Μενού
  • Α-
  • Α+

Την προοπτική να εισέλθουν σε νέα δυναμική φάση οι σχέσεις Ελλάδας-Σαουδικής Αραβίας δημιουργεί η επίσκεψη του πρίγκιπα-διαδόχου Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν στη χώρα μας υπό το πρίσμα των διεθνών εξελίξεων και ανακατατάξεων, που έχει πυροδοτήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας Αθήνας-Ριάντ ειδικά στον ενεργειακό τομέα στις παρούσες συνθήκες μπορεί να εξασφαλίσει ένα αμοιβαία επωφελές πλαίσιο τόσο σε οικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Προφανώς, και η προσέλκυση σημαντικών κεφαλαίων από τη Σαουδική Αραβία είναι το μεγάλο ζητούμενο για την ελληνική κυβέρνηση όμως οι οικονομικές ευκαιρίες, που μπορούν να προκύψουν στην αραβική χώρα για τα ελληνικά συμφέροντα τα επόμενα χρόνια είναι εξίσου σημαντικές.  

Η Σαουδική Αραβία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο με το πετρέλαιο να αντιπροσωπεύει σχεδόν το 80% των εξαγωγών και το 70% των κρατικών εσόδων. Ο μετασχηματισμός όμως του αραβικού Βασιλείου μέσω του φιλόδοξου προγράμματος «Vision 2030» σε μία σύγχρονη χώρα με εξαιρετικές υποδομές, που δε θα εξαρτάται από τους τεράστιους οικονομικούς πόρους του πετρελαίου, αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για τον πρίγκιπα-διάδοχο του θρόνου. Η μεταρρυθμιστική ατζέντα 10ετούς διάρκειας του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, ύψους 425 δις δολαρίων, περιλαμβάνει έργα μεγάλης κλίμακας σε σιδηροδρόμους, αεροδρόμια και βιομηχανικά πρότζεκτ. 

Τα πρώτα δείγματα προς αυτή την κατεύθυνση είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακά καθώς οι εισροές ξένων άμεσων επενδύσεων στη Σαουδική Αραβία έφτασαν σε επίπεδο ρεκόρ το 2021,  ανερχόμενες σε 19,3 δισ δολάρια καταγράφοντας αύξηση 326% σε σχέση με το 2020 όταν τα ξένα κεφάλαια, που επενδύθηκαν στη χώρα, ήταν της τάξης των 5,4 δισ δολαρίων.  Είναι χαρακτηριστικό πως το Βασίλειο προσέλκυσε 17,4 δισ δολάρια άμεσων ξένων επενδύσεων κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2021, σε σύγκριση με τα 3,5 δισ δολάρια την ίδια περίοδο το 2020, σημειώνοντας το διάστημα αυτό αύξηση 393%. Η Σαουδική Αραβία στοχεύει να αυξήσει τις καθαρές ξένες επενδύσεις, που εισρέουν στη χώρα, κατά 1.816% μέσα σε δέκα χρόνια φτάνοντας τα 103,5 δισ δολάρια ετησίως έως το 2030. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Επενδύσεων της χώρας, ο αριθμός των νέων αδειών ξένων επενδύσεων εκτινάχθηκε κατά τη διάρκεια του 2021 καταγράφοντας αύξηση 250,6% καθώς από τις 1.266 το 2020 έφτασαν τις 4.439 άδειες την περσινή χρονιά. 

