εκδότη του Εθνικού Κήρυκα Αθανάσιο Παράσχο, ενώ αργότερα από την οικογένεια Βαρδινογιάννη.
Μέσα στη δεκαετία του 1930 κτίστηκε και το σημερινό κτήριο που στεγάζεται το θέατρο «Εμπρός». Οι λιτές γραμμές του, οι οποίες είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της αρχιτεκτονικής νοοτροπίας του Μεσοπολέμου, μπορούν να προδώσουν το έτος ανέγερσης. Να σημειωθεί ότι πασίγνωστη πινακίδα η οποία βρίσκεται στην ταράτσα είναι από την ίδια περίοδο. Με απόφασή του το 1989 το υπουργείο Πολιτισμού κήρυξε το κτήριο διατηρητέο καθώς συνδέεται με την ιστορία της δημοσιογραφίας της χώρας μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι έναν χρόνο πιο πριν (1988) το κτήριο είχε περάσει στην κυριότητα της Κτηματικής Εταιρίας του Δημοσίου και στη συνέχεια μετά από χρόνια στο ΤΑΙΠΕΔ.
Οι θεατρικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις
Το 1988 το κτήριο μισθώθηκε από το δημόσιο στη θεατρική ομάδα «Μορφές» των Δημήτρη Καταλειφού, Τάσου Μπαντή και Ράνιας Οικονομίδου και ακολούθως μετατράπηκε σε θέατρο και μεταμορφώθηκε σε ένα «κύτταρο» πολιτισμού για την ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας. Οι «Μορφές» δημιουργήθηκαν μετά τη διάλυση του θιάσου της «Σκηνής». Οι ηθοποιοί γεμάτοι όρεξη να προσφέρουν πολιτισμό, διαμορφώνουν το κτήριο σε θέατρο με τη βοήθεια του αρχιτέκτονα Τάκη Φραγκούλη. Το θέατρο μετά τη μετατροπή διέθετε 2 σκηνές, την πάνω και την κάτω. Η κάτω σκηνή ήταν και η κύρια με τη μεγαλύτερη χωρητικότητα. Οι «Μορφές» κατά τη διάρκεια της πορείας τους ανέβασαν 13 θεατρικές παράγωγες. Το τέλος ήρθε το 2007 με τον θάνατο του Τάσου Μπαντή, ο οποίος είχε συνάψει προσωπικό συμβόλαιο με την ΚΕΔ για τη μίσθωση του χώρου. Αυτό έφερε και τη διάλυση της Εταιρείας του Θεάτρου «Εμπρός».
Η κατάληψη και η επαναλειτουργία
Από τον θάνατο του Μπαντή το κτίριο παρέμεινε κλειστό για πέντε ολόκληρα χρόνια και άνοιξε και πάλι τις πόρτες του το 2011. Μετά από κίνηση μιας επταμελούς ομάδας καλλιτεχνών με το όνομα «Κίνηση Μαβίλη», το κτήριο καταλήφθηκε με σκοπό να ενεργοποιηθεί και πάλι πολιτιστικά. Όσο πέρναγε ο καιρός στο «Εμπρός» άρχισαν να βρίσκουν στέγη κι άλλοι καλλιτέχνες και σχήματα και οι δραστηριότητες άρχισαν να πληθαίνουν. Το πρόγραμμα του θεάτρου και τα διάφορα δρώμενα αποφασίζονταν πάντα κάτω από γενική συνέλευση των συμμετεχόντων. Το 2013 το ΤΑΙΠΕΔ προσπάθησε να ανακτήσει για ακόμα μια φορά το κτήριο. Συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ο χώρος σφραγίστηκε από την αστυνομία για να ανοίξει έναν μήνα αργότερα.
Σύμφωνα με τους ανθρώπους που διαχειρίζονται τον χώρο του θεάτρου «Εμπρός» η πρόσβαση είναι ελεύθερη για όλους. Οι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στις δράσεις και στα δρώμενα του θεάτρου το έκαναν πάντα αφιλοκερδώς και ο χώρος είχε γίνει σημείο πολιτισμού για τη γειτονιά του Ψυρρή. Από το 2011 πάνω στο σανίδι του «Εμπρός» παρουσιάστηκαν πάνω από 2000 παραστάσεις και έγιναν περίπου 450 συναυλίες με συμμετοχή και καλλιτεχνών από το εξωτερικό.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
