Πολλά σενάρια αναφέρονται στο «τέλος του κόσμου», η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων βασίζεται σε ενδείξεις και εικασίες, ωστόσο υπάρχει μία επιστημονική βεβαιότητα που θα φέρει την καταστροφή του πλανήτη μας.
Και το τέλος του κόσμου δεν θα έρθει παρά από αυτό που σήμερα μάς δίνει ζωή: τον Ήλιο. Ο Ήλιος θα εξελιχθεί σε ένα τεράστιο «κόκκινο γίγαντα», θα γίνει τόσο μεγάλος που θα σημάνει το τέλος του ηλιακού συστήματος όπως το ξέρουμε.
Αν και αυτό μπορεί να φαίνεται εντελώς τρομακτικό, δεν χρειάζεται να αρχίσετε να ανησυχείτε ακόμη. Ο Δρ Έντουαρντ Μπλούμερ, ανώτερος αστρονόμος στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς, στη Βρετανία, εξηγεί στη DailyMail: «Πιθανόν να απομένουν κάπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι τη φάση του κόκκινου γίγαντα για τον Ήλιο. Έχουμε λοιπόν λίγο χρόνο!».
Ο Ήλιος, όπως όλα τα άστρα, είναι ουσιαστικά ένας γιγάντιος πυρηνικός «φούρνος» που συνθλίβει άτομα ηλίου κάτω από τη δύναμη της βαρύτητας. Αυτή η τεράστια βαρυτική δύναμη είναι που κρατά σε τροχιά τους οκτώ πλανήτες και αμέτρητα άλλα αντικείμενα στο ηλιακό σύστημα.
Εν τω μεταξύ, η ενέργεια που παράγεται από την πυρηνική σύντηξη εκπέμπεται στο σύμπαν ως θερμότητα, δημιουργώντας μια κατοικήσιμη ζώνη που εκτείνεται από την Αφροδίτη μέχρι την τροχιά του Άρη.
Πώς θα καταστροφεί η Γη
Ωστόσο, ο Δρ Μπλούμερ δήλωσε ότι στο απώτερο κοσμικό μέλλον όλα αυτά θα αλλάξουν. Σε περίπου 5 με 5,5 δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, ο ήλιος θα αρχίσει να μετατρέπεται σε κόκκινο γίγαντα.
«Αυτό συμβαίνει ουσιαστικά όταν ο ήλιος ξεμείνει από υδρογόνο για να λιώσει στον πυρήνα του», εξηγεί ο Δρ Μπλούμερ. Όταν ο ήλιος μας τελικά ξεμείνει από υδρογόνο, ο πυρήνας του θα αρχίσει να καταρρέει υπό την έλξη της ίδιας του της βαρύτητας.
Καθώς τα εξωτερικά στρώματα θα καταρρέουν προς τα μέσα, η πίεση και η θερμότητα που θα προκύψουν θα γίνουν τόσο έντονες που τα στρώματα αυτά θα αρχίσουν να συντήκουν άτομα ηλίου σε άνθρακα.
Η προκύπτουσα έκρηξη ενέργειας θα κάνει τον Ήλιο να επεκταθεί σε εκατοντάδες φορές το αρχικό του μέγεθος και να ψυχθεί. Ο Δρ Μπλούμερ εξηγεί ότι ενώ αυτή η διαδικασία «δεν είναι ακριβώς σαν το πάτημα ενός διακόπτη» θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην καταστροφή του ηλιακού συστήματος.
Επί του παρόντος, ο ήλιος έχει διάμετρο περίπου 1,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Όμως, καθώς γίνεται κόκκινος γίγαντας, θα μπορούσε να διογκωθεί κατά πάνω από 200 φορές, φτάνοντας σε διάμετρο έως και 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα.
Όταν συμβεί αυτό, οι πιο εσωτερικοί πλανήτες -ο Ερμής και η Αφροδίτη- θα τραβηχτούν μέσα στον ήλιο και θα καταστραφούν. Ωστόσο, ο Δρ Μπλούμερ δήλωσε: «Το ακριβές μέγεθος του κόκκινου γίγαντα δεν είναι γνωστό με ακρίβεια, οπότε η Γη βρίσκεται σε μια ενδιαφέρουσα θέση».
Στα 148,22 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο, μπορεί να φαίνεται ότι η Γη έχει ψηθεί. Αλλά 186 εκατομμύρια μίλια είναι το απόλυτο ανώτατο όριο για την ανάπτυξη του Ήλιου, και μπορεί να μην γίνει σχεδόν τόσο μεγάλος.
Ο Δρ Μπλούμερ δήλωσε: «Στο υψηλότερο άκρο των πιθανών μεγεθών, η Γη μπορεί να καταβροχθιστεί εξ ολοκλήρου από τον Ήλιο, και αυτό είναι το τέλος. Στο χαμηλότερο άκρο, μπορεί να μην καταναλωθεί». Αλλά ακόμη και αν ο Ήλιος δεν καταπιεί τη Γη ολόκληρη, και πάλι τα νέα δεν είναι καλά.