Το εκρηκτικό επενδυτικό περιβάλλον στη Σαουδική Αραβία με νέες τοποθετήσεις κεφαλαίων και επεκτάσεις υφιστάμενων επενδυτικών σχεδίων δημιουργεί εκ των πραγμάτων εξαγωγικές ευκαιρίες στη μεγαλύτερη αραβική οικονομία με ΑΕΠ, που αναμένεται να ξεπεράσει το 2022 το 1 τρισ. δολάρια, για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Σημαντικός παράγοντας για την περαιτέρω εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών είναι αναμφίβολα και η σύγκλιση των γεωστρατηγικών στόχων Αθήνας-Ριάντ με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας να συγκροτεί το Σεπτέμβριο του 2021 την Ελληνική Δύναμη Σαουδικής Αραβίας διαθέτοντας μια Πυροβολαρχία Κατευθυνομένων Βλημάτων (ΠΚΒ) του αντιαεροπορικού συστήματος μεγάλου βεληνεκούς PATRIOT για την ενίσχυση της αεράμυνας και της αντιπυραυλικής προστασίας του Βασιλείου.

Με βάση τα παραπάνω, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ετήσια έκθεση για την «Οικονομία του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας και τις διμερείς οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με την Ελλάδα», που συνέταξε πριν από λίγες μέρες το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του ελληνικού προξενείου στην Τζέντα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Αρχής της Σαουδικής Αραβίας, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 40η θέση στον πίνακα εξαγωγικών προορισμών της χώρας και στην 7η θέση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εισάγουν από το Βασίλειο. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 40η θέση στον πίνακα προμηθευτριών χωρών της Σαουδικής Αραβίας και στην 11η θέση χωρών της ΕΕ, που εξάγουν προς την αραβική χώρα. 

Ως προς τη σύνθεση του διμερούς όγκου εμπορίου, παρατηρείται κυριαρχία της ευρείας κατηγορίας ορυκτών καυσίμων και παραγώγων πετρελαίου, τόσο στις εισαγωγές μας από τη Σαουδική Αραβία όσο και προς τις εξαγωγές μας προς τη χώρα αυτή. Η συγκριτική ανάλυση της τελευταίας 6ετίας  καταδεικνύει ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Σαουδική Αραβία παρουσιάζουν σταθερή αυξητική πορεία. Κυρίαρχο στοιχείο των ελληνικών εξαγωγών το 2021 είναι η εκτόξευση των αποστολών πετρελαιοειδών, οι οποίες, για πρώτη φορά, υπερβαίνουν τις εισαγωγές μας πετρελαιοειδών από την αραβική χώρα ενισχύοντας το διμερή όγκο εμπορίου και συμβάλλοντας στη σημαντική μείωση (62,9%)  του ελλείμματος του διαχρονικά αρνητικού εις βάρος της χώρας μας εμπορικού ισοζυγίου.

Το μποϊκοτάζ που έπληξε την Τουρκία

Καθοριστικός παράγοντας για αυτή την εξέλιξη υπήρξε το μποϊκοτάζ, που κήρυξαν οι οικονομικοί φορείς της Σαουδικής Αραβίας στα τέλη του 2020 σε οποιοδήποτε αγαθό, οικονομική υπηρεσία ή συναλλαγή τουρκικής προέλευσης. Η μαζική ανταπόκριση του επιχειρηματικού κόσμου και του καταναλωτικού κοινού της αραβικής χώρας στην καμπάνια μέσω διαδικτύου με το σύνθημα, «no imports, no investments, no tourism», επέφερε ισχυρό πλήγμα στις τουρκικές εξαγωγές το 2021. Οι αποσταθεροποιητικές παρεμβάσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον αραβικό κόσμο και η υποστήριξη ριζοσπαστικών ισλαμιστικών ομάδων είχαν πολύ μεγάλο οικονομικό τίμημα. Ενδεικτικά, οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες υπέστησαν ζημία τουλάχιστον 3 δισ δολαρίων λόγω της αντίδρασης της κοινής γνώμης στη Σαουδική Αραβία για τις απαξιωτικές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου για τη βασιλική οικογένεια της χώρας. 

