Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η θέση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν είναι εξαιρετικά δύσκολη ύστερα από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εισβολή στην Ουκρανία με τον πόλεμο να συνεχίζεται σε όλο το μήκος του ανατολικού μετώπου της χώρας. Ενας πόλεμος, που φαντάζει ως το απόλυτο αδιέξοδο για το Κρεμλίνο με τον συνασπισμό της Δύσης για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο να αποδεικνύεται ότι δεν είχε εκτιμηθεί σωστά από τους επιτελείς της Μόσχας, που εισηγήθηκαν την επιθετική στρατιωτική επιχείρηση.
Οσο για την παρουσία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν στην ουκρανική πρωτεύουσα, επισφραγίζει με τον πιο επίσημο τρόπο την έμπρακτη στήριξη της Ουάσιγκτον αλλά και του ΝΑΤΟ προς τον ουκρανικό λαό. Στον αντίποδα, η απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν για την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συνθήκη New Start, που ήρθε ως απάντηση στην επίσκεψη Μπάιντεν στο Κίεβο, περιπλέκει ακόμα περισσότερο την επίλυση της εξίσωσης του πολέμου στην Ουκρανία διευρύνοντας το πεδίο σύγκρουσης με τη Δύση.
Η απόσυρση της Μόσχας από τη συνθήκη για τον περιορισμό των στρατηγικών πυρηνικών όπλων σηματοδοτεί μία σοβαρή αλλαγή στη ρωσική πυρηνική στρατηγική. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να αξιολογηθεί σε ποιο βαθμό συνιστά μία πραγματική απειλή ή πρόκειται για έναν επικοινωνιακό ελιγμό του Ρώσου προέδρου προκειμένου να ενισχύσει την ηγετική εικόνα του στο εσωτερικό κινητοποιώντας φοβικά σύνδρομα στη διεθνή κοινότητα. Η αλήθεια είναι πως η κίνηση αυτή αντανακλά τους δυσμενείς συσχετισμούς, που έχουν διαμορφωθεί για τη Ρωσική Ομοσπονδία, μετά την επίθεση στην Ουκρανία με την πυρηνική αποτροπή να καθίσταται πλέον μονόδρομος για το Κρεμλίνο.
Οι αρνητικές συνέπειες του πολέμου για τον Πούτιν
Μία από τις συνέπειες της διάρκειας και της σφοδρότητας του πολέμου για τη ρωσική πλευρά ήταν η σημαντική απομείωση των αποθεμάτων των μη πυρηνικών στρατηγικών όπλων της. Ο βασικός επιχειρησιακός σχεδιασμός στηρίχτηκε κυρίως στην εκτόξευση τεράστιου αριθμού βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ χωρίς πάντα τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η επιλογή αυτή ανάγκασε σε δεύτερο χρόνο τους Ρώσους στρατηγούς και υπό το φόβο της εξάντλησης των σύγχρονων όπλων να καταφύγουν στη λύση παλαιότερων συστημάτων, που είχαν μικρότερη ακρίβεια προκαλώντας πολλά θύματα μεταξύ των αμάχων, αλλά και να ζητήσουν τη συνδρομή συμμαχικών χωρών, όπως το Ιράν.
Η εντατικοποίηση όμως της παραγωγής της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας της Ρωσίας ώστε να αναπληρωθούν τα πυραυλικά αποθέματα δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία καθώς η εξάρτηση από τη Δύση σε ημιαγωγούς και ηλεκτρονικά εξαρτήματα είναι πολύ μεγάλη. Ειδικά για οπλικά συστήματα, όπως οι κορυφαίοι πύραυλοι του ρωσικού οπλοστασίου, Iskander-M, Kalibr και Kh-101, που χρησιμοποιούν μικροηλεκτρονικά εξαρτήματα, που παράγονται σε δυτικές χώρες. Οπως ήταν αναμενόμενο, το ασφυκτικό πλέγμα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που επιβλήθηκε μετά την εισβολή στην Ουκρανία, έκανε τη διαδικασία παραγωγής συμβατικών στρατηγικών πυραυλικών συστημάτων εξαιρετικά δύσκολη.
Ο ρόλος του Ερντογάν
Για να μην υπάρχει όμως ούτε υπόνοια ότι έχει διαταραχθεί η συμβατική στρατηγική αποτροπή της, η Μόσχα επιλέγει να επιστρατεύσει το πυρηνικό οπλοστάσιο της μεταβάλλοντας, λόγω των συνθηκών, τη στάση της. Αυτός όμως δεν είναι ο μοναδικός λόγος που ο Βλαντίμιρ Πούτιν ξαναβάζει στο τραπέζι τα πυρηνικά. Τα νέα δεδομένα στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας με την ειλημμένη απόφαση ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, εφόσον βέβαια καμφθούν οι αντιρρήσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δημιουργούν έναν εντελώς διαφορετικό γεωστρατηγικό χάρτη, που θα περιορίσει το ζωτικό χώρο της Μόσχας πέριξ της σκανδιναβικής χερσονήσου.
Στο πλαίσιο αυτό, με την ολοκλήρωση της διεύρυνσης της Συμμαχίας η Βαλτική Θάλασσα θα μετατραπεί σε «καυτή» ζώνη με τη Ρωσία να πρέπει να αναδιατάξει και να ενισχύσει τον στρατιωτικό σχεδιασμό της στην περιοχή εμπλέκοντας την πυρηνική «τριάδα» της. Στην κατεύθυνση αυτή, θεωρείται δεδομένη η μετακίνηση πυρηνικών δυνάμεων, που θα πλαισιώσουν το συμβατικό πυραυλικό οπλοστάσιο, που έχει ήδη αναπτυχθεί απέναντι από τις σκανδιναβικές χώρες. Αλλωστε, από τον περασμένο Αύγουστο έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή μαχητικά αεροσκάφη με πυραύλους Kinzhal, που μπορούν να φέρουν συμβατικές και πυρηνικές κεφαλές.
Το στρατιωτικό δόγμα της Μόσχας
Σε κάθε περίπτωση, η Ρωσία διαθέτει ενεργό πυρηνικό οπλοστάσιο περίπου 4.500 πυρηνικών κεφαλών, εκ των οποίων, οι 1.600 αναπτύσσονται σε χερσαίους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχιους βαλλιστικούς πυραύλους και σε βάσεις βαρέων βομβαρδιστικών. Εκτός όμως από το στρατηγικό της οπλοστάσιο, η Μόσχα διαθέτει και περίπου 2.000 τακτικά πυρηνικά όπλα, που δεν υπόκεινται, ούτως ή άλλως στη συνθήκη New Start.
Σύμφωνα με το διακηρυγμένο στρατιωτικό δόγμα του, το Κρεμλίνο θα προχωρούσε στη χρήση πυρηνικών όπλων εάν δεχόταν πυρηνική επίθεση ή θα εξέταζε τη χρήση τους ύστερα από μία εις βάρος της συμβατική επίθεση, που θα απειλούσε την ύπαρξη της. Η τελευταία αυτή πρόβλεψη αφήνει ανοιχτό έως σήμερα το παράθυρο ενός πυρηνικού πλήγματος με τακτικά όπλα στην Ουκρανία ενώ αποτελεί τη νέα βάση της περιφερειακής πυρηνικής αποτροπής της χώρας υπό το πρίσμα των ραγδαίων εξελίξεων.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