Ο Δρ Μπλούμερ ανέφερε επίσης ότι «η επιφανειακή θερμοκρασία της Γης θα σημαίνει ότι η ατμόσφαιρα θα εκτοξευθεί και οι ωκεανοί θα βράσουν» και προσθέτει: «Η "Γη" που θα απομείνει θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, μια εκτοξευμένη από την ακτινοβολία μπάλα άψυχου βράχου».
Οι εξωτερικοί πλανήτες δεν θα γλιτώσουν αλώβητοι, καθώς ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος θα ανατιναχτούν από την έντονη θερμότητα του διογκωμένου κόκκινου γίγαντα.
Αν ο Ήλιος μεγαλώσει αρκετά, θα μπορούσε να καεί μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «φωτοεξαέρωση», καθώς οι αστρικές εκπομπές απογυμνώνουν τα αέρια που τους περιβάλλουν.
Ωστόσο, ο Δρ Μπλούμερ εξηγεί ότι ορισμένα μοντέλα προβλέπουν ότι ο Κρόνος μπορεί ξαφνικά να βρεθεί στη μέση της νέας κατοικήσιμης ζώνης του Ήλιου.
Είπε: «Ορισμένα μοντέλα υποδεικνύουν ότι έξω γύρω από την απόσταση του Κρόνου από τον Ήλιο θα μπορούσε να είναι εύλογα εύκρατη. Δεν μπορούμε να ζήσουμε στον Κρόνο, αλλά ίσως στο φεγγάρι του, τον Τιτάνα;».
«Αυτή τη στιγμή φιλοξενεί μια παχιά ατμόσφαιρα που δεν μπορεί να αναπνεύσει κανείς και λίμνες υγρού αιθανίου και μεθανίου λόγω των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών, αλλά η προσπάθεια να ανακαλύψουμε τι θα συνέβαινε εκεί όταν θερμαινόταν είναι ένας τομέας συνεχιζόμενης έρευνας».
Όταν ο Ήλιος μετατραπεί σε πλανητικό νεφέλωμα
Τέλος, σε περίπου επτά δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα ο Ήλιος θα εξαντλήσει εντελώς την ενέργειά του και θα αρχίσει να αποβάλλει τα εξωτερικά του στρώματα στο διάστημα, αφήνοντας πίσω του ένα πλανητικό νεφέλωμα.
Αυτές οι τεράστιες, δακτυλιοειδείς δομές σχηματίζονται καθώς τα ετοιμοθάνατα αστέρια αποβάλλουν το μεγαλύτερο μέρος του εναπομείναντος υλικού τους πριν μετατραπούν σε καυτό άσπρο νάνο.
Πέρυσι, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb για να καταγράψουν εικόνες του Messier 57 ή αλλιώς του νεφελώματος του δακτυλίου, το οποίο μας δίνει μια ιδέα για το τι θα γίνει κάποτε ο Ήλιος μας.
Και, σε αυτά τα τελικά στάδια, ο Ήλιος θα ολοκληρώσει τη μετατροπή του ηλιακού συστήματος, καθώς θα απομακρύνει τους εξώτερους πλανήτες από την τροχιά του.
Αν ο Ήλιος χάσει το 50% της μάζας του κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, οι δυνάμεις θα είναι τόσο ισχυρές που ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας θα παρασυρθούν απλώς από το ηλιακό σύστημα.
Τέλος, όσον αφορά τη ζώνη των αστεροειδών και το νέφος του Oort που επίσης περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, το πόσο άσχημα θα επηρεαστούν εξαρτάται από την απόστασή τους.
Καθώς ο ήλιος διογκώνεται στο τελικό γιγάντιο μέγεθός του, τα αντικείμενα στη ζώνη των αστεροειδών μπορεί να θερμανθούν σε τέτοια ακραία επίπεδα ώστε τα παγωμένα αέρια και το νερό να εξατμιστούν, αφήνοντας πίσω τους μόνο μεταλλικούς πυρήνες.
Ωστόσο, στο νέφος Oort -μια τεράστια έκταση βραχώδους υλικού που βρίσκεται σε απόσταση 0,079 έως 1,58 έτη φωτός από τον Ήλιο- πολύ λίγα πράγματα θα αλλάξουν.
«Κατά μία έννοια, μπορεί να μην παρατηρηθούν και πολλά, επειδή είναι απλά πολύ μακριά», λέει ο Δρ Μπλούμερ.
Ωστόσο, ανάλογα με πράγματα όπως οι αλλαγές στη στροφορμή του Ηλιακού Συστήματος που προκαλούνται από τη διαστολή του Ήλιου, μέρη όπως το νέφος Oort θα μπορούσαν να διαταραχθούν λίγο, και οι τροχιές των αντικειμένων σε αυτή την τεράστια περιοχή θα μπορούσαν να μεταβληθούν.
Σε γενικές γραμμές όμως, πιθανώς δεν θα είναι τόσο έντονες όσο στο εσωτερικό του Ηλιακού Συστήματος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