Αναφορικά με την ευνοϊκή συγκυρία για τις εξαγωγικές επιδόσεις των ελληνικών προϊόντων, πέραν των εξαγωγών στην κατηγορία των πετρελαιοειδών, που κατέγραψαν αύξηση 164,5%, η δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία, ανταγωνιστική προς τα τουρκικά προϊόντα, είναι τα τρόφιμα-μή αλκοολούχα ποτά. Στη συγκεκριμένη κατηγορία σημειώθηκε διεύρυνση των εξαγωγών το 2021 στα τυριά (7%), στα φρέσκα ψάρια (41,4 %), στα ζαχαρώδη προϊόντα (27,2%), στον καφέ (60,1%), στα αρτοειδή παρασκευάσματα (4,9%), στα γλυκά κουταλιού (2,8%), στους χυμούς (52%) και στο ελαιόλαδο/ελιές (66,5%). Στην κατηγορία των νωπών φρούτων καταγράφηκε αύξηση στα σταφύλια/σταφίδα (263,6 %) ενώ στα μήλα και αχλάδια η αύξηση ήταν της τάξης του 42,6%. Αξιοσημείωτη είναι, επίσης,  η διεύρυνση κατά 50,7% της κατηγορίας «παρασκευάσματα με βάση τα δημητριακά, άλευρα και άμυλο». 

Στο μεταξύ, σημαντική αύξηση 85% σημειώθηκε στις εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ενώ από τις λοιπές εν δυνάμει εξαγωγικές προοπτικές των ελληνικών προϊόντων αξιόλογη είναι η αύξηση στον κλάδο της ελαφράς βιομηχανίας των εξαγωγών μαρμάρου (49%) ενώ διεύρυνση των εξαγωγών παρατηρείται στις ιατρικές συσκευές (12,7%), στα έπιπλα (69,3%) και στα φωτιστικά (9,4 %). Στον κλάδο των μετάλλων, εντυπωσιακή είναι η αύξηση στα προϊόντα χαλκού (87%) και σιδήρου (51%), ενώ από τον κλάδο των χημικών εντυπωσιακή διεύρυνση σημειώνουν οι εξαγωγές σαπώνων (980%). 

Ειδικά στον κλάδο των κατασκευών, στη Σαουδική Αραβία δραστηριοποιούνται εταιρείες ελληνικών συμφερόντων, όπως: “ARCHIRODON”,  “SΕΤΕ S.A” του Ομίλου Λάτση και η “SALFO & ASSOCIATES Ltd” (engineering and management consultants). Από το 2019 η σαουδαραβική εταιρεία Omrania συνεργάζεται με την ελληνική εταιρεία Salfo και Συνεργάτες ΑΕ για τον σχεδιασμό και την κατασκευή του πάρκου «King Salman» στο Ριάντ. Με την ολοκλήρωση του το 2024, θα αποτελεί το μεγαλύτερο αστικό πάρκο στο κόσμο. Αναφορικά με τις εξελίξεις στον κλάδο των κατασκευών στη Σαουδική Αραβία, οι εκεί ελληνικές διπλωματικές αρχές μερίμνησαν για την ενημέρωση των αρμόδιων θεσμικών οργάνων και των εμπλεκόμενων φορέων του κλάδου για τη συμμετοχή ελληνικών κατασκευαστικών και τεχνικών εταιρειών στις εργασίες διαδικτυακών φόρουμ με αντικείμενο την παρουσίαση μεγάλων υπό εκτέλεση έργων στη χώρα στους τομείς των υποδομών, κατασκευών και ενέργειας, στο πλαίσιο υλοποίησης του μεγαλεπήβολου επενδυτικού σχεδίου «Vision 2030». 

Οπως παρατηρούν τα μέλη της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στη Σαουδική Αραβία στην ετήσια έκθεση τους, «η επεξεργασία και αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων επιτρέπει τη δημιουργία θετικών προσδοκιών ως προς την περαιτέρω βελτίωση του διμερούς εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών. Η αναβάθμιση των διμερών μας σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία σε μείζονα στρατηγική εταιρική σχέση, σε όλα τα επίπεδα, αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στο πεδίο της διμερούς εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας, προς αμοιβαίο όφελος των δύο χωρών». 

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA