Το πρόσφατο τροχαίο δυστύχημα με έναν νεκρό και τέσσερις τραυματίες στο Νέο Ψυχικό, όπου μία 88χρονη έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου που οδηγούσε με αποτέλεσμα να παρασύρει άλλα αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες, φέρνει και πάλι στην επικαιρότητα το θέμα της πρόκλησης τροχαίων από ηλικιωμένους.
Αρκετοί αναρωτιούνται γιατί δεν θεσπίζεται ηλικιακό όριο στο οποίο θα λήγει η ισχύς των διπλωμάτων οδήγησης (π.χ. στα 80 έτη). Καταρχάς η απόφαση να μην τίθεται ο σχετικός περιορισμός δεν εφαρμόζεται μόνο στην Ελλάδα, αλλά ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Απλά διαφέρει από χώρα σε χώρα το χρονικό διάστημα μέχρι την επόμενη ανανέωση της άδειας οδήγησης και το αν απαιτούνται ή όχι ιατρικές βεβαιώσεις.
Πριν από ένα χρόνο, τον Φεβρουάριο του 2024, η πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού περί υποχρεωτικών ιατρικών εξετάσεων ανά 5 χρόνια για τους άνω των 70 ετών, προκειμένου να συνεχίσουν να οδηγούν.
Ως δικαιολογία αναφέρθηκε ότι η πενταετής διάρκεια ισχύος του διπλώματος οδήγησης για τους ηλικιωμένους θα αποτελούσε διάκριση εις βάρος τους και θα περιόριζε το δικαίωμά τους στην ελεύθερη μετακίνηση και τη συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετέθεσε στα κράτη-μέλη της ΕΕ την ευθύνη να αποφασίζουν αν οι οδηγοί θα πρέπει να περνούν από ιατρικές εξετάσεις (π.χ. για την όρασή τους ή για καρδιοαγγειακές παθήσεις) προκειμένου να συνεχίσουν να οδηγούν.
Ποια είναι η ισχύς της άδειας οδήγησης στην Ελλάδα
Οι άδειες οδήγησης για τις μη επαγγελματικές κατηγορίες (AM, A1, Α2, A, B1, Β και BE) ισχύουν για 15 έτη, από την ημέρα της επιτυχούς δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς ή από την ημέρα της ανανέωσής τους και όχι πέραν της συμπλήρωσης της ηλικίας των 65 ετών του κατόχου της άδειας.
Οι άδειες οδήγησης για τις κατηγορίες C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D και DE ισχύουν για 5 έτη, από την ημέρα της επιτυχούς δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς ή από την ημέρα της ανανέωσής τους και όχι πέραν της συμπλήρωσης της ηλικίας των 65 ετών του κατόχου της άδειας.
Η διοικητική ισχύς άδειας οδήγησης που ανανεώνεται πριν τη συμπλήρωση της ηλικίας των 65 ετών, για όλες τις κατηγορίες, δεν επιτρέπεται να έχει ημερομηνία λήξης μεγαλύτερη του 68ου έτους της ηλικίας του κατόχου της άδειας.
Από τη συμπλήρωση της ηλικίας των 65 ετών και μέχρι τη συμπλήρωση των 80 ετών, η διοικητική ισχύς άδειας οδήγησης, για όλες τις κατηγορίες, δεν επιτρέπεται να υπερβεί τα 3 έτη.
Η διοικητική ισχύς άδειας οδήγησης που ανανεώνεται πριν τη συμπλήρωση της ηλικίας των 80 ετών, για όλες τις κατηγορίες, δεν επιτρέπεται να έχει ημερομηνία λήξης μεγαλύτερη του 82ου έτους της ηλικίας του κατόχου της άδειας. Μετά τη συμπλήρωση της ηλικίας των 80 ετών, η διοικητική ισχύς όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης δεν επιτρέπεται να υπερβεί τα 2 έτη.
Τα δικαιολογητικά για ανανέωση του διπλώματος οδήγησης
Για όσους είναι άνω των 65 ετών απαιτούνται δύο πιστοποιητικά ιατρών – παθολόγου και οφθαλμίατρου (η ισχύς των πιστοποιητικών είναι 6 μήνες).
Για όσους είναι άνω των 80 ετών απαιτούνται τέσσερις βεβαιώσεις: οφθαλμίατρου, παθολόγου, νευρολόγου (ή ψυχίατρου) και ωτορινολαρυγγολόγου (με φωτοαντίγραφο του αποδεικτικού πληρωμής όλων των βεβαιώσεων).
Δυστυχώς στην Ελλάδα είναι αρκετές οι περιπτώσεις που ηλικιωμένοι να συνεχίζουν να οδηγούν χωρίς να έχουν ανανεώσει το δίπλωμα, αλλά και έκδοσης ψευδών βεβαιώσεων από ιατρούς για την κατάσταση των οδηγών.
Η εμπλοκή των ηλικιωμένων οδηγών στα τροχαία ατυχήματα
Είναι δύσκολο να καταγραφεί με ακρίβεια ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων που οφείλονται σε λάθη ηλικιωμένων οδηγών. Ενώ στους νέους οδηγούς οι κυριότερες αιτίες είναι η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και η απόσπαση της προσοχής, στους ηλικιωμένους είναι η μειωμένη όραση και ακοή και κυρίως τα αργά αντανακλαστικά. Επίσης διαφέρουν οι ώρες κατά τις οποίες εμπλέκονται σε τροχαία ατυχήματα οι άνω των 65 ετών, καθώς αυτά γίνονται συνήθως την ημέρα και όχι τη νύχτα.
Τα μεγάλης ηλικίας άτομα είναι πιο πιθανό να είναι τα θύματα σε τροχαία δυστυχήματα: με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2022, το 29,4% των νεκρών (192 σε σύνολο 654) ήταν ηλικίας άνω των 65 ετών. Στους οδηγούς το ποσοστό των 65+ ανέρχεται στο 22,2%, στους επιβάτες στο 26,9% και στους πεζούς εκτοξεύεται στο 60,7%.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας (στοιχεία του 2023), ο μέσος όρος θανάτων ηλικιωμένων στην ΕΕ είναι 56,3 ανά εκατομμύριο κατοίκων, ενώ στην Ελλάδα 59,1 ανά εκατομμύριο κατοίκων.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι πέφτουν πιο συχνά θύματα τροχαίων σε διασταυρώσεις, κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε τροχαία με την εμπλοκή άνω του ενός οχήματος. Αυτό σημαίνει ότι πιο συχνά χάνουν τον έλεγχο του οχήματός τους και εμπλέκονται σε σύγκρουση με άλλο.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
