Το καλοκαίρι του 1965 στην Ελλάδα ήταν «καυτό». Η συγκεκριμένη λέξη δεν αφορά τις κλιματολογικές συνθήκες. Στις 8 Ιουλίου ξεκίνησε μια πολιτική κρίση που στο τέλος της είχε οδηγήσει τη χώρα στον επταετή «γύψο» της χούντας. Όλα ξεκίνησαν όταν ο νεαρός τότε βασιλιάς Κωνσταντίνος έστειλε μια σκληρή επιστολή στον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, η οποία πυροδότησε μια συνταγματική και πολιτειακή κρίση και προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Μετά από την ανταλλαγή σκληρών επιστολών και βλέποντας πως το Παλάτι θέλει να κυβερνήσει αυτό τη χώρα, ο Παπανδρέου παραιτείται και ο Κωνσταντίνος μέσα σε λίγες ώρες ορκίζει τη λεγόμενη «κυβέρνηση των αποστατών», πυροδοτώντας ένας πρωτοφανές, ακόμα και για τα δεδομένα της Ελλάδας, κύμα λαϊκών κινητοποιήσεων.
Είναι ενδεικτικό πως από τις 16 Ιουλίου (την επόμενη ημέρα, δηλαδή, από την παραίτηση του Παπανδρέου) μέχρι και τις 17 Αυγούστου που τα πράγματα κάπως ηρέμησαν, καταγράφηκαν 383 διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις! Κάποιες από αυτές ήταν ιδιαίτερα δυναμικές και χτυπήθηκαν από τις αστυνομικές δυνάμεις. Η καταστολή ήταν σκληρή και η βία είχε τον πρώτο λόγο.
Για πολλούς εκείνη η ταραγμένη περίοδος, η περίοδος των Ιουλιανών, κορυφώθηκε μια ημέρα σαν σήμερα, όταν σε μια από τις διαδηλώσεις έπεσε νεκρός ο φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας ο οποίος είχε χτυπηθεί στο κεφάλι από βομβίδα δακρυγόνου που εκτόξευσε σε ευθεία βολή ένας από τους αστυνομικούς (ο οποίος, φυσικά, δεν ταυτοποιήθηκε ποτέ). Μια ξεκάθαρη δολοφονία που δεν εξιχνιάστηκε ποτέ. Και όχι απλά δεν εξιχνιάστηκε...
Η πρώτη καταγραφή του χτυπημένου φοιτητή αναφέρεται στον Σταθμό Α’ Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού στις 03:00 το πρωί της 22ας Ιουλίου. Η ιατροδικαστική έκθεση κάνει λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω του δακρυγόνου! Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι διαφορετική. Ο Πέτρουλας χτυπήθηκε από το δακρυγόνο στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά, περίπου στις 10 το βράδυ!
Όταν η οικογένεια του νεκρού φοιτητή είδε το πτώμα του αγαπημένου της, αυτό έφερε «ολικά σχισίματα στον λαιμό» τα οποία προφανέστατα δε θα μπορούσαν να εξηγηθούν από την... ασφυξία! Η εκδοχή της οικογένειας του Πέτρουλα, όπως και αρκετών διαδηλωτών που ήταν παρόντες στο περιστατικό, είναι πως ο Σωτήρης βαριά χτυπημένος, μεταφέρθηκε στην άκρη του δρόμου για τις πρώτες βοήθειες, από εκεί αστυνομικοί τον πήραν και λιπόθυμο τον μετέφεραν σε μια αστυνομική κλούβα. Εκεί κανείς δεν ξέρει τι έγινε. Κανείς δεν ξέρει τι ειπώθηκε. Οι ιατροδικαστές που εξέτασαν το πτώμα αργότερα, πάντως, έκαναν λόγο για στραγγαλισμό.
Προσπάθησαν να τον θάψουν πριν ξημερώσει
Οι Αρχές επιχείρησαν να «κουκουλώσουν» την υπόθεση και δεν υπήρχε πιο σίγουρος και γρήγορος δρόμος από αυτόν της ταφής! Πριν καν ξημερώσει επιχειρήθηκε να ταφεί ο Πέτρουλας. Και αυτό είναι ένα ακόμα ενοχοποιητικό, για την αστυνομία, στοιχείο. Υποτίθεται πως το πτώμα εντοπίστηκε στις 3 το ξημέρωμα και περίπου στις 6 ήταν όλα έτοιμα για την ταφή!
«Ξεκινήσαμε όλοι μαζί για το νεκροτομείο, με την πρόθεση να παραλάβουμε το νεκρό. Φτάσαμε πριν ακόμη ξημερώσει για τα καλά κι αφού πληροφορήσαμε τον κύριο Καψάσκη πού απέβλεπε η επίσκεψή μας, αυτός μας δήλωσε κυνικά πως το νεκρό τον είχε πάρει τη νύχτα η Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών και ότι αυτός δε γνώριζε τίποτα περισσότερο. Αφήσαμε τη μάνα με τα παιδιά κι εγώ με τον πατέρα και το νομικό σύμβουλο Πάγκαλο φύγαμε αμέσως για την Αστυνομική Διεύθυνση. Στο δεύτερο όροφο συναντήσαμε τον αξιωματικό υπηρεσίας. Ήταν ένας υπαστυνόμος που δυστυχώς δε συγκράτησα το όνομά του. Του χρωστώ ένα μεγάλο ευχαριστώ και μια συγνώμη. Του είπαμε ποιοι ήμασταν και τι θέλαμε χωρίς περιττές κουβέντες. Μας είπε επί λέξει: ''ο νεκρός βρίσκεται στο Γ’ Νεκροταφείο (Κοκκινιάς). Πρέπει να βιαστείτε γιατί θα τον κηδέψουν''. Πραγματικά όπως έγινε γνωστό εκ των υστέρων, είχαν αυτή την πρόθεση και μόνο επειδή οι κανονισμοί της εκκλησίας δεν επέτρεπαν να ιερουργούν πριν από την ανατολή του ηλίου απετράπη κάτι τέτοιο» έγραψε στο βιβλίο του «Η Οδύσσεια ενός αμετανόητου κομμουνιστή» ο Αντώνης Πέτρουλας (συγγενής του Σωτήρη) και στη συνέχεια περιγράφει το πως εντόπισε το πτώμα:
«Φτάσαμε πολύ σύντομα στο νεκροταφείο. Επικρατούσε σιγή και η παρουσία της αστυνομίας ήταν πολύ διακριτική. Άρχισα να υποπτεύομαι τα χειρότερα –ότι μας έδωσαν σκόπιμα λάθος πληροφορίες- και χωρίς καθυστέρηση μπήκα στο νεκροθάλαμο και άρχισα να ανοίγω τα φέρετρα. Στα δύο πρώτα που έλεγξα ήταν ηλικιωμένες γυναίκες –είχα αρχίσει να παραμιλώ και να κακολογώ τους πάντες πως μας παραπλάνησαν. Όταν έφτασα στο τρίτο φέρετρο (το πιο μικρό σε μέγεθος) και το άνοιξα, πήρα βαθιά ανάσα και σταμάτησα να κακολογώ. Αντίκρισα το παλικάρι. Του είχαν λυγίσει τα γόνατα για να κλείσει το φέρετρο. Ήταν τυλιγμένος με το λευκό σεντόνι που τον είχα πρωτοδεί τη νύχτα».
Τελικά, και αφού ακόμα και ο ιερέας αρνήθηκε να κάνει την τελετή, το άψυχο σώμα του νεαρού αγωνιστή της Αριστεράς δόθηκε στην οικογένεια η οποία αμέσως όρισε δικό της ιατροδικαστή. Εκείνος αποφάνθηκε πως τα σχισίματα στον λαιμό του Σωτήρη είχαν γίνει με στόχο να μην αποκαλυφθούν οι μώλωπες από τον στραγγαλισμό.
«Η κυβέρνηση Νόβα, δεν ηρκέσθη να είναι κυβέρνησις προδοσίας. Έγινε και κυβέρνησις αίματος. Πρέπει να εξαφανισθή από προσώπου της γης και να λογοδοτήσει διά τα εγκλήματά της» κατήγγειλε ο Γεώργιος Παπανδρέου λίγες ώρες αργότερα.
«Σε πήρε ο Λαμπράκης, σε πήρε η λευτεριά»
Την παραμονή της κηδείας συνεδρίασε η Νεολαία Λαμπράκη προκειμένου να κανονίσει τα της κηδείας. Κάποια στιγμή ο τότε βουλευτής της ΕΔΑ, Μίκης Θεοδωράκης, ζήτησε το λόγο και είπε: «Σταματήστε τώρα, να σας πω και τη δική μου πρόταση». Ο αξέχαστος μουσικοσυνθέτης σήκωσε ένα χαρτί που είχε μπροστά του και άρχισε να το διαβάζει:
«Σωτήρη Πέτρουλα, Σωτήρη Πέτρουλα,
σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η λευτεριά,
σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η λευτεριά.
Μάρτυρες ήρωες οδηγούνε,
τα γαλάζια μάτια του μας καλούνε.Σωτήρη Πέτρουλα, Σωτήρη Πέτρουλα,
αηδόνι και λιοντάρι βουνό και ξαστεριά,
αηδόνι και λιοντάρι βουνό και ξαστεριά.
Μάρτυρες ήρωες οδηγούνε,
τα γαλάζια μάτια του μας καλούνε.
Σωτήρη Πέτρουλα, Σωτήρη Πέτρουλα,
οδήγα το λαό σου, οδήγα μας μπροστά,
οδήγα το λαό σου, οδήγα μας μπροστά.
Μάρτυρες ήρωες οδηγούνε,
τα γαλάζια μάτια του μας καλούνε.
Σωτήρη Πέτρουλα, Σωτήρη Πέτρουλα».
Ήταν οι στίχοι του τραγουδιού που έγραψε για τον αδικοχαμένο φοιτητή ο οποίος από το 1959 ήταν μέλος της Νεολαίας της ΕΔΑ, και παρά τη διαφωνία του για τη διάλυσή της, εντάχθηκε στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη αμέσως μετά την ίδρυσή της το 1964 και αποτέλεσε ηγετικό στέλεχος της αριστερής πτέρυγας της. Τον Μάρτιο του 1965 το Κεντρικό Συμβούλιο της Νεολαίας του επέβαλε την ποινή της μομφής, λόγω διαφωνιών του με τη στρατηγική της οργάνωσης. Οι διαφωνίες που υπήρχαν, ωστόσο, δεν εμπόδισαν τις δυο πλευρές να αγωνιστούν πλάι – πλάι εκείνο τον ταραγμένο Ιούλιο.
Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα έγινε το Σάββατο 23 Ιουλίου και μετατράπηκε σε παλλαϊκή συγκέντρωση που απαιτούσε την πτώση της κυβέρνησης της αποστασίας. Τη νεκρική πομπή προς το Α' Νεκροταφείο ακολούθησε πλήθος κόσμου, που φώναζε συνθήματα, όπως «Δημοκρατία», «Προδότη Νόβα», «1-1-4» και «Ο Σωτήρης Ζει». Το 1975 το Δ.Σ. του φοιτητικού συλλόγου της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών, όπου σπούδαζε, αποφάσισε να ονομάσει τον σύλλογο φοιτητών «Σωτήρης Πέτρουλας» και να τον ανακηρύξει επίτιμο μέλος του.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
